PIP: 1,3 mln zł kar i 1337 wstrzymanych budów

1109 mandatów karnych na kwotę prawie 1,3 mln zł i 1337 decyzji wstrzymania prac ze względu na bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia pracowników - to wyniki kontroli 2327 budów przeprowadzonych przez inspektorów pracy w okresie 22 marca - 30 kwietnia br.

Były to kontrole krótkotrwałe, skoncentrowane na identyfikacji nieprawidłowości stwarzających bezpośrednie zagrożenia dla zdrowia i życia. Trzy czwarte kontroli przeprowadzono w małych firmach, zatrudniających do 9 osób. Co piąte skontrolowane przedsiębiorstwo zatrudniało od 10 do 49 osób.

Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości:

• w zakresie przygotowania i organizacji stanowisk pracy oraz prowadzenia robót i procesów technologicznych – 35% wydanych decyzji (4 193 decyzje), w tym dot. np.: 
  zabezpieczeń zbiorowych – 975 decyzji 
  zabezpieczeń otworów – 246 decyzji 
  zabezpieczeń przejść i dojść – 210 decyzji 
• dot. eksploatacji maszyn i urządzeń, w tym rusztowań – 14,5% decyzji (1 764 decyzje), w tym dot. m.in.: 
  posadowienia i budowy rusztowań – 275 decyzji 
  odbioru rusztowań – 251 decyzji
  zabezpieczenia rusztowań i pomostów – 729 decyzji
• w zakresie eksploatacji urządzeń energetycznych – 11,7% wydanych decyzji (1 422 decyzje), w tym dot. m.in. zabezpieczenia przed: 
  uszkodzeniem mechanicznym przewodów – 373 decyzje 
  przed dotykiem pośrednim i bezpośrednim – 160 decyzji
• dot. zagospodarowanie placu i zabezpieczenia terenu budowy – 9,3% decyzji (1 131 decyzji), w tym dot. m.in.: 
  wydzielenia i oznakowania miejsc niebezpiecznych – 562 decyzje
  zabezpieczenia przejść i dojść – 153 decyzje 
  zabezpieczenia terenu – 142 decyzje
• dot. przygotowania do pracy (zabezpieczenia w środki ochrony oraz kwalifikacji) – 8,2% decyzji (990 decyzji), w tym dot. m.in.: 
  kasków ochronnych – 258 decyzji 
  sprzętu zabezpieczającego przed upadkiem z wysokości – 228 decyzji 
  uprawnień kwalifikacyjnych – 343 decyzje
• dot. szkolenia i badań lekarskich – 9% decyzji (1 092 decyzji), w tym dot.: 
  badań lekarskich, gł. wstępnych – 180 decyzji 
  szkolenia, gł. instruktażu stanowiskowego – 333 decyzje 
• pozostałe – 12% (301 decyzji), z których najwięcej dotyczy oceny ryzyka zawodowego (301 decyzji – 2,5%)

Zastosowane środki prawne:

• 12 107 decyzji, w tym 1 337 decyzji wstrzymania prac ze względu na bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia pracowników, 777 skierowań do innych prac dotyczących 1 774 osób
• 2 194 wnioski w 801 wystąpieniach
• 1 109 mandatów karnych na kwotę 1 mln 268 tys. zł
• 21 wniosków do sądu

Przyczyny uchybień w ocenie inspektorów pracy:

• pośpiech i ograniczanie kosztów
• słaba kondycja ekonomiczna małych firm (zatory płacowe)
• brak bezpośredniego nadzoru nad pracami, najczęściej ze względu na konieczność nadzorowania prac prowadzonych jednocześnie na kilku terenach budowy
• niedbalstwo, lekceważenie przepisów, nawet bezmyślność
• niskie kwalifikacje pracowników, brak odpowiednich uprawnień
• zaniedbywanie obowiązków z zakresu oceny ryzyka zawodowego, szkoleń i badań lekarskich pracowników
• dekapitalizacja i zużycie sprzętu, urządzeń
• niejednokrotnie fikcyjna rola służb bhp
• niska świadomość istniejących zagrożeń i odpowiedzialność osób dozoru

Przykładowe dobre praktyki:

• niedopuszczanie do prac osób/podwykonawców bez instruktażu stanowiskowego
• powierzanie budowy rusztowań firmom specjalistycznym
• imienne identyfikatory ze zdjęciem, przepustką do pracy po spełnieniu wymogów
• oświadczenia podwykonawców nt. szkoleń, badań lekarskich i stanu technicznego urządzeń.

Wskazania dla prowadzenia krótkich kontroli w budownictwie:

• realizacja licznych inwestycji budowlanych w związku z EURO 2012 i związane z tym zagrożenia dla pracowników
• wyniki dotychczasowych kontroli PIP, wskazujące na liczne nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów i zasad bhp
• wysokie wskaźniki wypadkowości, odnoszące się także do pracowników młodocianych – dążenie do obniżenia liczby wypadków o 25% do 2012 r.

Z danych GUS

Liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem, we wszystkich sekcjach gospodarki narodowej w 2009 r. – 87 052, w tym w wypadkach śmiertelnych - 401 osób, ciężkich – 827, lekkich – 85 824. W 2008 r. odpowiednio: 104 402; 520; 900; 102 982.

Liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy w budownictwie w 2009 r. – 8 684 osób, w tym w wypadkach śmiertelnych - 117 osób, ciężkich – 172, lekkich – 8 395. W 2008 r. odpowiednio: 10 491; 125; 174; 10 192.