Kondycja finansowa branży budowlanej

Rok 2007 jest czwartym z kolei, kiedy kondycja finansowa podstawowych działów gospodarki systematycznie wzrasta. W efekcie następuje zwiększenie akumulacji wewnętrznej oraz zdolności kredytowej. Pozwala to na intensyfikację działalności inwestycyjnej. Nigdy w minionych latach (nawet w drugiej połowie lat 90.tych, kiedy koniunktura w gospodarce była dobra) nie osiągano tak korzystnych wyników finansowych.

Rentowność w gospodarce

Wyniki finansowe przedsiębiorstw ukształtowały się przez trzy kwartały 2007 r. korzystniej niż przed rokiem (ale w trzecim kwartale były nieco słabsze niż w drugim). W rezultacie większego wzrostu przychodów z całokształtu działalności niż kosztów ich uzyskania, na wysokim poziomie utrzymywały się podstawowe wskaźniki ekonomiczno - finansowe.
Kondycję finansową przedsiębiorstw w okresie styczeń - wrzesień 2007 r. charakteryzowały następujące tendencje i wielkości:

• przychody z całokształtu działalności były o 14,7% wyższe niż przed rokiem, a koszty ich uzyskania o 14,1%, co znalazło odzwierciedlenie w poprawie wskaźnika poziomu kosztów z 94,2% do 93,6%;
• przedsiębiorcy wypracowali dodatni wynik finansowy brutto w łącznej kwocie 79,2 mld zł wobec 63,1 mld przed rokiem. Wynik finansowy netto ukształtował się na poziomie 64,6 mld zł wobec 50,7 mld zł w analogicznym okresie roku ubiegłego. Zysk netto wykazywało 78% przedsiębiorstw (oznacza to, że jeszcze co piąta firma była deficytowa), a ich udział w przychodach z całokształtu działalności wynosił 86% (dane obejmują 16351 podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe, których liczba pracujących wynosi 50 osób i więcej);
• rentowność obrotu netto wynosiła w 2006 r. 4,7%, a w okresie styczeń - wrzesień 2007 r. wzrosła do 5,2%;
• 50% badanych przedsiębiorstw wykazało sprzedaż na eksport (49% rok temu). Poziom sprzedaży eksportowej był o 16,6% wyższy niż rok temu, a udział w przychodach zwiększył się do 20,3%. Podstawowe relacje ekonomiczno - finansowe osiągane przez eksporterów kształtowały się korzystniej niż ogółu badanych przedsiębiorstw;
• wszystkie najważniejsze dziedziny gospodarki były w 2007 rentowne;
• wskaźnik płynności finansowej wynosił 33,1%.

Wyniki finansowe sektora przedsiębiorstw

Rentowność w budownictwie

W okresie głębokiego regresu w latach 2001-2003 przedsiębiorstwa budowlane (średnio) przynosiły straty. Przełomowy okazał się rok 2004, kiedy popyt na roboty budowlane wzrastał, a wskaźnik rentowności netto ukształtował się na poziomie 1,1%. Kolejne lata - to okres rosnącej koniunktury w budownictwie i coraz większej produkcji budowlanej, której towarzyszyła zwiększająca się rentowność do 1,7% w 2005 r. i 3,5% w r. 2006. W okresie trzech kwartałów 2007 rentowność netto budownictwa wynosiła 3,7% i charakteryzowała się wzrostem w kolejnych kwartałach.

Pierwszy kwartał jest zawsze w budownictwie najsłabszy, zarówno pod względem produkcji, jak też rentowności. Wpływają na to niekorzystne na ogół warunki atmosferyczne dla działalności przedsiębiorstw, ale też cykl robót budowlanych (roboty budowlane są kończone i rozliczane najczęściej w końcu roku). W latach 2001-2006 w pierwszym kwartale budownictwo notowało straty, największe w latach 2002 i 2003.
Zarówno pierwszy kwartał 2007 r, jak też dwa kolejne, okazały się bardzo korzystne dla działalności budowlanej - notowano dodatnią rentowność netto, co nie zdarzało się nawet w drugiej połowie lat 90., kiedy sytuacja w budownictwie była bardzo dobra.

Wyniki finansowe sektora budownictwa
(badaniami wyników finansowych w budownictwie objęto 1552 przedsiębiorstwa)

Rentowność w przemyśle materiałów budowlanych

Przemysł materiałów budowlanych należał zawsze do rentownych. Nawet w okresie dekoniunktury w gospodarce, przedsiębiorstwa wytwarzające materiały i wyroby dla budownictwa przynosiły zyski. Wprawdzie wskaźniki rentowności były w latach 2001-2003 relatywnie niższe, a poszczególne branże różniły się efektywnością - ale średnia rentowność netto badanych firm była przez wszystkie lata dodatnia, przy czym w wielu okresach - bardzo wysoka.
Również w okresie styczeń - wrzesień 2007 rentowność producentów mineralnych materiałów budowlanych jest wysoka, wzrastała w kolejnych kwartałach. W pierwszym kwartale średni wskaźnik rentowności netto wynosił 11%, po sześciu miesiącach 14%, a po trzech kwartałach 14,6%. Wszystkie branże mineralnych materiałów budowlanych wykazują wysoką rentowność; w I półroczu 2007 r, od 23,9% (najwyższa rentowność netto w produkcji ceramiki budowlanej) do 8,4% (najniższa rentowność w produkcji szkła i wyrobów ze szkła). Na wysoką rentowność wpływały rosnące ceny większości materiałów dla budownictwa; wzrost cen został zahamowany w trzecim kwartale 2007, co wywoła zmniejszenie rentowności.
Zwracają uwagę bardzo wysokie wskaźniki płynności finansowej (w niektórych branżach występuje nadpłynność); na ogół uważa się, że płynność finansowa już w granicach 20 - 25% zabezpiecza prawidłowe funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
Średnio w przemyśle materiałów i wyrobów dla budownictwa od 2004 r. wskaźniki płynności finansowej I stopnia (relacja inwestycji krótkoterminowych do zobowiązań krótkoterminowych) wynosiły 35% do 45%, a w 2007 r. (po trzech kwartałach) 56,9%.

Wyniki finansowe przedsiębiorstw materiałów budowlanych
(badaniami wyników finansowych w dziale "produkcja z pozostałych surowców niemetalicznych" objęto 411 przedsiębiorstw)

Źródło: GUS Biuletyny Statystyczne

Uwaga: wyniki finansowe według branż będą opublikowane w końcu grudnia 2007
*W tablicach i w tekście: I-IX 2007 oznacza wyniki łącznie w okresie trzech kwartałów lub "zamiennie" w okresie dziewięciu miesięcy łącznie.