Łagodzenie skutków kryzysu czeka na podpis Prezydenta
Ustawa o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców – jeden z najważniejszych elementów rządowego pakietu antykryzysowego – została wysłana do Prezydenta i czeka jego podpis. Nowe przepisy zakładają m.in. pomoc finansową dla pracodawców wykorzystujących urlopy postojowe, indywidualny czas pracy oraz ograniczenie stosowania umów na czas określony – maksymalnie do 2 lat.
Pomoc państwa adresowana jest do dwóch grup przedsiębiorców. Do pierwszej należą wszyscy pracodawcy – bez względu na wielkość firmy, status prawny czy kondycję finansową. Do drugiej grupy zaliczają się wyłącznie przedsiębiorcy mający przejściowe trudności finansowe – otrzymają oni wsparcie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub ze środków Funduszu Pracy na utrzymanie miejsc pracy.
Bezpośrednią pomocą finansową może zostać objętych prawie 250 tys. osób zatrudnionych u przedsiębiorców, którzy mają przejściowe trudności finansowe. Z tej grupy ponad 50 tys. osób będzie mogło skorzystać ze szkoleń lub studiów podyplomowych, które będą dofinansowane przez państwo do 80 proc. opłaty za naukę. Proponowana pomoc pozwoli utrzymać zatrudnienie i zapobiegnie zwolnieniom pracowników.
Prezydent ma 21 dni na podpisanie ustawy, zawetowanie lub skierowanie do Trybunału Konstytucyjnego. Rada Ministrów przyjęła ustawę 2 czerwca br., Sejm przegłosował ją 1 lipca br. z niewielkimi zmianami, a Senat 16 lipca br. bez żadnych poprawek. Główne założenia dokumentu, mającego pomóc firmom obronić się przed skutkami światowego kryzysu, zostały zachowane w kształcie, przygotowanym przez rząd.
Dotychczasowe działania rządu związane z łagodzeniem skutków kryzysu gospodarczego:
- Wsparcie dla osób, które ze względu na utratę pracy nie są w stanie obsługiwać kredytów zaciągniętych na zakup własnego mieszkania (ustawa o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych udzielonych osobom, które utraciły pracę). 9 lipca ustawa została podpisana przez prezydenta.
- Ochrona gospodarki i gospodarstw domowych przed niekontrolowanym wzrostem cen energii. Decyzją prezesa URE z 7 maja br. w kieszeniach Polaków pozostanie 1,8 mld zł.
- Wzmocnienie systemu gwarancji i poręczeń dla małych i średnich przedsiębiorstw, co zwiększy ich dostęp do finansowania zewnętrznego (ustawa o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne, ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego oraz niektórych innych ustaw). Ustawa weszła w życie 15 maja br.
- Zagwarantowanie wypłacalności depozytów Polaków do 50 tys. euro (ustawa o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym). Przepisy weszły w życie 13 grudnia 2008 r.
- Podwyższenie limitu gwarancji i poręczeń Skarbu Państwa do 40 mld zł, co oznacza większą dostępność kredytów dla przedsiębiorstw (zapisane w ustawie budżetowej na 2009 r.)
- Wprowadzenie wyższej ulgi inwestycyjnej (do 100 tys. euro) dla nowo zakładanych firm (ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Przepisy obowiązują od 22 maja br.
- Wspieranie przez Agencję Rozwoju Przemysłu SA inicjatyw pobudzających polską gospodarkę. Program został przyjęty przez rząd 26 maja br.
- Umożliwienie zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na prace badawcze poprzez ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zmiany weszły w życie 22 maja br.
- Zwiększenie możliwości dokonywania inwestycji w formule partnerstwa publiczno-prywatnego poprzez ustawę o partnerstwie publiczno-prywatnym. Ustawa weszła w życie 27 lutego br.
- Wsparcie dla instytucji rynku finansowego mających problemy z płynnością (ustawa o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym). Przepisy obowiązują od 13 marca br.
- Zabezpieczenie wypłacalności instytucji finansowych i ich możliwości finansowania gospodarki dzięki ustawie o rekapitalizacji instytucji finansowych. Rząd przyjął ustawę 10 lutego br. Obecnie trwają prace w Sejmie.
- Przyspieszenie inwestycji współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej. W ramach tego zadania rząd przyjął: Plan wydatkowania środków na koniec 2009 r. w programach współfinansowanych z funduszy europejskich w ramach NSRO 2007-2013 (obowiązuje od 16 grudnia 2008 r.) ; Ustawę o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o samorządzie województwa oraz ustawy o samorządzie powiatowym (weszła w życie 25 października 2008 r.); Ustawa o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych (którą rząd przyjął 1 kwietnia br., obecnie trwają prace w Sejmie); Ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (weszła w życie 15 listopada 2008 r.); Ustawę o zmianie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (obowiązuje od 20 grudnia 2008 r.); Rozporządzenie w sprawie wydatków związanych z realizacją programów operacyjnych (weszło w życie 12 lutego 2009 r.).
- Znaleziono 21,1 mld zł oszczędności w projekcie nowelizacji ustawy budżetowej przyjętym przez Radę Ministrów 7 lipca.
- Wspieranie inwestycji w odnawialne źródła energii. Umożliwia to specjalnie opracowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej program finansowania inwestycji w OZE na lata 2009-2012,
- Ułatwienie podejmowania szybkich i skoordynowanych działań przez najważniejsze uprawnione do tego instytucje, jak Ministerstwo Finansów, NBP czy Komisja Nadzoru Finansowego, na rzecz rozwiązania nasilającego się kryzysu (ustawa o Komitecie Stabilności Finansowej). Obowiązuje od 13 grudnia 2008 r.
- Zamrożenie podwyżek dla wysokich urzędników państwowych od dnia 1 marca br.