Fundacja rodzinna - nowe zasady opodatkowania dla firm rodzinnych od maja 2023! Co zmienia ustawa o fundacji rodzinnej?
Fundacja rodzinna to nowa instytucja w polskim prawie, mająca na celu sukcesję firm rodzinnych. Ustawa o fundacji rodzinnej ma wejść w życie 22 maja 2023. Nowe przepisy to dobry instrument do kumulowania, reinwestowania i wypłacania kapitału, przy korzystnym opodatkowaniu tych operacji. Jakie zasady opodatkowania wprowadzi ustawa o fundacji rodzinnej?
Przypomnijmy, że 26 stycznia 2023 Sejm uchwalił ustawę o fundacji rodzinnej, która po podpisie prezydenta została opublikowana w Dzienniku Ustaw 21 lutego. Przepisy ustawy maja wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, tj. 22 maja 2023.
Fundacja rodzinna - zasady opodatkowania w ustawie
W świetle zapisów ustawy, fundacja rodzinna jest zwolniona z podatku CIT, a świadczenia wypłacane na rzecz fundatora oraz jego najbliższej rodziny są wolne od PIT (dalsza rodzina i osoby zupełnie obce zapłacą 15% PIT). Jednocześnie, fundacja rodzinna może prowadzić w pewnym zakresie działalność gospodarczą, a jej dochód będzie opodatkowany dopiero przy wypłacie.
Brzmi to obiecująco – przyjrzyjmy się zatem bliżej nowym przepisom.
Fundacja rodzinna - 10 wskazówek doradcy podatkowego
1. Jakie koszty wiążą się z założeniem i prowadzeniem fundacji rodzinnej? Utrzymanie fundacji nie jest tanie - fundator musi wnieść 100 000 zł. Pamiętaj, że fundacja jest osobą prawną, zatem musi prowadzić pełną księgowość, a to też kosztuje.
2. Fundacja rodzinna ma na celu ochronę majątku fundatora. Może być wyposażona np. w nieruchomości i udziały w spółkach (zadziałać jak holding). To dwa najkorzystniejsze sposoby skorzystania z tej instytucji.
3. Fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą w ściśle określonym w zakresie – przede wszystkim w obszarze:
- najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;
- przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;
- nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
- udzielania pożyczek podmiotom powiązanym.
Uwaga! Nie wychodź poza ustawowy zakres, aby nie narazić się na bardzo restrykcyjnie opodatkowane – łącznie 36% (25% CIT i 15% przy wypłacie).
4. Jeśli jednak pozostaniesz w granicach wyznaczonej działalności – fundacja faktycznie zadziała jako skuteczny wehikuł podatkowy. Dochody z działalności dozwolonej są zwolnione z opodatkowania CIT.
5. Opodatkowanie wystąpi dopiero na etapie wypłaty z fundacji. Wówczas również poziom opodatkowania jest bardzo atrakcyjny – na poziomie 15%. Opodatkowaniu podlega wówczas tylko kwota faktycznej wypłaty, a nie cały dochód fundacji.
6. Uważaj na wielu fundatorów! Odejście od niepisanej zasady: jeden fundator – jedna fundacja może prowadzić do mniej korzystnego opodatkowania i konieczności wykonania dodatkowej pracy w postaci wyliczenia proporcji. Korzystne jest założenie fundacji tylko z najbliższą rodziną, wówczas rzeczywiście nie ma opodatkowania.
7. Wnosząc do fundacji rodzinnej składniki majątkowe, np. nieruchomości, nie zapłacisz podatku od spadków i darowizn ani podatku dochodowego. Uważaj jednak na VAT. Może się on pojawić np. przy nieodpłatnym przekazaniu na rzecz fundacji nieruchomości nowych.
8. Gdy wyposażysz fundację w nieruchomości, stanie się ona korzystnym sposobem prowadzenia działalności w postaci wynajmu nieruchomości i reinwestowania dochodów w nabycie kolejnych lokali. Żaden z dotychczasowych reżimów opodatkowania nie oferował tak korzystnego opodatkowania tego typu działalności.
9. Gdy zdecydujesz się wyposażyć fundację w nieruchomości, przy reinwestycji środków uzyskanych z ich najmu, nie ma żadnego podatku.
10. Gdy wniesiesz do fundacji spółkę –zadziała ona jak spółka holdingowa. Spółka zapłaci swój CIT, jednak już wypłata dywidendy do fundacji rodzinnej będzie zwolniona. Przy wypłacie środków na rzecz fundatora i jego najbliższych, fundacja będzie musiała odprowadzić 15% podatku.
Uwaga na nowelizację przepisów o fundacji rodzinnej
Przepisy ustawy o fundacji rodzinnej są jeszcze na etapie zmian. Pomimo, że podstawowy tekst ustawy został już podpisany przez prezydenta i opublikowany w Dzienniku Ustaw, zmiany do niej są procedowane w Sejmie w ramach rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o obligacjach, ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw. Trzeba więc liczyć się ze zmianami w obecnej wersji ustawy
