Ciepło budować i myśleć o domach
W polskich warunkach budownictwo pasywne jest dziś o około 30-40 proc., a budownictwo energooszczędne tylko o 6 proc. droższe niż tradycyjne budownictwo. Projekt "Ciepły Dom dla Ciebie", który ruszył 11 stycznia 2007 roku, promuje to drugie - wykorzystujące odnawialne źródła energii. Ceny energii elektrycznej mają iść w górę, a jeśli dodatkowo zdrożeją materiały budowlane i robocizna, zacznie ono być po prostu opłacalne.
Dla inwestorów indywidualnych udział w akcji "Ciepły Dom dla Ciebie" to propozycja życia zdrowego i wygodnego. Na razie gotowy jest projekt budynku, w lutym 2007 roku jego kompletna i pozbawiona ewentualnych błędów dokumentacyjnych wersja znajdzie się w sprzedaży. Według ostrożnych szacunków projekt ma kosztować 1800 zł brutto, na pewno jednak jego cena nie przekroczy 3000 zł. Zakładamy, że jeśli inwestor zastosuje się do wszystkich wytycznych technicznych, zwrócimy mu jedną trzecią kosztów poniesionych na zakup materiałów ociepleniowych. Zaproponować możemy także usługi doradcze: zarówno jeśli chodzi o zastosowane materiały budowlane, jak i sposób wdrażania technologii opisanych w dokumentacji - mówi Miłosz Lipiński, architekt z biura projektowego "Lipińscy Domy", które na użytek programu zaprojektowało wzorcowy obiekt. W przyszłości zamierzamy rozszerzyć program o usługi wykonawcze. Oczywiście nie będą mogli wziąć w nim udziału wszyscy wykonawcy, przed przystąpieniem do projektu będziemy musieli zweryfikować ich umiejętności. Budując dom energooszczędny, trzeba mieć świadomość dokładnego wykonywania wszelkich połączeń: i tych murowanych, i tych - a może przede wszystkim - izolacyjnych. Tylko to może uchronić budynek przed powstawaniem mostków termicznych - dodaje architekt.
M z kominkiem
Wzorcowy budynek, tzw. okręt flagowy - jak mówi o nim Miłosz Lipiński - jest w swych założeniach bardzo prosty. Dom składa się z parteru i jednego piętra. Hall na parterze otwiera się na pokój dzienny. Na przestrzeń dzienną w części otwarta jest też kuchnia. Efekt półotwarcia udało się osiągnąć za pomocą ściany, wzdłuż której zlokalizowano schody. Przy kuchni znajduje się pomieszczenie techniczne. Pełni ono funkcję zaplecza, dodatkowo umieszczono tu urządzenia grzewcze. Na parterze znajduje się jeden pokój, który w zależności od potrzeb rodziny może być wykorzystywany jako gabinet lub pokój gościnny. Z kolei z boku domu mieści się wiatrołap z pomieszczeniem sanitarnym i toaletą.
Niezbędnym elementem salonu jest kominek. Gdy będzie w nim płonął ogień, ciepło wypromieniowane do salonu będzie rozprowadzane po pozostałych pomieszczeniach za pomocą wentylacji mechanicznej. Właśnie ona, połączona z rekuperatorem, czyli wymiennikiem ciepła, jest istotną częścią ogrzewania domu. Podstawę systemu stanowi kocioł gazowy: kondensacyjny, z zamkniętą komorą spalania. Dodatkowych zysków energetycznych spodziewamy się także dzięki specjalnie ukształtowanym, dużym przeszkleniom od strony południowej - tłumaczy Miłosz Lipiński.
Elewacja frontowa powinna wychodzić na północ, w najgorszym wypadku na wschód. Na piętrze umieszczono trzy pokoje: jeden dla rodziców, z wydzieloną łazienką i garderobą oraz dwa dla dzieci. Nad przedsionkiem znajduje się ogólnodostępna łazienka, która mieści dużą wannę i prysznic. Jest też duża część otwarta, po przeciwnej stronie - tzw. pustka nad parterem. Dzięki niej piętro będzie sprawiało wrażenie bardziej kameralnego i komunikatywnego. - Chodzi o to, by członkowie rodziny nie musieli biegać po schodach w celu zamienienia ze sobą kilku słów. Dom ma służyć przeciętnemu Polakowi, został dostosowany do rodziny cztero-, pięcioosobowej - podkreśla architekt.
Autor: brak danych
Kuchnia
Autor: M&L Lipińscy Biuro Projektowe
Sypialnia
Mimo wyraźnych nawiązań do tradycji wnętrza budynku zaplanowano w sposób odważny. W zamyśle architektów wyznaczają one nowe standardy w budownictwie jednorodzinnym. Dom, łącznie z garażem, zajmuje powierzchnię 182,6 m2, przy czym zaleca się, by działka miała szerokość minimum 23,1 m. Taki dom w stanie deweloperskim kosztuje 307 tys. zł, za m2 wychodzi zatem 1679 zł netto. Koszty szacowano w obrysie fundamentów domu - nie uwzględniają one przyłączy i ceny wykupu ziemi.
Oszczędnie i zdrowo
Efekt niskiego zapotrzebowania na energię osiągnięto, wykorzystując do konstrukcji domu innowacyjne materiały termoizolacyjne. Chodzi przede wszystkim o srebrnoszare płyty styropianowe Platinum Plus z Neoporu® produkowanego przez BASF. Płyty zapewniają zużycie energii na poziomie niższym niż 50 kWh/m2 rocznie, co przekłada się na obniżenie rocznych kosztów energii nawet do 70% w porównaniu z technologiami tradycyjnymi. Styropian Platinum Plus to najcieplejszy z gamy styropianów, produkowanych przez Termo Organikę. Jego powstanie było efektem kolejnych ulepszeń, wprowadzanych do styropianu kropkowanego. Dodano do niego składniki tzw. uszlachetniające. Platinum Plus ma lepsze właściwości izolacyjne niż styropian w kropki, podwyższoną wytrzymałość techniczną i większą odporność na czynniki środowiska. Swój szary kolor zawdzięcza domieszkom grafitu.
Konstrukcja nośna domu nie przez przypadek została wykonana z cegły silikatowej. Ma ona dobrą akumulację cieplną i bardzo dobrą wytrzymałość mechaniczną. Jednocześnie cegły są drążone tak, że w czasie budowy od razu można w nich rozprowadzać pionowo instalacje elektryczne.
Warta podkreślenia jest też kwestia systemu wentylacji budynku, który umożliwia wymianę powietrza bez utraty ciepła. Służy temu rekuperator: odzyskuje on ciepło z powietrza, które przez wentylację jest z domu usuwane. Miłosz Lipiński chciałby, by na stałe wprowadzić też do systemu gruntowy wymiennik ciepła. Urządzenie powodowałoby, że cieplejsze powietrze będzie dostarczane do budynku do wentylacji mechanicznej, a w lecie będziemy uzyskiwali efekt chłodzenia domu. Sądzę, że w czasie upałów taka klimatyzacja potrafiłaby schłodzić wnętrze o kilka stopni - dodaje.
Zapotrzebowanie energetyczne zaprojektowanego domu wynosi 48 kWh/m2 w ciągu roku, co przy wykorzystaniu gazu jako głównego źródła ciepła pozwala zaoszczędzić około 2320 zł. Dla oleju opałowego i energii elektrycznej oszczędności mogą być jeszcze większe. Według kalkulacji wyniosą one - odpowiednio - 3820 zł i 7840 zł. Dom da się zbudować w trzy, cztery miesiące.
Kredyt tak ciepły jak dom
Inwestorzy, którzy zdecydują się na budowę energooszczędnego domu, będą mieli do dyspozycji specjalny kredyt hipoteczny. W program zaangażował się Fortis Bank. Jego oferta sprowadza się do preferencyjnych warunków cenowych (m.in. brak prowizji za udzielenie kredytu, brak opłaty za rozpatrzenie wniosku), skrócenia czasu udzielania kredytu, a także ograniczenia liczby niezbędnych dokumentów. I tak, jeśli kwota nadpłat przez pięć lat od daty całkowitego uruchomienia kredytu nie przekroczy 30% kwoty kredytu, bank nie będzie pobierał za to prowizji. Nie będzie również pobierał prowizji za przedterminową całkowitą spłatę. W przypadku budowania domu przez inwestora zastępczego klient nie będzie musiał dokumentować wydatków fakturami i rachunkami. Wystarczy do tego odpis, potwierdzający wysokość uzyskiwanych przez niego dochodów. Oferta będzie dostępna zarówno w złotówkach, jaki i frankach szwajcarskich.
Dziś dotyczy jednego obiektu.W przyszłościobejmie jednak i pozostałe projekty, które wyszły z biura "Lipińscy Domy". Na razie jest ich sześć (w tym jeden, sztandarowy i jeden bliźniaczo do niego podobny - choć mniejszy), w przygotowaniu znajduje się kolejnych siedem. Jak się nieoficjalnie dowiedzieliśmy, możliwość zwrotu części kosztów za zakup materiałów ociepleniowych jest rozważana w stosunku do wszystkich.
Miłosz Lipiński: - W poszukiwaniu inspiracji jeździmy po Europie od lat 90-ych. Obserwujemy, że zainteresowanie budownictwem energooszczędnym jest dziś szczególnie silne w Niemczech, Austrii, Holandii i krajach skandynawskich. Staramy się jednak wypracować model, który będzie optymalny dla Polski. Tzn. taki dom, poza tradycyjną architekturą, musi być przystępny cenowo. To są wymogi rynku i trudno ich nie uwzględnić.
Średni wskaźnik zapotrzebowania na ciepło w domach budowanych w Polsce waha się od 350 kWh/m2 (przed rokiem 1966) do 90 kWh/m2 (po roku 1998). Istnieją nawet domy, w których roczne zużycie energii wynosi 400 mKh/m2. A w krajach Europy Zachodniej o podobnym klimacie energii na jednostkę powierzchni mieszkaniowej zużywa się już dwa razy mniej.
Wskaźniki wpływające na zużycie energii w mieszkalnictwie
Typ wskaźnika | Jednostka miary | Technologia i obiekty istniejące | Nowoczesne technologie i obiekty nowobudowane | Technologie i obiekty przewidywane |
---|---|---|---|---|
Zużycie energii na ogrzewanie | [kWh/m2] | 130-300 | 90-130 | 50-70 |
Współczynnik izolacji cieplnej ścian, podłóg i dachów | [W/m2K] | 0,41-1,47 | 0,20-0,55 | 0,1-0,2 |
Sprawność systemów grzewczych | [%] | 60-75 | 70-90 | 75-96 |
Sprawność przygotowania ciepłej wody | [%] | 40-80 | 55-90 | 63-95 |
Źródło: NAPE