Kto się boi VAT-u?
Grupa Polskie Składy Budowlane, reprezentująca interesy właścicieli hurtowni materiałów budowlanych, swoich akcjonariuszy, dostawców i klientów, wystosowała protest przeciwko podwyższeniu stawki VAT do 22%. W ocenie zarządu Grupy PSB SA konsekwencje nowej stawki VAT na materiały i usługi budowlane dotkną boleśnie nie tylko kupców, producentów i wykonawców budowlanych, lecz całe społeczeństwo.
W ocenie zarządu Grupy PSB SA konsekwencje nowej stawki VAT na materiały i usługi budowlane będą następujące:
1. Zmniejszeniu ulegnie płynność finansowa firm - już teraz największy problem w branży budowlanej.
Wyjaśnienie: średni realny - ważony VAT w składzie budowlanym obecnie wynosi 9% (przy czym zdecydowana większość - 84 procent towarów - ma stawkę 7%, pozostałe w ponad 15 procentach stawkę 22%, poniżej 1 procenta - stawkę 0 %). W uproszczeniu mówiąc, hurtownia zasila budżet państwa VAT-em od uzyskanej marży - wynosi ona średnio 15%. Roczne przychody w skali Grupy PSB (200 podmiotów) wynoszą 2,4 mld zł. Wartość marży - 360 mln zł. Realny 9% VAT od tego stanowi 32 mln zł, tzn. średnio 160 tys. zł/hurtownię. Nowy ujednolicony VAT (22%) będzie 2,4 razy większy, tzn. Grupa PSB odprowadzi do budżetu ok. 71 mln zł, czyli średnio 350 tys. zł/hurtownię. Oznacza to, że każda hurtownia PSB będzie musiała średnio zwiększyć roczne zaangażowanie środków własnych o 190 tys. zł w porównaniu do sytuacji obecnej. Tak więc nie dość, że powiększony do 22% VAT wpłynie na zmniejszenie popytu, to jeszcze każda hurtownia będzie obciążona dodatkowymi kosztami. Nie dysponując środkami na pokrycie tych kosztów, hurtownia opóźni płatności dostawcom.
2. Powiększy się zakres produkcji w szarej strefie, zwłaszcza w tych dziedzinach, w których poważny udział mają mali wytwórcy:
- stolarka PCV
- panele plastikowe
- blaszane pokrycia dachowe
- styropian
- chemia budowlana
- akcesoria budowlane do zastosowań w różnych technologiach (elementy zamocowań, profile, etc.)
- małe wyroby betonowe (kostka brukowa, elementy architektury ogrodowej, etc.).
Wyjaśnienie: skoro VAT będzie wyższy niż obecnie, klient (zarówno inwestor indywidualny, jak i firma wykonawstwa budowlanego) będzie tym bardziej starał się kupować wyroby faktycznie tym VAT-em nie obciążone. Skarb Państwa straci, chociaż trudno oszacować ile te straty wyniosą.
3. Rozszerzy się szara strefa w usługach budowlanych
Wyjaśnienie: Obecny poziom szarej strefy w usługach dla budownictwa mieszkaniowego (remonty i budowa) kupcy oceniają na ok. 40%, ale przy remontach aż do 60%, gdy w przypadku budowy nowych domów jednorodzinnych ok. 20%. Trzeba np. wziąć pod uwagę, że tylko ok. 7-8% klientów programu Buduj Dom z PSB posiłkuje się kredytem - musi mieć faktury. Inwestorom budującym dom metodą gospodarczą faktury nie są potrzebne, wielu może realizować zakupy usług w szarej strefie i w tej strefie faktycznie kupuje usługi.
Szacuje się, że obecnie przychody hurtowni PSB realizowane są w 75% ze sprzedaży materiałów budowlanych klientom, którzy remontują bądź budują mieszkania (zarówno inwestorom, jak i wykonawcom usług) - w Grupie PSB wartość tych przychodów wynosi więc 1,8 mld zł. W dziedzinie budowy i remontów domów mieszkalnych, przede wszystkim w budownictwie indywidualnym, koszt usług w stosunku do wartości materiału wynosi 1 : 1, czyli również 1,8 mld zł. (W skali całego budownictwa mieszkaniowego wartość tych usług można szacować na ok. 12 mld zł). Nawet uwzględniając fakt, że część podmiotów gospodarczych świadczących usługi remontowo-budowlane nie jest zobowiązana do płacenia VAT z powodu małych przychodów (nie przekraczających w skali roku 40 tys. zł) obecne straty Skarbu Państwa osiągają wartość setek milionów zł, z dużym prawdopodobieństwem chodzi o niemal 300 mln zł niepłaconego a należnego podatku VAT w skali roku. Skok VAT na 22% zdecydowanie zwiększy wartość niezapłaconych podatków. Usługodawcy i ich klienci, remontujący oraz budujący swoje domy, zgodnie będą unikali kontaktu z VAT-em, chyba, że zastosowane zostaną specjalne zachęty dla podatników, czyniące cnotę uczciwego płacenia podatków opłacalną także w wymiarze materialnym (ulgi, premie itp). Ale o tym nic nie wiemy.
Przedkładając niniejsze opracowanie Grupa PSB chce zabezpieczyć nie tylko interesy swoich akcjonariuszy, dostawców i najważniejsze - klientów. W naszym przekonaniu działamy także w imieniu tych wszystkich Polaków, którzy chcą coraz lepiej mieszkać, mieć pracę w szeroko pojętej sferze budownictwa, skutecznie konkurować w gronie innych narodów jednoczącej się Europy.
