Projekt ustawy o architektach, inżynierach budownictwa i urbanistach. Będą zmiany w uprawnieniach budowlanych?
Zakończyły się konsultacje projektu ustawy o architektach, inżynierach budownictwa oraz urbanistach. Celem dokumentu jest dostosowanie obowiązujących przepisów do zmian, które ma wprowadzić Kodeks urbanistyczno-budowlany. Przy okazji jednak wprowadzono kilka zmian, na przykład w odniesieniu do uprawnień budowlanych. Zobacz co to za zmiany i jak je oceniła Polska Izba Inżynierów Budownictwa.
Przepisy regulujące kwestie dotyczące wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie oraz zasady uzyskiwania uprawnień budowlanych cieszą się niezmiennym zainteresowaniem, dlatego właśnie tym projektowanym niektórym zapisom przyjrzymy się dokładnie, tym bardziej, że projekt ustawy z 1 września 2017 r. o architektach, inżynierach budownictwa oraz urbanistach odbiega od przepisów obecnie obowiązujących. Przeanalizujemy przede wszystkim te przepisy, które krytycznie lub merytorycznie zaopiniowała Polska Izba Inżynierów Budownictwa.
Na początek uwaga ogólna, że jak twierdzi PIIB, pojęcie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie powinno wynikać nadal z przepisów ustawy – Prawo budowlane lub ewentualnie z przepisów przyszłego Kodeksu urbanistyczno-budowlanego, a nie z całkiem odrębnej ustawy. Od początku nadawania uprawnień budowlanych, pojęcie to, jako związane ściśle z procesem inwestycyjnym było uregulowane w przepisach z zakresu Prawa budowlanego, jako instytucja tego prawa. Zasada ta powinna być utrzymana również w projektowanych regulacjach, a jedynie doprecyzowanie zasad uzyskiwania takich uprawnień można byłoby przenieść do ustawy o architektach, inżynierach budownictwa oraz urbanistach.
Zobacz też: Kodeks urbanistyczno-budowlany prawie gotowy >>
Ponadto PIIB apeluje o doprecyzowanie odniesień do wykonywania zawodu inżyniera, bowiem lista wymienionych w projekcie zawodów jest niepełna, nie uwzględnia wszystkich obszarów, gdzie występują samodzielne funkcje techniczne w budownictwie. W art. 4 definiującym samodzielne funkcje techniczne w budownictwie zabrakło funkcji rzeczoznawstwa budowlanego, które swego czasu przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa zostało uznane za niezbędne.
Uprawnienia budowlane
Art. 8.
1. Warunkiem uzyskania uprawnień budowlanych jest złożenie z wynikiem pozytywnym egzaminu na uprawnienia budowlane.
2. Z egzaminu na uprawnienia budowlane zwolniony jest absolwent studiów wyższych prowadzonych na podstawie umowy, zawartej między uczelnią a właściwym organem samorządu zawodowego, w zakresie odpowiadającym programowi kształcenia opracowanemu z udziałem organu samorządu zawodowego...
Trzeba zwrócić przede wszystkim uwagę, że w art. 8 ust. 1 brakuje wymogu wykształcenia technicznego, które uprawniałoby do uzyskania uprawnień budowlanych. Jak wskazuje PIIB, powyższy zapis jest bardzo niebezpieczny, ponieważ już obecnie osoby bez wykształcenia technicznego, czyli również bez odpowiedniej wiedzy technicznej, występują o nadanie uprawnień budowlanych. Izba apeluje również o wykreślenie ust. 2 i pozostanie przy egzaminach.
Co czwarty inżynier nie zdaje egzaminu na uprawnienia budowlane >>
Art. 10.
Minister właściwy do spraw gospodarowania przestrzenią i mieszkalnictwa (red. - to nowe pojęcie które ma wprowadzić Kodeks urbanistyczno-budowlany), w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego, określi, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaje i zakres przygotowania zawodowego wymaganego do wykonywania zawodu architekta oraz inżyniera budownictwa:
a) wykształcenie odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalności,
b) wykaz zawodów związanych z budownictwem,
2) szczegółowy sposób potwierdzania posiadania przygotowania zawodowego i jego weryfikacji, w tym sposób:
a) dokumentowania i weryfikacji posiadanego wykształcenia oraz uznawania wykształcenia i praktyki zawodowej jako odpowiednie lub pokrewne dla danych uprawnień budowlanych lub specjalności, zwanego dalej „kwalifikowaniem”,
b) dokumentowania i odbywania praktyk i, a także kryteria uznawania praktyki,
3) szczegółowy sposób przeprowadzania egzaminu ze znajomości przepisów prawa dotyczących procesu inwestycyjno-budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej,
4) zakresy uprawnień budowlanych oraz ich ograniczenia – mając na względzie zapewnienie przejrzystego i sprawnego przeprowadzania czynności związanych z nadawaniem uprawnień budowlanych, w tym uznawaniem praktyk zawodowych.
Art. 10, będący delegacją do wydania rozporządzenia w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, posługuje się zwrotem ,,wykształcenie odpowiednie lub pokrewne”. PIIB ma tu zastrzeżenia, gdyż biorąc pod uwagę obecne rozwiązania prawne powstaje wątpliwość, jakimi kategoriami będzie to wykształcenie opisywane – czy będzie nawiązywało do efektów kształcenia opisanych w Krajowych Ramach Kwalifikacji?
PIIB proponuje, aby w ramach prac nad przepisami ww. rozporządzenia Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa wystąpiło do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z wnioskiem o stworzenie standardów kształcenia (tzw. minimów programowych) dla kierunków studiów, po których można ubiegać się o nadanie uprawnień budowlanych. Spełnienie tych standardów przez uczelnię upoważniałoby jej absolwentów do uzyskania uprawnień bez wzbudzania wątpliwości organu je nadającego odnośnie efektów kształcenia. Postulat jest uzasadniony ogromnym zróżnicowaniem treści programowych jednoimiennych kierunków studiów.
Art. 13.
1. Praktyka zawodowa odbywana jest pod kierunkiem patrona.
2. Patronem może być osoba będąca członkiem samorządu zawodowego.
Tu najwięcej wątpliwości budzi fakt, że nie wiadomo, kto może być patronem. Należy doprecyzować, jakie uprawnienia powinna mieć taka osoba w powiązaniu ze specjalnością uprawnień, o jakie ubiega się podopieczny patrona. Według PIIB powinno być zasadą, że patronem może być wyłącznie osoba mająca co najmniej od pięciu lat uprawnienia budowlane w zakresie, w jakim nadzorowana jest praktyka zawodowa. Należy również doprecyzować, że patron ma wykonywać samodzielną funkcję na budowie lub przy projektowaniu obiektów, przy których odbywana jest praktyka zawodowa dla każdego rodzaju uprawnień, zarówno w projektowaniu, jak i na budowie. Obecnie instytucja patrona odnosi się wyłącznie do praktyki projektowej, natomiast z proponowanych przepisów wynika, że dotyczy ona zarówno praktyki projektowej, jak i wykonawczej. Powinno to jednak jasno wynikać z przepisów, tym bardziej, że następuje zmiana w stosunku do przepisów obowiązujących.
Eksperci PIIB zwrócili też uwagę na niezgodność przepisów z ich brzemieniem w uzasadnieniu do ustawy. „Zmodyfikowano natomiast wprowadzony ww. ustawą przepis o uznawaniu za równorzędną z praktyką zawodową rocznej praktyki przy sporządzaniu projektów odbytej pod patronatem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane, zwanej »patronem« poprzez wskazanie, że patronem będzie mogła być osoba będąca członkiem samorządu zawodowego.”. Tymczasem w projekcie ustawy nie ma przepisu o uznawaniu za równorzędną z praktyką zawodową rocznej praktyki przy sporządzaniu projektów odbytej pod patronatem osoby z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi.
Dodatkowo należałoby dopisać, że osoba mająca pełnić funkcję patrona powinna być zgłoszona do odpowiedniej izby samorządu zawodowego przed podjęciem czynności patrona w stosunku do danego kandydata, co umożliwiłoby sprawowanie kontroli nad osobami pełniącymi funkcję patrona.
Art. 14.
1. Do praktyki zawodowej na budowie zalicza się pełnienie funkcji technicznej na budowie oraz:
1) wykonywanie czynności inspekcyjno-kontrolnych w organach nadzoru budowlanego;
2) pracę w organach administracji rządowej lub jednostek samorządu terytorialnego realizujących zadania zarządcy drogi publicznej, polegającą na wykonywaniu czynności – na terenie budowy i obejmującą konieczność fachowej oceny zjawisk lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień techniczno-organizacyjnych;
3) pracę u zarządcy infrastruktury kolejowej lub w podmiocie odpowiedzialnym za utrzymanie infrastruktury kolejowej we właściwym stanie technicznym, działającym na zlecenie zarządcy infrastruktury kolejowej, polegającą na wykonywaniu czynności na terenie budowy lub czynności inspekcyjno-kontrolnych, obejmującą konieczność fachowej oceny zjawisk, stanu technicznego budowli i urządzeń budowlanych lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień techniczno-organizacyjnych.
2.Odbycie praktyki zawodowej na budowie jest potwierdzane przez patrona.
Ten artykuł wprowadza możliwość odbywania praktyki zawodowej w tzw. organach, które miałyby być równoznaczne z praktyką na budowie. Chodzi o następujące zamienniki praktyki na budowie:
1. wykonywanie czynności inspekcyjno – kontrolnych w organach nadzoru budowlanego,
2. praca w organach administracji rządowej lub jednostek samorządu terytorialnego realizujących zadania zarządcy drogi publicznej, polegającą na wykonywaniu czynności na terenie budowy i obejmującą konieczność fachowej oceny zjawisk lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień techniczno-organizacyjnych,
3. praca u zarządcy infrastruktury kolejowej lub w podmiocie odpowiedzialnym za utrzymanie infrastruktury kolejowej we właściwym stanie technicznym, polegającą na wykonywaniu czynności na terenie budowy, czynności inspekcyjno-kontrolnych lub czynności w zakresie obsługi technicznej i remontów, obejmująca konieczność fachowej oceny zjawisk, stanu technicznego budowli i urządzeń budowlanych lub samodzielnego rozwiązywania zagadnień techniczno-organizacyjnych.
PIIB jest zaniepokojona, że wydłuża się lista specjalności, w których dopuszcza się odbywanie praktyk w taki sposób i postuluje o rezygnację z takiego rozwiązania. Praktyka w organach, z uwagi na brak doświadczenia, nie zapewnia wystarczającego przygotowania np. do wykonywania funkcji kierownika budowy.
Jednak w przypadku pozostawienia tej regulacji należałoby również pozostawić przepis przewidujący, że dwa lata pracy w organach uznaje się za rok praktyki zawodowej na budowie, jak to funkcjonuje obecnie. Oczywiście, wymagania odnośnie opiekuna takich praktyk muszą być takie same, jak dla praktyk realizowanych poza pracą w organie, tzn. praktyka taka winna odbywać się pod kierunkiem osoby posiadającej uprawnienia budowlane w specjalności, o którą ubiega się osoba odbywająca praktykę.
Art. 16.
Praktykę studencką uznaje się za część praktyki zawodowej w przypadku, gdy odbywa się na studiach w zakresie odpowiadającym programowi kształcenia opracowanemu z udziałem organu samorządu zawodowego oraz w sposób określony w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 10, zgodnie z warunkami określonymi w umowie, o której mowa w art. 168b ust. 2 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym, zawartej między uczelnią a organem samorządu zawodowego.
PIIB postuluje rezygnację z tego zapisu. Uczelnie wyższe najczęściej nie są w stanie zapewnić właściwych praktyk zawodowych pod kierunkiem osób posiadających odpowiednie uprawnienia budowlane i będących członkami izb samorządu zawodowego.
Nadawanie uprawnień budowlanych w zawodzie architekta
Art. 23.
1. Uzyskanie uprawnień budowlanych pierwszego stopnia w zawodzie architekta wymaga:
1) ukończenia studiów pierwszego i drugiego stopnia w zakresie architektury;
2) odbycia półrocznej praktyki przy sporządzaniu projektów budowlanych w zakresie projektów inwestycyjnych oraz opracowań projektowych dotyczących architektury, wchodzących w skład projektu technicznego;
3) złożenia z wynikiem pozytywnym egzaminu, o którym mowa w art. 26 pkt 1.
2. Uzyskanie uprawnień budowlanych drugiego stopnia w zawodzie architekta wymaga:
1) posiadania uprawnień budowlanych pierwszego stopnia w zawodzie architekta ;
2) odbycia półtorarocznej praktyki zawodowej przy sporządzaniu projektów budowlanych w zakresie projektów inwestycyjnych oraz opracowań projektowych dotyczących architektury, wchodzących w skład projektu technicznego;
3) odbycia półrocznej praktyki zawodowej na budowie;
4) złożenia z wynikiem pozytywnym egzaminu, o którym mowa w art. 26 pkt 2.
3. Uzyskanie uprawnień budowlanych w zawodzie architekta rozszerzonych o uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi wymaga:
1) odbycia dodatkowej rocznej praktyki zawodowej na budowie;
2) złożenia z wynikiem pozytywnym egzaminu, o którym mowa w art. 26 pkt 2.
4. Uprawnienia budowlane drugiego stopnia w zawodzie architekta można uzyskać bez posiadania uprawnień budowlanych pierwszego stopnia w zawodzie architekta, po spełnieniu łącznie wymagań określonych w ust. 1 oraz w ust. 2 pkt 2–4.
5. Uprawnienia budowlane w zawodzie architekta rozszerzone o uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi można uzyskać bez posiadania uprawnień pierwszego stopnia, po spełnieniu łącznie wymagań określonych w ust. 1 i w ust. 2 pkt 2–4 oraz w ust. 3.
Według PIIB Ten artykuł zmienia w sposób zasadniczy dotychczasową strukturę uprawnień budowlanych, m.in. separując uprawnienia w zawodzie architekta od uprawnień w zawodzie inżyniera budownictwa. Rodzi to co najmniej kilka wątpliwości: Wcześniej (art. 10 projektowanej ustawy) ustawodawca stwierdza, że „Minister właściwy do spraw gospodarowania przestrzenią i mieszkalnictwa, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego, określi w drodze rozporządzenia: […] wykształcenie odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalności […]”, a w art. 23 ust. 1 pkt 1) i ust. 2 pkt 1) – czyli już na poziomie ustawy – przesądzono, że w zawodzie architekta będą to studia wyłącznie w zakresie architektury. Jednocześnie usunięto specjalność architektoniczną (w ograniczonym zakresie) z uprawnień dostępnych inżynierom budownictwa.
PIIB postuluje, aby nie zamykać całkowicie zawodu architekta (np. w zakresie uprawnień pierwszego stopnia) przed absolwentami studiów II stopnia w zakresie budownictwa, tym bardziej, że nadawanie takich uprawnień będzie się odbywać w Izbie Architektów. Sztywny zapis może uniemożliwić osobom wszechstronnym i architektonicznie utalentowanym aspirowanie do takich uprawnień. Niezwykle ważną kwestią jest ocena przygotowania kandydatów do uprawnień, w tym ich wykształcenia. Wiadomo, że autonomia uczelni wyższych oraz wprowadzenie Krajowych Ram Kwalifikacji, doprowadziło do znacznej dowolności w doborze treści kształcenia w ramach jednoimiennych kierunków studiów. Tylko w przypadku nielicznych kierunków kształcenia wciąż obowiązują tzw. ministerialne minima programowe (m.in. architektura, weterynaria). W przypadku większości kierunków, związanych tradycyjnie z uprawnieniami budowlanymi, minima nie zostały zdefiniowane, opisuje się jedynie efekty kształcenia. Jeśli w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 10 projektu ustawy, analogicznie jak dotąd, będzie się operować pojęciem „kierunek studiów w zakresie…”, to w praktyce wymóg wykształcenia jest trudny do spełnienia. Jeśli kierunek studiów w dyplomie będzie nazwany tak, jak w rozporządzeniu, to będzie oznaczało, że standardy ustalają uczelnie, niekoniecznie ze świadomością konsekwencji dla przyszłych kandydatów dla uprawnień budowlanych. Jeśli Izba miałaby prawo badania treści programowych, to powstaje pytanie o standardy, do których miałaby je odnosić, skoro nie ma już tzw. ministerialnych minimów programowych.
Nadawanie uprawnień budowlanych w zawodzie inżyniera budownictwa
Art. 34.
Uzyskanie uprawnień budowlanych w zawodzie inżyniera budownictwa wymaga:
1) do projektowania bez ograniczeń:
a) ukończenia studiów drugiego stopnia odpowiednich dla danej specjalności,
b) odbycia rocznej praktyki przy projektowaniu, oraz
c) odbycia rocznej praktyki na budowie;
2) do projektowania w ograniczonym zakresie:
a) ukończenia: – studiów pierwszego stopnia odpowiednich dla danej specjalności lub – studiów drugiego stopnia pokrewnych dla danej specjalności,
b)odbycia rocznej praktyki przy projektowaniu, oraz
c) odbycia rocznej praktyki na budowie;
3) do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń:
a) ukończenia studiów drugiego lub pierwszego stopnia odpowiednich dla danej specjalności oraz
b) odbycia odpowiednio półtorarocznej lub trzyletniej praktyki na budowie;
4) do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie:
a) ukończenia:
– studiów drugiego stopnia odpowiednich dla danej specjalności lub
– studiów pierwszego stopnia odpowiednich dla danej specjalności, lub
– studiów pierwszego stopnia pokrewnych dla danej specjalności, albo
b) posiadania:
– tytułu zawodowego technika lub mistrza, albo
– dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika
– w zawodach związanych z budownictwem określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 10, w zakresie odpowiednim dla danej specjalności oraz
c) odbycia praktyki na budowie w wymiarze:
– półtora roku w przypadku, o którym mowa w lit. a tiret drugie,
– trzech lat w przypadku, o którym mowa w lit. a tiret trzecie,
– czterech lat w przypadku, o którym mowa w lit. b;
5) do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń:
a) ukończenia studiów drugiego stopnia odpowiednich dla danej specjalności,
b) odbycia rocznej praktyki przy projektowaniu, oraz
c) odbycia półtorarocznej praktyki na budowie;
6) do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie:
a) ukończenia:
– studiów pierwszego stopnia odpowiednich dla danej specjalności lub
– studiów drugiego stopnia pokrewnych dla danej specjalności,
b) odbycia rocznej praktyki przy projektowaniu, oraz
c) odbycia półtorarocznej praktyki na budowie.
Przepis ten określa warunki uzyskania uprawnień budowlanych w zawodzie inżyniera budownictwa, tymczasem jednym z warunków uzyskania takich uprawnień jest posiadanie tytułu zawodowego technika lub mistrza. Stanowi to oczywistą sprzeczność i wprowadzanie fikcji, iż zawód inżyniera wykonują osoby nieposiadające takiego tytułu. Jest to konsekwencja zawężenia rozumienia wykonywania zawodu inżyniera budownictwa wyłącznie do sprawowania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, co – jak widać – jest dostępne nie tylko dla inżynierów.
Art. 34 pkt 1 określa wymogi warunkujące uzyskanie uprawnień do projektowania bez ograniczeń wskazując, że należy wykazać się roczną praktyką przy projektowaniu oraz roczną praktyką na budowie. Tymczasem z uzasadnienia do projektu ustawy wynika, że nowa ustawa przewiduje zwiększenie wymiaru praktyki do półtora roku przy projektowaniu oraz półtora roku na budowie i właśnie za takim wymiarem praktyk optuje PIIB. Zdaniem Izby w ogóle należałoby wrócić do dłuższych wymiarów praktyk zawodowych, tj. takich jakie obowiązywały przed ,,deregulacją”.
Dodatkowo należy podkreślić, że treść przepisu art. 34 pkt 1, warunkująca możliwość uzyskania uprawnień budowlanych w zawodzie inżyniera budownictwa po ukończeniu studiów II stopnia dla danej specjalności, umożliwi architektom uzyskanie uprawnień budowlanych po ukończeniu jedynie dwuletnich studiów magisterskich na kierunku budownictwo. Tymczasem w przypadku zawodu architekta podkreśla się ścisły związek w zakresie wymaganego wykształcenia stanowiąc, że mają to być studia I i II stopnia w zakresie architektury. Doprecyzowanie takie powinno zostać zastosowane w przypadku wszystkich specjalności, co zapewniłoby rzetelne przygotowanie teoretyczne do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.
W powyższym artykule PIIB proponuje dodanie ust. 7 o uprawnieniach łącznych dla inżyniera, który ukończył studia pierwszego stopnia odpowiednie dla danej specjalności w następującym brzmieniu:
7) do projektowania w ograniczonym zakresie i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń:
a) ukończenia studiów pierwszego stopnia odpowiednich dla danej specjalności oraz
b) odbycie praktyki w wymiarze:
– trzy lata na budowie, oraz
– półtora roku w projektowaniu.
W aktualnie obowiązującym Prawie budowlanym, a także w konsultowanym projekcie ustawy o architektach, inżynierach budownictwa i urbanistach zapisano, że inżynier, który ukończył studia pierwszego stopnia odpowiednie dla danej specjalności, może uzyskać uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń oraz uprawnienia budowlane do projektowania w ograniczonym zakresie. Powyższe uprawnienia może uzyskać w dwóch rozłącznych postępowaniach w okręgowej komisji kwalifikacyjnej. Oznacza to dwie kwalifikacje, dwa egzaminy, dwie decyzje o nadaniu uprawnień budowlanych, i w sumie większe opłaty. Jest to krzywdzące dla inżyniera, w porównaniu z magistrem inżynierem, który ukończył studia drugiego stopnia odpowiednie dla danej specjalności, i w jednym postępowaniu kwalifikacyjnym i egzaminacyjnym uzyskuje uprawnienia łączne do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń.
Art. 40.
Przy ubieganiu się o nadanie uprawnień budowlanych w zawodzie inżyniera budownictwa w innej specjalności lub w innym zakresie niż posiadane egzamin jest ograniczony wyłącznie do zagadnień nieobjętych zakresem egzaminu obowiązującym przy ubieganiu się o już posiadane uprawnienia budowlane.
PIIB proponuje zmianę tego przepisu nakładającego na samorząd obowiązek ograniczania zakresu egzaminu do zagadnień nieobjętych zakresem egzaminu obowiązującym przy ubieganiu się o już posiadane uprawnienia budowlane. Przepis ten obowiązuje już w obecnym stanie prawnym i przysparza wiele trudności i wątpliwości, ponieważ kandydaci błędnie interpretują przedmiotowy przepis i kwestionują zakres egzaminu. Zdaniem PIIB, podczas kolejnego egzaminu, jego zakres powinien obejmować również przepisy, które uległy zmianie od daty poprzedniego egzaminu i tak należałoby doprecyzować ten przepis.
Art. 42.
1. Opłata za postępowanie kwalifikacyjne o nadanie uprawnień budowlanych w zawodzie inżyniera budownictwa, o których mowa w art. 34 pkt 1–4, wynosi:
1) z tytułu kwalifikowania – nie więcej niż 22% kwoty przeciętnego wynagrodzenia;
2) z tytułu przeprowadzenia egzaminu – nie więcej niż 22% kwoty przeciętnego wynagrodzenia;
3) z tytułu ponownego przeprowadzenia części ustnej egzaminu – nie więcej niż 13% kwoty przeciętnego wynagrodzenia.
2. Opłata za postępowanie kwalifikacyjne o nadanie uprawnień budowlanych w zawodzie inżyniera budownictwa, o których mowa w art. 34 pkt 5 i 6, wynosi:
1) z tytułu kwalifikowania – nie więcej niż 33% kwoty przeciętnego wynagrodzenia;
2) z tytułu przeprowadzenia egzaminu – nie więcej niż 33% kwoty przeciętnego wynagrodzenia;
3) z tytułu ponownego przeprowadzenia części ustnej egzaminu – nie więcej niż 19% kwoty przeciętnego wynagrodzenia.
PIIB zwraca uwagę, że powyższy przepis dotyczący wysokości opłat za postępowanie kwalifikacyjne o nadanie uprawnień budowlanych w zawodzie inżyniera budownictwa, bez racjonalnego uzasadnienia, odbiega w swojej treści od przepisu(art. 30) określającego te zasady w odniesieniu do uprawnień uzyskiwanych przez architektów. Ponadto w uzasadnieniu do ustawy jest mowa o sytuacjach, gdy opłata za postępowanie kwalifikacyjne ulega zwrotowi, w samym zaś projekcie takiego przepisu zabrakło.
Izba inżynierów budownictwa oraz izba architektów
Art. 62.
1. Izba architektów zrzesza osoby, które korzystają z pełni praw publicznych i mają pełną zdolność do czynności prawnych oraz:
1) posiadają uprawnienia budowlane w zawodzie architekta, lub
2) posiadają uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej lub uprawnienia w zakresie odpowiadającym zakresowi tej specjalności uzyskane przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, lub
3) są obywatelami państw członkowskich, którzy nabyli kwalifikacje zawodowe do wykonywania działalności w budownictwie, równoznacznej wykonywaniu samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie architektury, odpowiadające wymaganiom określonym w pkt 1 i 2, oraz posiadają decyzję o uznaniu kwalifikacji zawodowych.
2. Izba inżynierów budownictwa zrzesza osoby, które korzystają z pełni praw publicznych i mają pełną zdolność do czynności prawnych oraz:
1) posiadają uprawnienia budowlane w specjalnościach, o których mowa w art. 33 pkt 1–3 lub
2) posiadają uprawnienia budowlane w zakresie określonym w art. 34 pkt 1–3, lub specjalności, o których mowa w pkt 1, uzyskane przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, lub
3) są obywatelami państw członkowskich, którzy nabyli kwalifikacje zawodowe do wykonywania działalności w budownictwie, równoznacznej wykonywaniu samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, odpowiadające wymaganiom określonym w pkt 1 i 2 oraz posiadają odpowiednią decyzję o uznaniu kwalifikacji zawodowych.
Ten artykuł wprowadza nowy podział członków samorządów zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa. Tymczasem z uzasadnienia wynika, że projekt ustawy nie zakłada żadnych zmian w zakresie przynależności do izby architektów i izby inżynierów budownictwa. Wprowadzenie zmian spowoduje powstanie po stronie osób z uprawnieniami w zakresie rozwiązań architektonicznych i konstrukcyjnych oraz planujących skorzystać z tych uprawnień, obowiązek przynależności równocześnie do dwóch izb okręgowych, a w związku z tym obowiązek opłacania podwójnych składek oraz podwójnego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody, które mogą wyniknąć w związku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Należy też zwrócić uwagę, że w przepisie tym brakuje grupy osób, które uzyskały takie uprawnienia na podstawie obowiązującej ustawy z 1994 r. Według projektu w przedstawionej wersji, osoby takie nie zostały objęte obowiązkiem członkostwa w żadnej z izb. W myśl obecnych regulacji prawnych osoby, które uzyskały uprawnienia architektoniczne (ograniczone) i konstrukcyjne przed rokiem 1995 mogą aktualnie przynależeć tylko do izby inżynierów budownictwa i korzystać z uprawnień architektonicznych. PIIB postulujemy, żeby osoby te (ich liczba będzie stopniowo maleć) nie musiały przynależeć do dwóch izb jednocześnie i zachowały dotychczasowe warunki członkostwa w samorządzie zawodowym.
Ponadto art. 62 ust. 2 pkt 2 zawiera istotny błąd wprowadzając ograniczenie możliwych zakresów uzyskiwanych uprawnień jedynie do trzech rodzajów: – do projektowania bez ograniczeń, – do projektowania w ograniczonym zakresie oraz – do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń (art. 34 pkt 1-3). Przepis ten błędnie pomija możliwość uzyskania uprawnień do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie, do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń oraz do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie. Powinno być odwołanie do całego art. 34.
Pełna treść projektu ustawy o architektach, inżynierach budownictwa oraz urbanistach >>
