Ogrzewanie podłogowe wodne na mokro i na sucho. Które wybrać? Wady i zalety

Ogrzewanie podłogowe wodne to dobry wybór dla osób, które cenią sobie komfort, oszczędność i estetykę. Nic więc dziwnego, że takie instalacje grzewcze są obecnie chętnie wybierane. W artykule piszemy o wadach i zaletach dwóch najbardziej popularnych w Polsce systemów tego typu: ogrzewania podłogowego wykonywanego tzw. metodą mokrą i metodą suchą.

Spis treści

1. Ogrzewanie podłogowe wodne – czym się cechuje i jak działa?
2. Ogrzewanie podłogowe wodne na mokro – wady i zalety
3. Ogrzewanie podłogowe wodne na sucho – wady i zalety
4. Podstawowe wytyczne montażowe
5. Kiedy wybrać ogrzewanie podłogowe suche, a kiedy mokre? Porównanie kosztów

Ogrzewanie podłogowe wodne – czym się cechuje i jak działa?

Wodne ogrzewanie podłogowe to system grzewczy, w którym ciepła woda przepływa w rurach pod powierzchnią podłogi. W ten sposób ciepło oddawane przez czynnik grzewczy przekazywane jest najpierw przez warstwy posadzki, a następnie – do powietrza w pomieszczeniach. Pozostałe elementy systemu to: rozdzielacze i automatyka (termostaty, zegary sterujące).  

Rury, czyli wężownice grzejne, wykonuje się z polipropylenu, polietylenu sieciowanego (PEX), polibutylenu lub miedzi. Układa się je najczęściej w schemacie meandrowym lub ślimakowym. Maksymalna temperatura zasilania wody grzewczej w takim układzie wynosi 55°C, a optymalna temperatura powietrza w pomieszczeniach to ok. 20-21°C.  

Ogrzewanie podłogowe zaliczane jest do systemów grzewczych niskotemperaturowych, które sprzyja odczuwaniu komfortu cieplnego w pomieszczeniach i redukuje negatywny wpływ na środowisko.  

Źródłem ciepła dla tego typu ogrzewania może być:

• kocioł na paliwo stałe lub olejowe;
• gazowy kocioł kondensacyjny;
• pompa ciepła;
• kolektor słoneczny;
• instalacja geotermalna. 

Typowe ogrzewanie podłogowe wodne składa się z następujących warstw: 

• warstwy konstrukcyjnej;
• warstwy izolacji cieplnej;
• warstwy izolacji przeciwwilgociowej;
• warstwy jastrychu;
• warstwy wykończeniowej. 

W porównaniu do grzejników konwekcyjnych, ogrzewanie niskotemperaturowe cechuje się większym udziałem wymiany ciepła przez promieniowanie, dzięki czemu temperatura powietrza może być niższa średnio o ok. 1-2°C w stosunku do tradycyjnych grzejników wysokotemperaturowych. Ten efekt jest korzystny dla użytkowników pod względem ekonomicznym, ale również higienicznym – niższa temperatura powietrza zmniejsza bowiem podrażnienie błony śluzowej i ogranicza zjawisko występowania tzw. syndromu chorego budynku.  

Ogrzewanie podłogowe, w porównaniu do tradycyjnych systemów, redukuje ryzyko reakcji alergicznych. Cząstek kurzu jest mniej i są one mniej agresywne dla człowieka. Wybierając ogrzewanie płaszczyznowe, można też wyeliminować nadmiar jonów dodatnich w powietrzu, które przyczyniają się do problemów z dusznością i suchością dróg oddechowych. Przeczytaj także:

• Ogrzewanie podłogowe wodne na mokro i na sucho – na czym polega, różnice, rozwiązania, kryteria wyboru
• Jak poprawić efektywność energetyczną instalacji z gazowym kotłem kondensacyjnym?
• Rozdzielacze w instalacjach grzejnikowych i ogrzewania podłogowego. Rodzaje, budowa, funkcje

Ogrzewanie podłogowe wodne na mokro – wady i zalety

Ogrzewanie podłogowe wodne montowane w systemie mokrym, zgodnie z normą europejską EN 1264, określane jest jako system „typu A”. W takim wariancie rury grzejne znajdują się w warstwie jastrychu nad izolacją cieplną i przeciwwilgociową lub powyżej. To najbardziej rozpowszechniony rodzaj grzejnika podłogowego w Polsce.  

Zalety ogrzewania podłogowego na mokro:

• duży wybór płyt izolacji termicznej;
• wysoka wytrzymałość na obciążenia użytkowe;
• niższy koszt wykonania (w porównaniu do metody suchej);
• możliwość montażu rur z dowolnymi rozstawami i w różnych układach;
• ręczne lub mechaniczne mocowanie rur;
• duża bezwładność cieplna (instalacja dłużej „trzyma ciepło”).

Wady ogrzewania podłogowego na mokro:

• czasochłonny montaż (wiązanie jastrychu i wygrzewanie płyty grzejnej, które wynosi nawet do 21 dni);
• ciężka konstrukcja (takie ogrzewanie nie sprawdzi się we wszystkich typach obiektów).

Ogrzewanie podłogowe wodne na sucho – wady i zalety

Ogrzewanie podłogowe, zwane potocznie „suchym”, według normy PN EN 1264 oznaczane jest jako „grzejnik typu B”. Rury grzejne umieszcza się tu w górnej części warstwy izolacji cieplnej, a w miejsce wylewanego jastrychu stosuje się płyty prefabrykowane – tzw. suchy jastrych. Dla bardziej efektywnego rozprowadzania ciepła stosuje się też żebra z płyt lub folii o odpowiednich właściwościach.  

Zalety ogrzewania podłogowego na sucho:

• prosty i szybki montaż (brak potrzeby pielęgnacji wylewki);
• wykończenie podłogi możliwe bezpośrednio po ułożeniu instalacji;
• możliwość zastosowania w starszych budynkach;
• możliwość wykonania na istniejącej podłodze;
• niewielka wysokość zabudowy;
• lekka konstrukcja.

Wady ogrzewania podłogowego na sucho:

• droższa technologia;
• montaż zalecany na stropach o małej nośności;
• niewielka bezwładność cieplna (materiały szybko się nagrzewają i szybko oddają ciepło).

Podstawowe wytyczne montażowe

Układanie ogrzewania podłogowego zaleca się rozpocząć po montażu stolarki okiennej, drzwiowej oraz po zakończeniu prac tynkarskich. Temperatura w pomieszczeniach, w których realizowane będą prace, powinna wynosić minimum +5°C. Należy zadbać o właściwe przygotowanie podłoża – musi być ono suche, czyste, płaskie i równe. W razie potrzeby należy zastosować masę szpachlową lub zaprawę wyrównującą w celu zniwelowania różnicy poziomów.  

W obydwu metodach wykonywania ogrzewania podłogowego (typ A i typ B) płyty grzejne muszą być trwale oddzielone od elementów konstrukcyjnych budynku szczeliną dylatacyjną. Wykonuje się ją po to, aby zapobiec negatywnym efektom wydłużeń cieplnych, którym podlegają płyty grzewcze. Dodatkową rolą takiej dylatacji jest też funkcja izolacji termicznej i akustycznej.  

Przed ułożeniem jastrychu (zarówno mokrego, jak i suchego) konieczne jest wykonanie próby ciśnieniowej (próby szczelności) ułożonych wężownic. To ważny etap montażu ogrzewania, jego celem jest m.in.:

• wykrycie nieszczelności;
• usunięcie pęcherzyków powietrza z rur;
• weryfikacja poprawności montażu;
• zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania instalacji.

Zaniedbanie próby ciśnieniowej może prowadzić do pojawienia się problemów na etapie eksploatacji systemu.  

W typowych zastosowaniach w budownictwie mieszkaniowym nie ma potrzeby zbrojenia warstwy jastrychu. W przypadku przewidywanych większych obciążeń użytkowych stosuje się jastrych o wyższych klasach wytrzymałości, z uwzględnieniem właściwości mechanicznych izolacji termicznej.

Kiedy wybrać ogrzewanie podłogowe suche, a kiedy mokre? Porównanie kosztów

Ogrzewanie podłogowe wykonywane metodą mokrą, czyli z wykorzystaniem tzw. jastrychu wylewanego, stosuje się najczęściej w budynkach nowych. Wynika to głównie z możliwości zastosowania cięższej konstrukcji systemu oraz dłuższego montażu. Ogrzewanie podłogowe suche, z wykorzystaniem suchego jastrychu prefabrykowanego, zaleca się w przypadku budynków remontowanych (szczególnie tych starszych) oraz wszędzie tam, gdzie stropy są zbyt słabe, by utrzymać tradycyjną wylewkę. Jeśli chodzi o cenę ogrzewania podłogowego – znacznie korzystniej wypada „podłogówka mokra”. Szacuje się, że taka instalacja jest ok. 20-30% tańsza od metody suchej. 

inż. Marianna Leśniewicz, absolwentka Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Poznańskiej