Bramy przemysłowe - segmentowe i rolowane
Po przemianach początku lat dziewięćdziesiątych na terenie Polski zaczęły powstawać nowe firmy, a stare już istniejące zakłady, korzystając z kredytów i udziału inwestorów, rozpoczęły modernizacje. Wówczas otworzył się także rynek dla producentów bram przemysłowych. Na rynku polskim popularne są dwa systemy bram: roletowe i segmentowe. Różnią się one znacznie technologią wykonania i zastosowaniem.
Bramy przemysłowe rolowane
Ze względu na swoje szczególne przeznaczenie pomieszczenia przemysłowe powinny dobrze spełniać funkcje, do których zostały przystosowane. Istotnym elementem przystosowania jest brama. Bramy przemysłowe muszą być; lekkie, wytrzymałe i funkcjonalne a po zamontowaniu zajmować stosunkowo małą powierzchnię. Na polskim rynku jest wiele firm oferujących tego typu bramy. W tym artykule chciałbym porównać produkty czterech firm: Hormann, Riexinger Turenwerke GmbH, którego przedstawicielem na terenie Polski jest firma Novoferm Alukon oraz Aluprof. Aby dobrze i właściwie zrozumieć zalety systemu bram rolowanych należy usystematyzować wiadomości.
Po pierwsze - funkcjonalność
Rolowane bramy przemysłowe są rozwiązaniem wszechstronnym. Można je montować w nowych budynkach i w już istniejących zakładach przemysłowych. Bramy przemysłowe konstrukcją i montażem zajmują nad otworem bardzo mało miejsca. Takie rozwiązanie jest niezwykle ważne w przypadku hal przemysłowych, w których poruszają się dźwigi i wózki widłowe oraz montowane są inne urządzenia zajmujące dużo miejsca pod stropem. Brama, która pracuje w płaszczyźnie pionowej jest szczególnie korzystnym rozwiązaniem w miejscu, w którym podjazd do hali jest zbyt krótki, lub prowadzi wprost na ulicę. Skrzydło bramy nie ogranicza widoczności manewrującemu kierowcy, co w wypadku samochodów ciężarowych jest niezwykle istotne. Poza tym bramy rolowane mogą być montowane zarówno od strony wewnętrznej jak i zewnętrznej. Inną zaletą, potwierdzającą funkcjonalność, jest konstrukcja profili z których skonstruowane są bramy. Charakteryzują się dobrą izolacyjnością cieplną i akustyczną.
Po drugie - konstrukcja
Otwieranie wszystkim typom bram zapewnia wał nawijający. Różni się wyglądem w zależności od producenta, ale zasada działania i parametry trakcyjne są bardzo podobne. Firma Hörmann oferuje dwa rodzaje materiałów z jakich wykonywane są pokrycia pancerza bramy: aluminium i stal. Przy małej rozpiętości ościeżnic oraz w halach nie ogrzewanych stosuje się poszycia pojedyncze, aluminiowe; do szerszych otworów, ze względu na stabilność i większą wytrzymałość na zginanie, stosuje się bramy ze stali ocynkowanej ogniowo i zagruntowanej. Gdy hala docelowo ma być ogrzewana powinno montować się podwójne poszycia bram ocieplonych. Powierzchnie płaszcza bramy mogą być walcowane gładkie, z fakturą stucco. Powierzchnie aluminiowe firma może dostarczyć we wszystkich kolorach z palety RAL. W poszyciu bram pojedynczych i podwójnych, mogą być zamontowane na pełnej długości profilu, kratki wentylacyjne lub okienka. Istnieją trzy warianty otwierania płaszcza bramy. Po pierwsze powierzchnia bramy unoszona jest do góry. We wrotach można dodatkowo umieścić zwykłe drzwi do ruchu pieszego. Można też w bramach wysokich umieścić drzwi bezpośrednio w skrzydle bramy, lecz wiąże się to z usztywnieniem tej części i nie będzie można nawinąć jej na wał. Otwieranie skrzydła bramy odbywa się za pomocą napędów nasadzanych, które stosowane są do bram małych i średnich. Do bram dużych stosowane są napędy łańcuchowe wyposażone w hamulec awaryjny odłączający napęd w momencie zerwania się łańcucha. Napęd łańcuchowy montowany jest na specjalnej konsoli. Zaletą tej konstrukcji jest możliwość precyzyjnego montażu napędu dzięki regulacji w pionie. Jak już pisałem wcześniej powierzchnia bramy jest nawijana na wał, pancerz zbudowany jest z profili połączonych na takiej samej zasadzie jak zawiasy, skrzydło bramy jest prowadzone w specjalnych szynach przymocowanych do ościeżnic. Są one wyposażone w uszczelkę szczotkową, która zapewnia szczelność i wytłumia dźwięki powodowane ruchem bramy. Aby zapewnić właściwą izolację i odseparowanie od otoczenia, w przypadku szerokich bram narażonych na działanie wiatru, płaszcz bramy wyposażony jest w usztywniony profil progowy. Bramy tej firmy wyposażone są w system ZAK. (kontrola wymuszonego nawijania). System ten umożliwia przesuwanie się wału w pionie w miarę nawijania się pancerza na cylinder. Dzięki takiej konstrukcji pancerz bramy porusza się precyzyjnie w szynach prowadzących, a skrzydło zachowuje pozycje pionową podczas nawijania. Bramy bez tego systemu narażone są na większe tarcie i głośniejszy bieg bramy. Zjawisko to jest powodowane tym, że nawijane skrzydło zmienia średnice oddalając poszycie od pionu. Właśnie to zjawisko prowadzi do nadmiernego hałasu i zużywania się płaszcza oraz prowadnic bramy. Bramy są wyposażane w różnego rodzaju sterowniki. Dodatkowy bezpiecznik, stanowi zabezpieczenie przed przekroczeniem pozycji krańcowych. Do otworów o mniejszych gabarytach Hormann proponuje bramy rolowane ręcznie. Wyposażone w sprężyny spiralne wyrównujące ciężar powierzchni poszycia oraz sprężyny amortyzujące, które spowalniają zamykanie pancerza bramy. Brama jest dobrze zabezpieczona przed włamaniem zamkiem z czterema zastawkami lub dwoma zasuwkami. Mechanizm ryglujący jest umieszczony na wysokości 900 mm. Bramy rolowane dostarczane są do klienta na paletach dostosowanych do wózków widłowych.
Bramy Riexinger
Lamele bramowe wykonywane są z aluminium lub stali. Z aluminium o wysokości 80mm i o grubości 1,0mm lub 1,25 mm nieocieplone, odporne na wpływy atmosferyczne. Powierzchnia może być w kolorze naturalnym z połyskiem. Ze stali ocynkowanej o grubości 0,75 mm lub 1,00 mm. Na życzenie klienta profile aluminiowe mogą być oferowane z powłoką foliową lub fluidyzacyjną. W skrzydle bramy mogą być montowane lamelki napowietrzające (perforowane 5 mm, które mają około 25% przepuszczalności). Lamele mogą być także nieocieplone z aluminium i stali ocynkowanej o grubości 1,25 mm i 1,50 mm o wysokości 120 mm albo dwuścienne o wysokości 125 mm, grubości 23 mm ocieplone pianką poliuretanową typu Thermorix z bezklejowym łączeniem powłok z wypełnieniem piankowym. Wykończenie takie zwiększa wytrzymałość powierzchniową.
W innej wersji lamele są ocieplone pianką poliestrową. Zamiast pełnej lameli można wstawić lamele wyposażone w przeszklone otwory z tworzywa sztucznego. Gdy zaistnieje taka potrzeba można zamontować wszystkie lamele przeszklone. Końcówki i ślizgacze w tych typach bram wykonywane są z tworzywa sztucznego uniemożliwiającego boczne przesuwanie się lamelek wobec siebie, poza tym rozwiązanie takie gwarantuje cichy i płynny ruch powierzchni płata bramy. Producent oferuje profile bram z powłoką foliową lub fuidyzacyjną. Poza tymi bramami producent oferuje także; kraty roletowe w formie plastrów miodu wykonane ze stali ocynkowanej o wymiarach 16 na 4 ;20 na 4 lub 23 na 4 mm oraz z aluminium w formie plastrów miodu o wymiarach 16 na 4, 20 na 4 i 23 na 4 mm, o powierzchni w kolorze naturalnym z połyskiem, z powłoką barwną lub eloksalowaną E6/EV1. Do bram może być montowane skrzydło boczne w wysokości skrzydła bramy, a w nim drzwi boczne. Płaszcze bram wykonane z lamelek połączone są ze sobą na zasadzie przegubów. Lamele połączone są ze sobą w taki sposób, aby mogła z nich łatwo spływać woda. Poszycie bramy roletowej zamocowane jest na rurze zwojowej za pomocą zawieszek. Dolna krawędź poszycia wzmocniona jest profilem wykończeniowym, który jest wyposażony w elastyczne uszczelnienie wężowe w celu wyrównania różnic poziomu podłoża. Zakończenia i części boczne zabezpieczają lamele (o profilu 120 mm i Theermorix - 125 mm) przed przesuwaniem. Lamele profilu typu 80 zabezpieczone są przed przesuwaniem w obrębie przegubu. W kratach roletowych pręty połączone są ze sobą mocującymi przegubami. Dolna krawędź powierzchni wzmocniona jest stalowym okuciem zamykającym, dopasowanym wymiarami do szerokości wrót. Skrzydło bramy porusza się w szynach wyposażonych standardowo w listwy, z odpornego na ścieranie tworzywa sztucznego, co zapewnia ciche zamykanie poszycia. Dla bram typu Thermorix szyna wyposażona jest dodatkowo w uszczelnienie boczne. Bramy rolowane wyposażone są w napęd elektryczny z przekładnią nasadkową ślimakową okapturzoną całkowicie olejoszczelnym poszyciem. Rozwiązanie to nie wymaga konserwacji i wykonane jest łącznie z wbudowanym hamulcem elektromagnetycznym. Napęd jest możliwy do uruchomienia w każdym położeniu i ma zwartą, zamkniętą konstrukcję. Wyposażona jest w stycznik nawrotny oraz w precyzyjnie ustawialne wyłączniki krańcowe i wyłączniki bezpieczeństwa. Typ zabezpieczenia IP 54, napięcie robocze 400V prądu trójfazowego, napięcie sterownicze 230V. W wypadku przerwy w zasilaniu energią elektryczną napęd może zostać uruchomiony przy pomocy ręcznej korby awaryjnej. Przenoszenie energii mechanicznej z napędu na rurę zwojową następuje poprzez stalowy wał. Obsługa napędu poszycia bramy odbywa się za pomocą umieszczonego od wewnątrz wrót nadtykowego przycisku sterowniczego. Do wrót o większych gabarytach stosuje się efektywniejszy napęd łańcuchowy wyposażony w okapturzoną, olejoszczelną przekładnie nasadkową ślimakową. Takie rozwiązanie nie wymaga konserwacji, połączone jest, w celu polepszenia bezpieczeństwa, z wbudowanym hamulcem elektromagnetycznym. Napęd ten można uruchomić w każdym położeniu, odznacza się zwartą i zamkniętą konstrukcją. Wyposażona jest ona w stycznik nawrotny oraz precyzyjnie ustawialne wyłączniki krańcowe i wyłączniki bezpieczeństwa. Typ zabezpieczenia IP 54, napięcie robocze 400 V prądu trójfazowego, napięcie sterownicze 230V. Gdy nastąpi przerwa w zasilaniu energią elektryczną, napęd można uruchomić awaryjnie ręczną korbą.
Przenoszenie energii mechanicznej z napędu na rurę zwojową następuje za pomocą odpowiednich kół łańcuchowych ze stali i dopasowanego, zgodnie z normą DIN 8187, łańcucha drabinkowego. Napęd bramy uruchamia sterownik umieszczony od wewnętrznej strony. Przyciski sterownicze wyposażone są w połączenia czuwakowe. Umożliwiają one obserwacje procesu zamykania i otwierania wrót z punktu, w którym jest zamontowany przycisk przełącznika. Poza tym ruch bramy zostaje przerwany w momencie ustąpienia nacisku na przycisk sterownika. Bramy roletowe wyposażone w napęd mechaniczny zaopatrywane są w chwytniki zabezpieczające przed niekontrolowanym rozwijaniem. Chronią one poszycie w wypadku awarii środków nośnych, wtedy samoczynnie podtrzymują płat bramy lub wał. Standardowo wszystkie powierzchnie poszyć bram roletowych oraz krat roletowych, wykonywane są w naturalnym kolorze stali lub aluminium. Nie ocynkowane części stalowe pokryte są warstwą podkładową.
Bramy Alukon
Bramy rolowane tej firmy wykonywane są z trzech rodzajów profili. Pierwszy z nich - M 511 stosuje się do bram o maksymalnej szerokości do 300cm. Drugim jest profil gięty T77, który można stosować do szerokości 600 cm, natomiast profil tłoczony "Pulmann Profill" P77 nadaje się do bardzo dużych powierzchni. Lamele mogą być ocieplone pianką bezfreonową. Powierzchnia profili bram, może być lakierowana w dowolnym kolorze. Wielowarstwowe lakierowanie proszkowe profili tłoczonych zapewnia optymalną odporność na działania atmosferyczne i promieniowanie UV. Firma montuje w powierzchniach bram profile "wentylacyjne" wyposażone w perforowane kratki wentylacyjne oraz tłoczone i gięte profile wyposażone we wzierniki z wkładką z macralonu. Skrzydło poszycia bramy może być wykonane w całości z tłoczonych profili z wziernikami. Taki typ bram można stosować zamiast krat. Do obiektów przemysłowych zaprojektowano specjalny system zabezpieczający poszycie skrzydła przed rozwinięciem. Kasetony, w których umieszczona jest brama rolowana wykonuje się z giętej blachy. Boczne pokrywy wykonywane są ze stali lub wysokiej jakości odlewów ciśnieniowych. Producent oferuje także sterowniki ręczne i zdalne. Zasada działania wszystkich bram oparta jest na silnikach elektrycznych, a ich obsługa odbywa się poprzez sterowanie radiowe, przełączniki kluczykowe, lub naciskowe. Silniki elektryczne mogą być wyposażone w korbę, która w razie przerwy w dopływie prądu, umożliwia otwarcie bramy. Bramy zabezpieczone są elektryczną listwą kontaktową lub naciskowym wałkowym DW-kontaktem. Systemy te umożliwiają zatrzymanie bramy, gdy trafi na jakąś przeszkodę.
Bramy Aluprof
Profile aluminiowe bramy wypełnione są pianką poliuretanową, zaś dolna listwa wykonana jest z aluminium tłoczonego i pokryta lakierem proszkowym. W skład jej wyposażenia wchodzi też uszczelka z tworzywa sztucznego (PCV). Skrzydło bramy rolowanej, pokryte lakierem proszkowym, porusza się w prowadnicach wykonanych z tłoczonego aluminium. Wewnątrz prowadnic umieszczono listwy z tworzywa sztucznego (PCV), które poprawiają ślizg pancerza bramy. Wyposażone są ponadto w specjalny zaczep, który wraz z arietkami zabezpiecza pancerz przed wyrwaniem z prowadnic. Skrzydło bramy zwijane jest do skrzynki aluminiowej, która może być mocowana w nadprożu lub bezpośrednio na elewacji. W przypadku bram o wysokości przekraczającej 3,25 m producent przewidział zastosowanie specjalnej konsoli. Sterowanie bramą odbywa się za pomocą pilota wyposażonego w radiolinię ze zmiennym kodem. Możliwy jest też montaż innego systemu sterowania. Standardowo brama wyposażona jest w zabezpieczenie przed podniesieniem. Przed włamaniem skutecznie chroni bramę hamulec elektromagnetyczny siłownika napędzającego bramę, wraz z wieszakami blokującymi. Konstrukcja bramy rolowanej wyposażona jest także w system zabezpieczający przed przyciśnięciem zamykającym się płaszczem bramy. Mechanizm otwierający zabezpieczony jest fotokomórką.
Bramy przemysłowe segmentowe
Bramy tego typu przeznaczone są do zakładów usługowych jak myjnie lub serwisy samochodowe. Mają specyficzną konstrukcję, dobrą izolacyjność (w wypadku bram ocieplonych) i możliwość prawie całkowitego przeszklenia. W pierwszej kolejności omówię segmentowe bramy przemysłowe niemieckiej firmy Novoferm. Konstrukcja ich jest zbliżona do konstrukcji bram garażowych stosowanych w budownictwie jednorodzinnym. Bramy przemysłowe produkowane są w czterech typach:
. Pierwszym rodzajem bram jest brama typu ISE 110. Składa się z jednej warstwy stali, brama jest najtańsza i polecana do pomieszczeń nie ogrzewanych. Może mieć segmenty przeszklone z aluminiowym obramowaniem.
. Drugim rodzajem jest brama typu ISD 110 - składa się z dwóch warstw stali z wypełnieniem z pianki poliuretanowej (trudno palnej). Bramy te oferowane są z całkowitym lub częściowym przeszkleniem lub częściowym wypełnieniem oknami o współczynniku izolacyjnym 2,8 W/m*K.
. Trzecim typem jest brama IAS 110, w której dolny segment wykonany jest z, wypełnionej pianką PUR, lameli stalowej w kolorze standardowym RAL 9002. Obramowanie szklenia wykonane jest z profili aluminiowych, wypełnionych szybami akrylowymi, (całkowita grubość wynosi 16 mm). Firma oferuje różne rodzaje oszklenia.
. Czwartym typem jest IAL 110 - wszystkie segmenty w tych bramach o grubości całkowitej 16 mm są oszklone szybami akrylowymi. Dolny segment wypełniony jest 16 mm płytą, typu sandwiczowego, pokrytą porowatym aluminium. Producent przewidział możliwość zastąpienia profili ramowych lub zastosowanie innego typu oszklenia. Do wszystkich rodzajów i typów bram można dobrać odpowiadające im drzwi. Drzwi mogą być wślizgowe, umieszczone bezpośrednio w skrzydle poszycia bramy lub niezależne drzwi boczne. Kierunek otwierania drzwi może być prawy lub lewy, a skrzydło może otwierać się na zewnątrz lub do środka. W bramach przemysłowych stosuje się ręczny podciąg łańcuchowy z przekładnią do manualnego otwierania i zamykania skrzydła bramy. Uchwyt zewnętrzny i wewnętrzny umieszczony jest skrajnie po lewej stronie. Bramy oprócz ocieplenia zabezpieczone są uszczelkami, przeciw zmiennym warunkom atmosferycznym. Uszczelki wyposażone są w dwa wąsy wyrównawcze. Umieszczone są one pomiędzy segmentami, przy stropie oraz na końcu dolnego segmentu. Firma oferuje napędy i sterowniki elektryczne do bram, systemy otwierania oparty jest na konstrukcji sprężyny skrętnowałowej.
Bramy przemysłowe firmy Hörmann
Skrzydło bramy składa się z paneli połączonych zawiasami. Panele poruszają się pionowo w prowadnicach przymocowanych do ościeżnic i sufitu. Otwarcie bramy następuje przez wyłożenie skrzydła pod sufit. Skrzydło bramy może składać się z płyt o pojedynczej ściance. Bramy tego typu polecane są szczególnie do hal nieogrzewanych . Panele płaszcza bramy są specjalnie usztywniane klejonymi wzmocnieniami. Zastosowanie klejonych usztywnień eliminuje efekt dudnienia.
Brama z paneli o podwójnej ściance ocieplonej pianką poliuretanową.
Bramy ocieplone polecane są do pomieszczeń ogrzewanych, w których wymagana jest stała temperatura otoczenia. Pianka poliuretanowa, którą ocieplono bramę nie zawiera freonu. Bramy te wykonane są z obustronnie ocynkowanej stali zagruntowawnej proszkowo. Segment bramy ma grubość 42 mm. Standardowo firma oferuje bramy w kolorze białym, możliwy jest dowolny kolor z palety RAL. Bramy o pojedynczym i podwójnym panelu można wyposażyć w okna . Otwory świetlne znajdują się na całej długości panelu. W bramach o pojedynczej konstrukcji montuje się okna pojedyncze zaś w konstrukcji podwójnej okna podwójne tzw. "sandwiczowe". Szyby wykonane są z tworzywa sztucznego. Panele bram wyposażone są w specjalny profil uniemożliwiający przytrzaśnięcie palców pomiędzy poszczególnymi segmentami. W bramach stalowoaluminiowych cokół wykonany jest z paneli ocieplanych lub pojedynczych zaś pozostałe segmenty z ram aluminiowych z przeszkleniem. Takie bramy umożliwiają dobre oświetlenie hali, można je wyposażyć w segmenty ze zwykłym pojedynczym i przejrzystym przeszkleniem, z podwójnym przeszkleniem z żeberkami w środku (szyba o dobrych właściwościach izolacyjnych) lub zwykłym podwójnym przeszkleniem ze szczeliną powietrzną. Szyby mogą być akrylowe lub poliwęglanowe. W bramie można zamontować panel z kratką wentylacyjną. Dolny panel może być wykonany z aluminium wypełnionego płytą alumanganową wytłaczaną. Istnieje możliwość zamontowania podwójnej płyty z warstwą pianki poliuretanowej, pomiędzy warstwami blachy. Wszystkie rodzaje bram można wyposażyć w drzwi boczne bądź w drzwi "wślizgowe". Te ostatnie umieszczone są bezpośrednio w poszyciu skrzydła bramy. Wejście do pomieszczenia może odbywać się poprzez uniesienie całego skrzydła wraz z drzwiami bądź bezpośrednio przez drzwi. Konstrukcja otwierania bramy oparta jest na sprężynie skrętnowałowej umieszczonej przy nadprożu. Sprężyna ułatwia ruch bramy w pionie. Skrzydło bramy umieszczone jest w dwóch skrajnie umieszczonych prowadnicach, tak skonstruowanych, aby uniemożliwić włożenie dłoni pomiędzy bramę a prowadnicę. Ruch poszycia bramy umożliwiają specjalne rolki przymocowane do skrzydła. Skrzydło bramy jest zamykane jednym ryglem. Od strony zewnętrznej umieszczona jest, skrajnie po lewej stronie, klamka z zamkiem i dwa uchwyty, a wewnątrz znajduje się para uchwytów. Konstrukcja unosząca bramę zabezpieczona jest przed pęknięciem. W bramach o konstrukcji wyposażonej w zestaw kilku sprężyn, specjalny system (w wypadku pęknięcia sprężyny zatrzymuje wałek w bezpiecznej pozycji. W bramach wyposażonych w pojedynczą sprężynę stosowany jest hamulec awaryjny. Bramy są dobrze izolowane od złych warunków atmosferycznych przez uszczelkę nadproża, uszczelki boczne, uszczelki pomiędzy poszczególnymi segmentami oraz uszczelkę dolną z dwoma wąsami przylegającymi szczelnie do podłoża i zapobiegającymi przedostawaniu się wody do pomieszczenia. Bramy standardowo wyposażone są w linkę lub drążek do opuszczania . Producent oferuje także napęd ręczny oparty na zasadzie bloku (linowy lub łańcuszkowy) lub napęd łańcuchowy z przekładnią. Do bram można także zamówić sterowania i napędy elektryczne. Skrzydło poszycia bramy wraz z konstrukcją nośną dostarczane jest do klienta w dwóch dobrze zabezpieczonych pakunkach. Dobór bramy zależy od specyficznych potrzeb klienta, powinien być dostosowany do z profilu prowadzonej działalności. Bramy rolowane zapewniają przykrycie dużych otworów bez ekspozycji wnętrza pomieszczenia. Bramy segmentowe zajmują powierzchnię pod sufitem zmniejszając prześwit pomieszczenia, lecz umożliwiają dobrą ekspozycję wnętrza przez właściwy dobór powierzchni płaszcza bramy.
