Budownictwo w Polsce przed wejściem do Unii

Polska Agencja Badawcza Budownictwa opracowała raport otwarcia dla budownictwa polskiego przed wejściem do Unii pt. "Budownictwo Polskie w Unii Europejskiej - początek drogi". Raport jest próbą określenia miejsca jednego z ważniejszych działów polskiej gospodarki - budownictwa - w przyszłej gospodarce krajów Wspólnoty.

Właśnie budownictwo jest uważane za siłę napędową  polskiej gospodarki i od jego potencjału produkcyjnego będzie zależało tempo nadrabiania opóźnień cywilizacyjnych i infrastrukturalnych w stosunku do krajów piętnastki.
Po 1 maja 2004 roku Polska stanie się szóstym pod względem liczby ludności krajem Unii Europejskiej. Obecnie do największych krajów Unii należą: Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Włochy oraz  Hiszpania. 
W sześciu największych krajach Unii będzie mieszkało aż 75 proc. mieszkańców zjednoczonej Europy (25 krajów), z tego w Polsce - 8,4 proc.

Według danych opracowanych przez PAB, w Polsce w latach 2000 - 2003 nastąpiło zmniejszenie relacji produkcji budowlanej do PKB z 13,3 do 10 proc. oraz spadek udziału wartości produkcji dodanej budownictwa w tworzeniu PKB - z 7,2  do 5,5 proc. 
Spadek nakładów inwestycyjnych w Polsce i załamanie produkcji budowlanej w ostatnich trzech latach spowodowało osłabienie roli  budownictwa polskiego w Europie. W 2003 roku udział polskiej produkcji budowlanej w produkcji europejskiej wyniósł zaledwie 2 proc. Wartość polskiego  rynku budowlanego szacowana w 2003 roku na ok. 21,5 mld euro, stawia Polskę razem z Irlandią na 10 -11 miejscu (przed Finlandią, Danią, Szwecją i Grecją oraz 9 pozostałymi europejskimi krajami przystępującymi do Unii w 2004 roku).

Wartość polskiego rynku budowlanego w mld euro

Rozmiary dystansu dzielącego budownictwo polskie do krajów budownictwa w obecnych krajach Unii - obrazuje relacja wartości produkcji budowlanej  zrealizowanej w przeliczeniu na 1 mieszkańca w Polsce w stosunku  do średniej dla tej grupy krajów. W 2003 roku relacja ta w odniesieniu do łącznej wartości produkcji budowlanej była jak 1 : 4,8. Produkcja budowlana w Polsce w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosiła 532 euro, w Unii - 2560 euro.
Odpowiednie relacje dla poszczególnych gałęzi budownictwa były następujące:

• w budownictwie  mieszkaniowym razem 1 : 10,5,  w tym: 
  w nowym 1 : 9,95 
  remonty 1: 11
• w budownictwie niemieszkaniowym razem  1: 3,3, w tym: 
  w nowym 1 : 2,8 
  remonty 1 : 4,3
• w budownictwie inżynieryjnym 1: 3,4, w tym:
  w nowym 1 : 3,5 
  remonty 1 : 3,2

Także pod względem struktury produkcji budowlanej według rodzajów budownictwa sytuacja w Polsce znacznie różni się od sytuacji w krajach Unii Europejskiej. Pomimo znacznie większych niż w krajach Europy Zachodniej potrzeb mieszkaniowych Polaków udział budownictwa mieszkaniowego w łącznych wydatkach na roboty budowlane był w Polsce ponad dwukrotnie mniejszy niż w krajach piętnastki, natomiast udział budownictwa niemieszkaniowego, w tym prywatnego budownictwa komercyjnego - większy aż o 50 proc. Znacznie mniej środków w porównaniu z Europą Zachodnią przeznaczono w Polsce na renowacje i remonty budynków.