Prawo geologiczne i górnicze 2023. Nowelizacja budzi kontrowersje. Nie zbudujesz nic na własnej działce budowlanej?
28 października weszło w życie nowe prawo geologiczne i górnicze 2023. Nowelizacja daje ministrowi klimatu i środowiska władzę ustanowienia zakazu zabudowy na dowolnej działce, także prywatnej, o ile znajdują się pod nią złoża strategiczne surowców. Co więcej, właściciel nie otrzymuje odszkodowania i nie może się odwołać. Poznaj szczegóły.
Spis treści
- Nowe prawo geologiczne i górnicze 2023 utrudni budowę domu
- Złoże strategiczne – definicja i sposób oceny. Jakie złoża surowców można chronić zakazem zabudowy?
- Inne zmiany w prawie geologicznym i górniczym 2023
Nowe prawo geologiczne i górnicze 2023 utrudni budowę domu
Obowiązuje już większość przepisów nowelizacji ustawy prawo geologiczne i górnicze 2023. Mimo protestów Senatu nowe przepisy zostały uchwalone przez Sejm i podpisane przez Prezydenta, co oznacza, że nowelizacja weszła w życie w sobotę 28 października 2023 r.
Zmiany mają na celu przede wszystkim skuteczniejszą ochronę cennych dla państwa złóż surowców – tzw. złóż strategicznych. Jak wyjaśniają autorzy projektu nowelizacji, chodzi m.in. o zablokowanie zabudowy działek, pod którymi znajdują się wartościowe pokłady węgla czy rud metali. Przed zmianami bowiem takie zasoby często stawały się niedostępne, gdyż np. powstały nad nimi bloki.
– Projekt zakłada wprowadzenie definicji „złoża strategicznego”, które ze względu na swoje znaczenie dla gospodarki lub bezpieczeństwa kraju, podlegać będzie szczególnej ochronie prawnej – podaje strona Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Kontrowersje i krytykę wzbudziły przepisy nt. ochrony złóż przez zakaz zabudowy. Minister klimatu i środowiska może teraz ustanowić taki zakaz na każdej działce – także prywatnej – pod którą znajduje się złoże uznane za strategiczne. Oznacza to, że nie będzie można np. wybudować domu na własnym gruncie. Nie przewidziano możliwości odwołania się od decyzji ani odszkodowania dla właściciela gruntu (czyli inaczej niż np. przy wywłaszczeniu nieruchomości). Decyzję może cofnąć tylko sam minister, jeśli uzna, że są ku temu przesłanki. Ministerialny zakaz może objąć też jednostki samorządu terytorialnego, a więc np. gmina nie będzie w stanie wytyczyć na własnym terenie nowej drogi.
Zakaz zabudowy wydany przez ministra musi zostać wpisany przez gminę do dokumentów planistycznych, m.in. MPZP.
– Jest to projekt, który realizuje politykę surowcową państwa poprzez zapewnienie odpowiedniej, większej ochrony złóż kopalin w Polsce – broni na Twitterze nowego rozwiązania rzecznik prasowy rządu Piotr Müller.
Złoże strategiczne – definicja i sposób oceny. Jakie złoża surowców można chronić zakazem zabudowy?
Zgodnie z nowymi przepisami o tym, czy dane złoże jest strategiczne, decyduje minister klimatu i środowiska. Powinien on co prawda podjąć decyzję na podstawie opinii włodarza danej gminy oraz państwowej służby geologicznej, jednak są to opinie niewiążące. Za strategiczne można uznać złoże, które:
- zawiera kopalinę o unikalnych parametrach,
- zawiera wyjątkowo obfite pokłady kopaliny,
- odgrywa kluczową rolę z punktu widzenia gospodarki lub interesu surowcowego Polski,
- jest dostępne z poziomu powierzchni gruntu.
Dane złoże można uznać za strategiczne w całości lub w części. Jeśli złoże straci właściwości, które czyniły je cennym i wyjątkowym, minister będzie mógł cofnąć zastosowane wcześniej środki ochrony (np. zakaz zabudowy).
Zobacz projekt domu:
– Mowa tu przede wszystkim o złożach kopalin objętych prawem własności górniczej przysługującej Skarbowi Państwa, wymienionych w art. 10 ust. 1 P.g.g. (np. węglowodorów, węgla kamiennego, węgla brunatnego) – podano w uzasadnieniu proponowanych zmian.
W nowelizacji prawa geologicznego i górniczego 2023 wprowadzono także nowe obowiązki dla gmin. Muszą one teraz informować ministerstwo o kopalinach na swoim obszarze, a przy tworzeniu dokumentów planistycznych (np. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego) konsultować swoje plany z państwową służbą geologiczną. Z kolei po ustanowieniu przez ministra zakazu zabudowy gmina ma obowiązek uwzględnienia tego przy planowaniu przestrzennym.
Inne zmiany w prawie geologicznym i górniczym 2023
Nowelizacja prawa geologicznego i górniczego 2023 wprowadza także szereg innych, mniej kontrowersyjnych zmian. To przede wszystkim uporządkowanie przepisów dotyczących składowania i magazynowania niektórych substancji, zwłaszcza pod ziemią.
– Projekt porządkuje i liberalizuje przepisy dotyczące koncesjonowania działalności, jeśli chodzi o poszukiwanie i rozpoznawanie złóż niektórych kopalin. Dotyczy to m.in. węglowodorów oraz podziemnego, bezzbiornikowego magazynowania substancji i podziemnego składowania odpadów – podaje strona KPRM.
Autor: Kolekcja Muratora, muratorprojekty.pl
Ponad 25 lat pomagamy spełniać marzenia o własnym domu Inwestorom z całej Polski – pomożemy i Tobie. W naszej ofercie znajdziesz ponad 6 000 gotowych projektów domów. Doświadczony zespół Doradców i Architektów pomoże w znalezieniu projektu odpowiadającego Twoim oczekiwaniom, dopasowanego do wymiarów. Do zakupionego projektu otrzymasz pakiet DODATKÓW i GRATISÓW, które pozwolą zaoszczędzić nawet kilka tysięcy złotych.
