Wkłady kominkowe. Budowa kominka, rodzaje wkładów kominkowych i parametry techniczne
Wkład kominkowy to zamknięte palenisko wyposażone w przeszklone drzwiczki oraz wylot dymu. Materiały wykorzystywane do budowy kominka, konstrukcji wkładu kominkowego, muszą być odporne na długotrwałe działanie wysokiej temperatury.
Rodzaje wkładów kominkowych
Do budowy wkładów kominkowych najczęściej stosuje się żeliwo lub stal grubości 4 - 6 mm (stąd rozróżnienie na wkłady kominkowe żeliwne i stalowe). Ze względu na budowę wkłady kominkowe możemy jeszcze podzielić na wkłady kominkowe narożne (przeznaczone do montażu w rogu pomieszczenia), dwustronne (ogień widoczny jest z dwóch stron, np. z dwóch różnych pomieszczeń) oraz trójstronne (jego 3 boki stanowią szyby, co daje możliwość oglądania ognia z trzech stron).
Nieco innym rozwiązaniem są wkłady kominkowe z płaszczem wodnym. To kominki żeliwne, wyposażone dodatkowo w wymiennik wodny (wykonany ze stali) umożliwiający podłączenie kominka do instalacji centralnego ogrzewania. Wymiennik znajduje się w czopuchu wkładu kominkowego lub wbudowany jest w korpus wkładu. Ogrzewany jest bezpośrednio lub też pośrednio przez ogień. Przegrzaniu obiegu gorącej wody zapobiega wężownica schładzająca.
Autor: KFD
Wkład kominkowy narożny
Budowa wkładu kominkowego
Popularnym rozwiązaniem są wkłady kominkowe o dwupłaszczowej konstrukcji korpusu – oprócz zewnętrznego korpusu, wnętrze paleniska wyłożone jest dodatkowo elementami żeliwnymi, szamotowymi lub z wermikulitu (jest to materiał izolacyjny odporny na bardzo wysokie temperatury). Wszystkie uszczelnienia oraz połączenia elementów korpusu we wkładach kominkowych wykonywane są przy pomocy specjalnej masy uszczelniającej odpornej na wysokie temperatury oraz uszczelek z włókna szklanego. Zabronione jest stosowanie uszczelek z azbestu.
Ważne elementy wkładu kominkowego:
Przeszklone drzwiczki. Z punktu widzenia użytkownika to chyba najważniejszy element wkładu kominkowego. Pełnią one funkcję nie tylko ochrony przed zaprószeniem ognia w pomieszczeniu, ale zapewnienie szczelności na połączeniu drzwiczek z korpusem urządzenia oraz w miejscu zamontowania szyby, zapewnia kontrolę nad procesem spalania drewna oraz bezpieczeństwo użytkowania. Drzwiczki mogą być otwierane na różne sposoby: otwierane na bok (lewostronnie lub prawostronnie) lub podnoszone do góry. Szyby stosowane we wkładach kominkowych wykonane są z ceramiki odpornej na wysokie temperatury (do 750°C). Stosuje się różnego rodzaju systemy zapobiegające brudzeniu się szyb kominkowych. Jednym z nich jest zasysanie zimnego powietrza do paleniska wokół szyby. Strumień powietrza powoduje odpychanie cząsteczek smolistych od szyby, utrzymując ją w ten sposób przez dłuższy czas w czystości. Innym rozwiązaniem jest stosowanie „samoczyszczącej” szyby ceramicznej z wtopioną od strony zewnętrznej przezroczystą powłoką metalową. Taka technologia umożliwia uzyskanie zarówno w palenisku, jak i na wewnętrznej stronie szyby wyższej temperatury. Dzięki zjawisku pirolizy, cząsteczki które osadziły się na szybie ulegają oderwaniu i dopaleniu. Warunkiem skuteczności tego systemu jest jednak dokładne uszczelnienie szyby. W kominkach stosuje się różnego typu szyby, podkreślające estetykę urządzenia, np. szyby proste, szyby panoramiczne (lekko uwypuklone, zapewniające szersze pole widzenia ognia) i szyby pryzmatyczne (trójdzielne, zwiększające kąt widzenia ognia).
Autor: Seguin/Koperfam
Wkład kominkowy z szybą panoramiczną
Regulatory dopływu powietrza. Zamontowane są zazwyczaj w przedniej ściance wkładu kominkowego. Umożliwiają sterowanie prędkością spalania drewna, a tym samym mocą grzewczą urządzenia. Istotne jest, aby uchwyty regulatorów były bezpieczne w obsłudze, nie nagrzewały się, nawet jak we wkładzie intensywnie płonie ogień.
Szyber. Umożliwia regulację siły ciągu oraz pozwala na regulację kierunku cyrkulacji dymu w komorze spalania. Zamknięty szyber zmniejsza ciąg w kominie oraz wymusza dłuższą drogę obiegu dymu we wkładzie kominkowym. Dzięki temu następuje dopalenie resztek drewna. Wzrasta w ten sposób sprawność wkładu kominkowego – odzyskuje się więcej energii cieplnej oddawanej do pomieszczenia. Kiedy szyber jest otwarty, dym zostaje bezpośrednio skierowany do przewodu kominowego. Jest to szczególne istotne podczas rozpalania w kominku oraz w momencie otwierania drzwiczek. Zdarza się, że użytkownik zapomina o otwarciu szybra przed otwarciem drzwiczek urządzenia – powoduje to wydobywanie się na zewnątrz dymu. Dobrym więc rozwiązaniem (nowszym) jest szyber automatyczny – otwiera się w chwili otwierania drzwiczek i podobnie zamyka. Innym popularnym rozwiązaniem jest blokada uniemożliwiająca otwarcie drzwiczek przy zamkniętym szybrze.
Deflektor spalin. To element, który powoduje zmianę kierunku przepływu spalin, tak aby spaliny nie miały bezpośredniego ujścia do przewodu kominowego.
Króciec wylotu dymu. Służy do odprowadzenia dymu do przewodu kominowego. Średnice wylotów spalin wahają się od 150 - 250 mm, w zależności od rozmiarów paleniska. Króciec wylotu dymu przeważnie jest tak zbudowany, żeby rura podłączeniowa do komina była montowana do wewnątrz – dzięki temu uniemożliwia wydostawanie się jakichkolwiek skroplin z komina na zewnątrz urządzenia.
Popielnik. To pojemnik na popiół. Popielnik montowany jest przeważnie we wkładach żeliwnych – w ich palenisku znajduje się ruszt, przez który dostaje się powietrze do spalania. Warto jednak zaznaczyć, że z punktu widzenia wydajności grzewczej najbardziej efektywne jest spalanie bez rusztu na popiele. W takim przypadku popiół usuwany jest bezpośrednio z paleniska.
Bezpośredni wlot powietrza do spalania. Nie jest to jeszcze standardowe rozwiązanie stosowane przez wszystkich producentów, jednak już dla większości wkładów kominkowych dostępne jest jako opcja. Jest to króciec wlotu powietrza, do którego podczas instalacji kominka doprowadzane jest powietrze do spalania. To rozwiązanie rozpowszechniło się ze względu na coraz bardziej szczelną konstrukcję nowoczesnych domów, a jednocześnie w celu zmniejszenia strat ciepła - powietrze do spalania doprowadzane było do pomieszczenia, powodując jego wychładzanie.
Autor: Koperfam
Szyber wkładu kominkowego
| We wkładach kominkowych starego typu około 50% energii zawartej w drewnie przekształca się w ciepło, pozostałe 50% dostaje się wraz ze spalinami do przewodu kominowego. W nowoczesnych wkładach kominkowych stosuje się rozwiązania, które mają na celu zwiększenie sprawności grzewczej. Należy do nich m.in. system podwójnego spalania, dzięki któremu następuje dopalenie cząstek i gazów (we wkładach starszej generacji uchodziły do komina, a wraz z nimi energia cieplna). Odzyskuje się w ten sposób więcej energii przy spalaniu tej samej ilości drewna, co zapewnia też oszczędność opału. |
Parametry techniczne wkładów kominkowych
Warto pamiętać, że wkład kominkowy to urządzenie grzewcze, dlatego dobierając go do kominka powinno się zwrócić uwagę na jego dwa najważniejsze parametry.
Sprawność. Dostępne na rynku wkłady kominkowe osiągają sprawność na poziomie minimum 60% podczas normalnej pracy, do nawet 83%. Oznacza to, że minimum 60% energii powstającej podczas spalania drewna jest odzyskiwana w postaci ciepła (dla porównania w kominkach tradycyjnych ok. 15 - 20%).
Moc nominalna. Zaletą wkładów kominkowych (także kaset) jest możliwość ich wykorzystania do ogrzewania pomieszczeń poprzez instalację rozprowadzającą ciepłe powietrze. Aby odpowiednio dobrać wkład, przyjmuje się, że 1 kW mocy urządzenia ogrzewa średnio 25 m³ (ta wartość jest ściśle uzależniona od współczynnika przenikalności cieplnej budynku). Bardzo istotne jest, aby brać pod uwagę moc nominalną urządzenia, czyli moc uśrednioną w czasie, a nie maksymalną. Moc maksymalna osiągana jest bowiem tylko przez krótki czas i nie odzwierciedla prawdziwych możliwości urządzenia.
