Mieszkania: więcej oddanych do użytku, mniej rozpoczętych
Jak twierdzą eksperci, budownictwo, a szczególnie budownictwo mieszkaniowe to prawdziwe koło zamachowe gospodarki. Chyba nie ma na to obecnie szansy. Zmalała liczba kontraktów na zadania związane z budową infrastruktury, mniej też nowych mieszkań budują deweloperzy. Na stałym poziomie utrzymuje się natomiast aktywność inwestorów indywidualnych.
Monitoring rynku budowlanego jest jedną ze specjalności Centrum Badań i Analiz Rynku – ASM. W ostatnim raporcie o sytuacji w budownictwie mieszkaniowym, ASM oszacował (na podstawie danych GUS), że na koniec tego roku może zostać oddanych do użytkowania więcej mieszkań niż w roku 2011 – ok. 148 000. Ponieważ na koniec października zakończyła się budowa 104 621 mieszkań, to by oznaczało, że w ciągu dwóch najbliższych miesięcy zostanie oddanych ponad 40 000 mieszkań. To dużo, ale rzeczywiście jest tak, że na koniec roku notuje się największe parcie inwestorów na kończenie budów. ASM pokusił się też o prognozę na rok 2013 – mieszkań oddanych do użytkowania będzie około 137 800, czyli o 7% mniej niż w roku 2011. Warto też przypomnieć, że w roku 2008 liczba wybudowanych mieszkań wyniosła według GUS 165 189, w 2009 – 160 079 (a był to już rok załamania w budownictwie), w 2010 – 135 835 i w 2011 – 131 721 mieszkań.
Deweloperzy hamują z inwestycjami
Tegoroczny poziom wybudowanych mieszkań, to pokłosie pozwoleń na budowę wydanych wcześniej. A na inwestycje mieszkaniowe wydano ich w roku 2009 – 178 801, 2010 – 174 929, gdy koniunktura nieco poprawiła się w roku 2011 – 184 101. Do października roku 2012 wydano 128 097 pozwoleń i w finalnym rozrachunku, na koniec roku na pewno nie będzie ich więcej niż w rok wcześniej. Od kwietnia bowiem wyraźnie widać, że gdy weszła w życie tzw. ustawa deweloperska, aktywność tej grupy inwestorów w uzyskiwaniu pozwoleń na budowę wyraźnie spadła. W każdym bądź razie, od stycznia do października według GUS wydano 128 092 pozwolenia na budowę mieszkań, natomiast rozpoczętych budów było 116 767 mieszkań. Dla porównania, w roku 2011 liczba ta wyniosła 162 200, w 2010 – 159 064, a w 2009 – 142 901.
Ale to są wszystko oczywiście liczby mieszkań oddanych do użytkowania, wydanych pozwoleń i rozpoczętych budów łącznie dla wszystkich inwestorów na rynku mieszkaniowym, na którym jest dwóch głównych graczy: deweloperzy i inwestorzy indywidualni (pozostali, m.in. spółdzielnie mieszkaniowe czy towarzystwa budownictwa społecznego, to w sumie około 5% rynku). W strukturze mieszkań oddawanych do użytkowania w roku 2009 panowała w zasadzie równowaga pomiędzy deweloperami i inwestycjami indywidualnymi. Od roku 2010 szala przeważyła na korzyść tych drugich. Procentowo wygląda to następująco: rok 2010 - 39,39 deweloperzy i 51,86 indywidulani, 2011 – 38,10 do 55,45, a do października 2012 – 39,94 do 54,63.
W tym roku niemal wszyscy deweloperzy odnotowali spadki w sprzedaży mieszkań. Wśród tych największych, jak Dom Development, Polsnord, Gant J.W. Construction, Budimex czy Marvipol, tylko jeden deweloper wykazał niewielki wzrost – Robyg.
Budownictwo mieszkaniowe wg GUNB
Zobaczmy teraz, jak tzw. ruch budowlany prezentuje się według Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego (GUNB), który nieco inaczej jak GUS zbiera swoje dane. Porównanie też będzie trudne z powodu tego, że GUNB ostatnio podał wyniki za I półrocze 2012, a GUS podciągnął je już do października. Dodatkowo GUNB mierzy pozwolenie na budowę inną miarką niż GUS. Zobaczmy w czym rzecz, porównując np. liczbę wydanych pozwoleń na budowę mieszkań w roku 2011. Według GUS i ASM było to - 184 101, natomiast według GUNB – 99 224, w tym na budynki jednorodzinne 96 186 pozwoleń, a na budownictwo obiektów mieszkalnych – 3038 (jedno pozwolenie wydane deweloperowi może dotyczyć nawet setek lokali mieszkalnych).
Z danych GUNB wynika, że w pierwszym półroczu 2012 r. wydano w Polsce 93 325 wszystkich decyzji o pozwoleniu na budowę dla 103 999 obiektów budowlanych. W odniesieniu zaś do budownictwa mieszkaniowego od stycznia do czerwca wydano 40 685 pozwoleń na budowę obiektów mieszkalnych (to 43,6% ogólnej liczby pozwoleń) i jest to spadek prawie o 15% w stosunku do wyniku sprzed roku.
To co rzeczywiście wydarzyło się w budownictwie mieszkaniowym w całym roku 2012 (czy to według GUS czy GUNB) będzie dopiero znane najwcześniej w lutym 2013...
