PIIB o Prawie budowlanym

Wstępne stanowisko Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa w odniesieniu do przedłożonego projektu zmian w ustawie Prawo budowlane oraz zapisów aktualnej ustawy, do której nie wprowadzono propozycji zmian, a które zdaniem Izby powinny być wprowadzone.

 I. Uwagi ogólne:
- kierunek przyjętych zmian przyjmowany jest w większości pozytywnie, z nadzieją na korzystną racjonalizację przygotowania inwestycji budowlanych;
- określenie odpowiedzialności uczestników procesu inwestycyjnych jest zasadne;
- takie określenie odpowiedzialności uczestników procesów inwestycyjnych daje możliwość wnoszenia wobec nich w razie konieczności zastrzeżeń do Izb samorządowych i wzmacnia rolę rzecznika odpowiedzialności zawodowej;
- rozszerzenie uprawnień projektanta w zakresie kontroli budowy jest zasadne. Aprobatę uzyskuje też wprowadzenie odpowiedzialności sprawdzającego;
- propozycja rezygnacji z decyzji o pozwoleniu na budowę i zastąpienie jej "rejestracją", jest przyjmowana z pewnymi obawami, ponieważ przepisy wykonawcze zadecydują o powodzeniu pomysłu (wielu członków PIIB zgłaszających swoje uwagi i wnioski twierdzi, że porównując zaproponowane uregulowania z aktualnymi zapisami w ustawie Prawo budwlane, to wcale nie upraszczają one i nie ułatwiają "życia inwestorowi". W porównaniu do wniosku o pozwolenie na budowę, do wniosku o rejestrację zamierzonej inwestycji należy dołączyć więcej dokumentów i załączników, np. w art.33 ust 2. dodano pkt 1a, rozbudowano pkt 3, dodano pkt. 6-11.);
- rezygnacja z decyzji o pozwoleniu na użytkowanie jest praktycznie usankcjonowaniem praktyk. Zalecenie sporządzania protokołu z udziałem projektanta uważa się za właściwe;
- rejestracja zamierzonej inwestycji bazująca na "zgodzie urbanistycznej" powinna przyczynić się do pobudzenia inicjatyw lokalnych;
- oczekiwana była i jest spełniona w propozycjach, inicjatywa dotycząca wyłączenia możliwości uzyskiwania tytułu rzeczoznawcy bez uprawnień budowlanych;
- występuje problem (być może przepisy szczegółowe dadzą odpowiedź na temat prawidłowości rozwiązań proponowanych do procesu inwestycyjnego) certyfikacji sprawdzających (weryfikatorów), zredagowania praw autorskich, bezstronności ocen i procedury odwoławczej;
- szereg uwag zostało zgłoszonych do art.12 ust.9 - projektu Prawo budowlane. Podnoszono, że "proponowany zapis jest sprzeczny z obowiązującym brzmieniem art.5 ust.1 pkt 1 i 2 ustawy o samorządzie zawodowym architektów, inżynierów budownictwa i urbanistów". W przypadku jego przyjęcia powstaje poważny problem odpowiedzialności zawodowej i realizacji roszczeń związanych z ubezpieczeniem członków izby architektów wykonujących zadania w jednej ze specjalności inżynierskich.

Aktualnie w PIIB są opracowywane, na podstawie zgłoszonych już przez okręgowe Izby Inżynierów Budownictwa uwag, dalsze wnioski ogólne i szczegółowe do projektu (z 17.06.08 r.) zmian w ustawie Prawo budowlane, które będą uzupełnione po spotkaniach regionalnych.

II. Na podstawie zgłoszonych wniosków i przyjętych na okręgowych zjazdach sprawozdawczych oraz VII Krajowym Zjeździe PIIB oraz indywidualnych wniosków i opinii zgłaszanych przez członków Izby, uważamy za konieczne wprowadzenie następujących zmian w obowiązującej ustawie Prawo budowlane:
- wprowadzenie do ustawy zapisu dającego inżynierom po ukończeniu odpowiednich studiów wyższych zawodowych i mających odpowiednie uprawnienia, możliwość do kierowania robotami budowlanym bez ograniczeń (art. 14 ust. 3 pkt.4 ustawy Prawo budowlane);
- zmiana zapisu w art.5 ust.8 pkt. 2 ustawy Prawo budowlane (Dz. U .z 2007r. Nr 191 , poz. 1373 - ustawa ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2009) na zapis umożliwiający inżynierom, bez tytułu magistra ale z tytułem inżyniera i odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi, sporządzanie świadectw charakterystyki energetyki budynku;
- ustalenie zakresu praw i obowiązków rzeczoznawcy budowlanego;
- wprowadzenie kategoryzacji obiektów budowlanych, co pozwoli na różnicowanie uprawnień zarówno w projektowaniu (inżynierowie pierwszego stopnia), jak też wykonawstwie (np. technicy);
- wymaga rozważenia wprowadzenie specjalizacji dotyczącej wprowadzenia robót gazowniczych, ze względu na ich specyfikę i potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa oraz specjalizacji hydrotechnicznej ze względu na wyraźną odmienność w stosunku do innych branż budowlanych;
- zmiana zapisu z "nadania (nadawania) uprawnień budowlanych" na zapis "uznania (uznawania) kwalifikacji" (art. 12a ust. 2 oraz art. 12b ustawy Prawo budowlane - dotyczy obywateli państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Konfederacji Szwajcarskiej);
- wprowadzić w GUNB centralne rejestry:
a) osób z uprawnieniami budowlanymi
b) rzeczoznawców budowlanych
c) ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej
d) osób (cudzoziemców), których kwalifikacje zawodowe zostały uznane decyzją samorządu zawodowego;
- problem do rozważenia związany z projektami geotechnicznymi.

Jest propozycja wprowadzenia do ustawy Prawo budowlane następującej definicji - "kategoria obiektu budowlanego - stopień skomplikowania obiektu budowlanego pod względem złożoności gruntowych, współpracy konstrukcji i podłoża gruntowego, a także oddziaływania konstrukcji na środowisko".
Obecne Prawo budowlane zawiera pojęcia, które nie występują w normach europejskich, takie jak badania geologiczno-inżynierskie czy ustalanie geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych. Jest to przyczyna dowolnej interpretacji zapisów w art. 34 Prawa buowlanego, co w konsekwencji prowadzi do istotnych zagrożeń bezpieczeństwa projektowanych obiektów. Ponad 60% awarii i katastrof, wynika z nieprawidłowej oceny współpracy podłoża gruntowego z projektowanym obiektem budowlanym.