Budownictwo energooszczędne w Polsce
Z inicjatywy Go4Energy powstał raport pt. Perspektywy rozwoju budownictwa energooszczędnego w Polsce. Podsumowuje on status budownictwa energooszczędnego w naszym kraju, pokazuje bariery, które hamują jego rozwój, wytyka winy.
W 2020 wchodzi w życie dyrektywa UE, która określa, że wszystkie nowo powstałe budynki powinny spełniać wymogi energooszczędności. Przedstawiciele branży budowlanej w przeważającej większości uważają, że zmiany będą dla branży korzystne – tego zdania jest, aż 70% badanych. Więcej niż co piąty ankietowany (22%) twierdzi, że wchodzące zmiany będą dla branży niekorzystne, a 8% nie ma w tej kwestii własnej opinii. Go4Energy interpretuje to w ten sposób, że badani widzą w dyrektywie szansę dla branży, są zdania, że może ono otworzyć przed nią nowe perspektywy.
O ile z wejściem w życie dyrektywy unijnej branża budowlana wiąże spore nadzieję, o tyle, uczestniczący w badaniu jej przedstawiciele, uważają, że do zachodzących zmian Polska jest zupełnie nieprzygotowana.
Aż połowa respondentów oceniła poziom przygotowania jak bardzo niedobry, a blisko jedna czwarta (24%), jako raczej niedobry. Pozytywnie ocenia przygotowanie jedynie co piąty ankietowany (21%).
Wyniki te pokrywają się z opiniami wcześniej zebranych przez Go4Energy informacji (podczas debaty „Przyszłość budownictwa energooszczędnego w Polsce", która odbyła się w listopadzie 2013 podczas targów Future4Build) - większość jest zdania, że jako kraj nie wykorzystujemy szans, jakie przed gospodarką otwiera dyrektywa i w przeciwieństwie do np. gospodarki niemieckiej, która ze zmian próbuję uczynić swoiste koło zamachowe rozwoju, całkowicie „przesypiamy” obecny czas.
Branża budowlana jako winnych tej sytuacji wskazuje szeroko rozumianą władzę publiczną. Aż 85% badanych źle ocenia działania władzy w zakresie przygotowania gospodarki do zachodzących zmian. Pozytywnie wysiłki zauważa jedynie 11% respondentów. A zatem większość uważa, że nie istnieje, żadna strategia wykorzystania możliwości, jakie przed gospodarką otwiera dyrektywa, a Rząd robi w tym zakresie jedynie to, do czego jest zmuszony, żeby nie narazić się na kary ze strony komisji europejskiej.
Trudno się dziwić, że badani pozostają także pesymistami w ocenie tego, czy Polska zdąży z wszystkimi przygotowaniami do jej wejścia w życie - aż 60% przepytanych przedstawicieli branży budowlanej uważa, że nie zdążymy przygotować wszystkich potrzebnych rozwiązań do roku 2020. Przeciwnego zdania jest 36% - uważają, że mimo bardzo negatywnej oceny dotychczasowych przygotowań, Polska da radę...
Bariery w rozwoju budownictwa energooszczędnego
W raporcie takich barier sformułowano aż trzynaście.
Barierą o najwyższej wadze wymienianą przez respondentów jest - niska dostępność dopłat. Aż 93% Wymieniło ten problem jako bardzo duży lub duży.
Kolejna bariera to - brak systemu zachęt ze strony państwa ( 91% jest zdania, że rozwój budownictwa energooszczędnego jest ściśle związany z stworzeniem przez państwo systemu zachęt.
Niewystarczające kwoty dopłat to następna bariera (82% uważa to za bardzo ważną i ważną barierę rozwoju budownictwa energooszczędnego, przeciwnego zdania jest 23% badanych)
Wysokie początkowe nakłady na technologię - tak uważa aż 90% proc. badanych, którzy wskazali to w odpowiedzi jako "bardzo ważne" i "ważne".
Barierą jest również kalkulowanie ceny budynku, jako kosztów budowy, bez eksploatacji - 58% badanych uważa, że bardzo ważną, a 26% że ważną barierą rozwoju budownictwa energooszczędnego jest taki właśnie system. Pokazuje to, że rynek cały czas szuka powierzchni jak najtańszych, przykładając niewielką wagę do późniejszych kosztów eksploatacyjnych.
Skomplikowane procedury i długi okres uzyskania zezwoleń - na takie przeszkody wskazuje 90% respondentów raportu. Twórcy raportu przypominają, że uczestniczący we wcześniej wspomnianej debacie G04Energy przedstawiciele ministerstwa twierdzili, że nie przewidują wprowadzenia rozwiązań wzorowanych na np. Kalifornii, gdzie budynki energooszczędne mają skróconą ścieżkę wydawania zezwoleń.
Niewielki wpływ standardu energ. budynku na jego wartość rynkową - na taką barierę również wskazywali badani. Tylko jedna trzecia przedstawicieli z branży budowlanej uważa, że standard energetyczny ma bardzo istotny wpływ na wartość rynkową inwestycji, 10% jest przekonanych, że standard energetyczny nie ma wpływu na cenę obiektu, pozostali sądzą (57%), że ma on "jakieś znaczenie".
Niska świadomość problematyki budownictwa energooszczędnego u inwestorów - zdecydowana większość badanych (81%) uważa, że inwestorzy, zarówno instytucjonalni, jak i indywidualni dysponują niewielką wiedzą o takim budownictwie.
Brak woli politycznej wspierania budownictwa energooszczędnego - tego zdania było prawie 80% badanych.
Brak doświadczonych projektantów i ekip wykonawczych - wskazuje na to 82% ankietowanych, z tym że mniej niż połowa uważa to za bardzo istotny czynnik hamujący rozwój budownictwa energooszczędnego.
Słabe prawo – niecałe 68% badanych przyznaje, że mamy słabe prawo, bo niewystarczająco promujące, rozwój budownictwa energooszczędnego, jedna trzecia jest przeciwnego zdania.
Brak pokazowych budynków - jest barierą dla 22% przepytanych z branży budowlanej, ponad połowie wydaje się to raczej istotne, 18% nie widzi takiego problemu.
Brak szkoleń organizowanych np. przez dostawców technologii - jedna piąta badanych obarcza istotną winą za niedorozwój budownictwa ekologicznego samych dostawców technologii, niecała połowa widzi ten problem w mniej ostrych kolorach. Ponad jedna czwarta natomiast nie zgadza się z taką opinią.
Jak państwo powinno promować budownictwo energooszczędne?
Jakie rozwiązania proponuje branża budowlana w celu promowania budownictwa energooszczędnego? Stanowczo nie karać. Tylko 7% badanych było za wprowadzaniem kar za niestosowanie energooszczędnych rozwiązań, wobec ponad 70%, którzy nie uznają takich rozwiązań. Jedna piąta badanych nie potrafiła określić jasnego stanowiska.
Podobnie w przypadku pomysłu dodatkowego opodatkowania za nieefektywne energetycznie rozwiązania - jedna trzecia jest przeciw, 18% uważa, że to dobry pomysł.
Prawie tyle samo respondentów wierzy w samoregulację rynku i uważa, że wystarczy zaostrzyć przepisy, a rynek sam się do nowych rozwiązań dostosuje.
Zdecydowana większość, bo 80% uczestników badania wskazuje na wiodącą rolę administracji w pokazywaniu dobrego przykładu obywatelom. W pierwszej kolejności energooszczędne rozwiązania powinno się wdrażać do budownictwa publicznego.
Ideę szerokiej kampanii edukacyjnej w sprawie budownictwa energooszczędnego popiera 67%, zaś 17% jest temu przeciwna.
Prawie cała branża - 92% - popiera system zachęt finansowych - ulgi, zwolnienia podatkowe, które mają być zachętą i motorem wdrażania energooszczędnych produkcji i technologii w budownictwie. Niestety, rząd niechętny jest takim scenariuszom...
