Od 2010 będzie lepiej
Firmy budowlane w Polsce przewidują, że wartość polskiego sektora budowlanego w 2009 spadnie, a ich przychody będą mniejsze niż w ubiegłym roku. Co drugie przedsiębiorstwo ma mniej zamówień niż przed 12. miesiącami, a średnie wykorzystanie mocy produkcyjnych spadło do 77%. Sytuacja na rynku powinna poprawić się w latach 2010/2011 - 75% firm przewiduje, że w tym okresie wartość sektora budowlanego wzrośnie. Co więcej, 73% przedsiębiorstw budowlanych spodziewa się, że w latach 2010/2011 wzrosną również ich przychody - średnio 2,3%.
Jak pokazują wyniki najnowszego badania CEEC Research oraz KPMG, budownictwo w Polsce, podobnie jak w Republice Czeskiej oraz na Słowacji i Węgrzech, przeżywa bardzo trudny okres. Choć w każdym z wymienionych krajów widoczny jest wpływ obecnego kryzysu gospodarczego, Polska jest jedynym, w którym ma miejsce przynajmniej umiarkowany wzrost sektora budowlanego. W okresie od stycznia do września 2009 r. produkcja polskiego sektora budowlanego wzrosła w porównaniu z ubiegłym rokiem o 4,7% (źródło: GUS). Wzrost ten jest jednak znacznie niższy niż w ubiegłych latach (styczeń – wrzesień 2006: 14.4%, 2007: 20,2%, 2008: 15.5%, źródło: GUS).
- Chociaż sytuacja sektora budowlanego w Polsce jest lepsza niż u naszych środkowoeuropejskich sąsiadów, nastroje panujące wśród polskich firm budowlanych są pesymistyczne. Przedsiębiorstwa mocno odczuły spowolnienie na rynku, co wpłynęło negatywnie na ocenę obecnej kondycji sektora budowlanego i prognozy wyników spółek w 2009 r. Na szczęście, zgodnie z przewidywaniami firm budowlanych, lata 2010/2011 powinny przynieść poprawę sytuacji – mówi Steven Baxted, partner w departamencie audytu, szef zespołu doradztwa dla sektora budownictwa i nieruchomości, KPMG.
Najważniejsze wnioski z raportu "Budownictwo w Polsce – badanie 2009":
- Prognozy dla sektora budowlanego na 2009 rok są pesymistyczne. Poprawa nastąpi w latach 2010/2011
70% firm budowlanych spodziewa się, że wartość polskiego sektora budowlanego w 2009 r. zmniejszy się. Choć taki scenariusz jest mało realny i byłby możliwy jedynie przy silnym spadku w ostatnim kwartale, przewidywania respondentów pokazują pesymizm panujący w branży. Znacznie bardziej optymistyczne są perspektywy dla polskiego budownictwa na lata 2010/2011. 75% firm przewiduje w tym okresie nieznaczny wzrost wartości sektora (średnio o 2,5%). - Przychody firm budowlanych w 2009 będą niższe niż w roku ubiegłym. W latach 2010/2011 firmy spodziewają się wzrostów
Nieco ponad połowa badanych firm budowlanych (55%) spodziewa się w 2009 niższych przychodów niż w roku ubiegłym. Łączny spadek sprzedaży firm szacowany jest na 3,7%. W perspektywie lat 2010/2011 spółki są bardziej optymistyczne - 73% respondentów oczekuje wzrostu, który powinien osiągnąć średnio 2,3%.
Wyniki badań wskazują na znaczne pogorszenie nastrojów firm budowlanych w stosunku do zeszłego roku. Jeszcze w 2008 roku 97% respondentów przewidywało, że udział ich firmy w rynku zwiększy się. Obecnie odsetek ten spadł do 52%. Znacznie więcej firm (78%) przewiduje polepszenia swojej pozycji na tle konkurencji w latach 2010/2011.
Firmy budowlane mają zakontraktowane prace przeciętnie na siedem miesięcy naprzód. Połowa (51%) badanych przedsiębiorstw twierdzi, że ma mniejszą liczbę zawartych umów niż 12 miesięcy temu. Tylko 9% firm ma więcej kontraktów niż w 2008 roku. W związku z mniejszą liczbą zamówień stopień wykorzystania mocy produkcyjnych firm budowlanych spadł o 3 p.p. w porównaniu z poprzednim rokiem i sięga obecnie 77%.
Wszystkie badane przedsiębiorstwa wskazują, że mają ograniczone możliwości rozwoju. Najpoważniejszą przeszkodą w rozwoju firm budowlanych jest biurokracja w instytucjach publicznych (waga 6,1 pkt z 10 maksymalnie możliwych, wskazana przez 96% firm) oraz , podobnie jak w zeszłym roku, wysokie koszty pracy (6,0 pkt, 96% firm). Kryzys sprawił, że pojawiły się nowe przeszkody dla firm. W stosunku do 2008 roku respondenci znacznie częściej wskazywali na niedostateczny popyt, szczególnie ze strony prywatnych zleceniodawców (5,8 pkt, 94% firm). Jeszcze rok temu niski popyt był problemem jedynie dla 61% przedsiębiorstw a jego wagę oceniano na 5,0 pkt. Drugim ograniczeniem, którego znaczenie w 2009 roku gwałtownie wzrosło, są niedostateczne środki finansowe na prowadzenie działalności (5,5 pkt, 89% firm w 2009 roku; 4,6 pkt, 64% firm w 2008 roku).
Priorytetem na najbliższe 12 miesięcy dla niemal wszystkich respondentów (94%) jest zwiększenie efektywności biznesowej i operacyjnej (waga 6,7 pkt z 10 możliwych). Kolejne cele to poprawa planowania i zarządzania projektami (5,9 pkt, 94% respondentów) oraz, opatrzony podobną wagą (5,9 pkt), ale mniejszym udziałem firm (76%), wybór partnera strategicznego dla firmy. W stosunku do ubiegłego roku znacznie ważniejszym zagadnieniem dla firm budowlanych stało się finansowanie bieżącej działalności - obecnie niemal wszyscy respondenci (96%) planują pracować nad jego optymalizacją.
- Kryzys postawił firmy budowlane w Polsce przed nowymi trudnościami. Wyhamowanie inwestycji na rynku nieruchomości przełożyło się na mniejszą liczbę zamówień a zaostrzona polityka kredytowa spowodowała trudności z finansowaniem bieżącej działalności. Do tego dochodzą tradycyjne problemy przedsiębiorstw z tej branży: biurokracja i wysokie koszty pracy - mówi Honorata Green, partner w dziale doradztwa podatkowego. - Żeby przetrwać ten trudny okres, firmy budowlane będą musiały wprowadzić szereg zmian, takich jak optymalizacja efektywności biznesowej, finansowania czy procesów zakupów. Jak pokazują wyniki naszego badania, firmy budowlane są na to gotowe.
O raporcie „Budownictwo w Polsce – badanie 2009”, najnowszy raport badawczy CEEC Research oraz KPMG, został oparty na wywiadach telefonicznych przeprowadzonych w październiku 2009 roku z 70 przedstawicielami firm budowlanych w Polsce. Pełną wersję raportu można ściągnąć ze strony internetowej CEEC Research (www.ceeconstruction.eu) oraz KPMG w Polsce (www.kpmg.pl).
