Opłata mocowa w 2023 będzie wyższa! URE podał nowe stawki. Ile wyniesie opłata mocowa 2023?

Opłata mocowa 2023 - nazywana opłatą za utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego kraju - w 2023 będzie jeszcze wyższa. Urząd Regulacji Energetyki 30 września zatwierdził nowe stawki opłaty mocowej. Opłata mocowa jest stałą pozycjach na naszych rachunkach za prąd.

Spis treści

1. Skąd się wzięła opłata mocowa?
2. Czym jest opłata mocowa?
3. Ile wynosi opłata mocowa w 2022?
4. Podział na grupy odbiorców dla stawki opłaty mocowej
5. Opłata mocowa w 2023
6. Opłata mocowa 2021 a 2022 - porównanie stawek

Skąd się wzięła opłata mocowa?

Opłata mocowa wynika z ustawy dotyczącej rynku mocy i bezpieczeństwa energetycznego, którą Sejm przyjął już w 2017 r. Zakładała ona pojawienie się nowej pozycji na fakturach za prąd, czyli właśnie opłaty mocowej, od 1 października 2020 roku. W Sejmie przesunięto jednak tę datę na 1 stycznia 2021 roku i tego dnia weszła ona w życie. 

Czym jest opłata mocowa?

Opłata mocowa, jak podkreśla Urząd Regulacji Energetyki, ma zapewnić bezpieczeństwo energetyczne, czyli stałe i bezproblemowe dostawy prądu. Jest rodzajem narodowej "zrzutki" na modernizację czy budowę nowych elektrowni, także na utrzymanie jednostek wytwórczych w gotowości do dostarczania energii elektrycznej. To mechanizm, który funkcjonuje już w kilku krajach europejskich, gdzie stwierdzono, że bez jego wdrożenia istnieje realne ryzyko przerwania ciągłości dostaw energii elektrycznej do odbiorców końcowych i właśnie przez odbiorców końcowych jest on finansowany. Wysokość opłaty mocowej oblicza prezes URE, bazując na przepisach ustawy o rynku mocy oraz rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska. Prezes URE zobowiązany jest podać stawki opłaty mocowej na przyszły rok do końca września roku bieżącego.

Koszt rynku mocy wynika z mechanizmu aukcyjnego, w ramach którego dokonywana jest tzw. realizacja obowiązków mocowych, czyli gotowość dostawców do dostarczania energii w systemie.

Ostatnio mieliśmy okazję przekonać się o skuteczności rozwiązań wprowadzonych ustawą o rynku mocy. W piątek, 23 września br., z powodu braku odpowiedniej rezerwy mocy w systemie elektroenergetycznym, Polskie Sieci Elektroenergetyczne ogłosiły okresy zagrożenia na rynku mocy.. Był to sygnał dla jednostek rynku mocy, by w tych godzinach zrealizowały swoje obowiązki mocowe. Zgodnie z umowami, w ramach obowiązków mocowych, jednostki wytwórcze musiały dostarczyć odpowiedni poziom mocy w systemie, a jednostki redukcji zapotrzebowania ograniczyły swoje zapotrzebowanie, za co podmioty te otrzymują wynagrodzenie.

Czytaj więcej: Polskie Sieci Elektroenergetyczne ogłosiły stan zagrożenia na rynku mocy

Ile wynosi opłata mocowa w 2022?

Opłata mocowa na naszym rachunku za prąd jest zróżnicowana i wynosi średnio od 2 do ponad 10 zł. Finalna wysokość tej opłaty zależy głównie od rocznego zużycie energii elektrycznej przez gospodarstwo domowe. Obowiązują w tym zakresie 4 różne stawki: 

• 2,37 zł przy zużyciu mniejszym niż 500 kWh,
• 5,68 zł przy zużyciu od 500 kWh do 1200 kWh,
• 9,45 zł przy zużyciu powyżej 1200 kWh do 2800 kWh,
• 13,25 zł przy zużyciu powyżej 2800 kWh.

W informacji prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w sprawie stawek opłaty mocowej na rok 2022 czytamy, że stosownie do art. 70 ust. 1 pkt 1) Ustawy (z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 247) stawka opłaty mocowej dla odbiorców końcowych pobierających energię elektryczną w gospodarstwie domowym płatna jest za punkt poboru energii elektrycznej rozumiany jako punkt w sieci elektroenergetycznej, w którym mierzony jest pobór energii elektrycznej przez układ pomiarowo-rozliczeniowy, określony w umowie o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej lub w umowie sprzedaży energii elektrycznej, lub w umowie kompleksowej.

Podział na grupy odbiorców dla stawki opłaty mocowej

Chodzi o podział na opłatę ryczałtową i według indywidualnej krzywej poboru. Podział na grupy odbiorców według proporcji między zużyciem energii w godzinach szczytowego zapotrzebowania i poza nimi jest istotny, ponieważ ma przełożyć się na większą stabilność poboru energii. 

Opłatą zryczałtowaną - określoną w złotych na miesiąc i zależną od rocznego zużycia energii – objęci są:

• wszyscy odbiorcy z grupy taryfowej G ( w tym gospodarstwa domowe)
• odbiorcy energii z grupy taryfowej C1, o mocy zamówionej do 16 kW

Wysokość opłaty dla odbiorców innych niż ryczałtowi jest uzależniona od ilości energii zużytej przez nich w wybranych godzinach doby oraz indywidualnej krzywej poboru, czyli różnicy pomiędzy zużyciem energii w godzinach szczytowego zapotrzebowania, a zużyciem w pozostałych godzinach doby. Ustawa wyróżnia cztery grupy odbiorców:

• grupę, dla której wielkość różnicy między ilością energii zużytą w dni robocze w wybranych godzinach doby i poza tymi godzinami wynosi mniej niż 5%,
• grupę, dla której ta różnica wynosi nie mniej niż 5% i mniej niż 10%,
• kolejną, gdzie różnica wynosi nie mniej niż 10% i mniej niż 15%,
• grupę czwartą, gdzie wielkość różnicy wynosi nie mniej niż 15%.

Każdej z czterech grup o różnej stabilności przyporządkowany został współczynnik korygujący bazową stawkę opłaty mocowej. Waha się on od 0,17 w przypadku odbiorców o najbardziej „płaskim” profilu zużycia do 1 w przypadku odbiorców, którzy zużywają energię w sposób najmniej stabilny, tj. gdzie różnica między ilością energii zużytą w godzinach szczytowego zapotrzebowania i poza tymi godzinami wynosi więcej niż 15%.

Takie rozwiązanie ma zachęcić odbiorców do świadomego zużywania prądu w ciągu doby, a tym samym może poprawić bilansowanie zapotrzebowania na energię, co z kolei zwiększy bezpieczeństwo jej dostaw.

Do końca 2027 będzie obowiązywał podział na odbiorców ryczałtowych, dla których wysokość opłaty mocowej jest uzależniona od rocznego poboru energii elektrycznej oraz pozostałych, dla których będzie ona uzależniona od poboru energii w godzinach ogłoszonych przez Prezesa URE jako godziny szczytowego zapotrzebowania.

Natomiast od 1 stycznia 2028 r nie będzie już stawek ryczałtowych, a dla wszystkich odbiorców energii, włącznie z gospodarstwami domowymi, opłata mocowa będzie zależna od profilu zużycia (im stabilniejszy profil, tym niższa opłata).

W 2023 roku z możliwości korygowania odpowiednim współczynnikiem bazowej stawki opłaty mocowej będą mogli skorzystać odbiorcy przyłączeni do sieci średnich napięć (o napięciu wyższym niż 1 kV) oraz do sieci wysokich napięć.

Opłata mocowa w 2023

Jak czytamy na stronie URE, wyliczając wysokość opłaty mocowej na 2023 rok dla poszczególnych grup odbiorców, regulator – zgodnie ze wskazaniem ustawodawcy - bierze pod uwagę wartość kontraktów mocowych zawartych w ramach aukcji na 2023 rok oraz koszty Zarządcy Rozliczeń. Wzrost opłaty mocowej na 2023 rok wyliczonej przez Prezesa URE zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, wynika głównie ze zmiany sposobu kalkulacji stawek.

W przypadku odbiorców z grup G oraz C1 będzie to stawka miesięczna, zależna od rocznego zużycia energii elektrycznej, płatna za punkt poboru energii. W 2022 r. będą obowiązywać następujące stawki opłaty mocowej:

• 2,38 zł przy zużyciu mniejszym niż 500 kWh,
• 5,72 zł przy zużyciu od 500 kWh do 1200 kWh,
• 9,54 zł przy zużyciu powyżej 1200 kWh do 2800 kWh,
• 13,25 zł przy zużyciu powyżej 2800 kWh.

Opłata mocowa 2021 a 2022 - porównanie stawek

Stawki opłaty mocowej w latach 2021 i 2022 dla odbiorców ryczałtowych w zależności od zużycia [w zł/miesiąc. wartość netto]

Dla pozostałych grup odbiorców stawka opłaty w 2023 uzależniona będzie od ilości energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach w ciągu doby (w dni robocze od 7:00 do 21:59) i wyniesie 0,1024 zł/kWh (w stosunku do 0,1026 zł/kWh w 2022r.).

Marta Balcerowska, redaktorka, wydawca online