Rada Ministrów przyjęła nowelizację ustawy dotyczącą odbudowy obiektów zniszczonych podczas powodzi
3 sierpnia 2010 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra infrastruktury.
Ze względu na skalę zniszczeń spowodowanych intensywnymi deszczami i niebezpieczne osuwiska wywołane powodzią w maju i czerwcu br. zdecydowano o znowelizowaniu ustawy. Obecne regulacje pozwalają na specjalny tryb odbudowy zniszczonych obiektów w tym samym miejscu i o tych samych gabarytach. W wielu wypadkach oznacza to ponowne ich zniszczenie przez żywioł i kolejne straty. Wprowadzone zmiany zapewniają specjalny tryb odbudowy budynków i siedlisk na nowych terenach, na których te obiekty nie będą zagrożone ponownym zniszczeniem przez żywioł.
Aby możliwa była odbudowa na terenach, na których nie występują zagrożenia osunięcia ziemi, rada gminy będzie mogła uchwalić miejscowy plan odbudowy (jako akt prawa miejscowego). Do nabycia, w trybie bezprzetargowym, nieruchomości objętych tym planem, będą uprawnione osoby, które nie powinny odbudowywać obiektu w dotychczasowym miejscu. Chodzi też o sytuacje, kiedy przepisy wykluczają budowę nowych obiektów na starym miejscu.
Jednocześnie wprowadzono zasady, które mają obowiązywać przy odbudowie obiektów w dotychczasowym miejscu, tak aby zapewnić ich bezpieczne użytkowanie. Rada gminy może wyznaczać, w akcie prawa miejscowego, obszary, na których nastąpiło zniszczenie lub uszkodzenie obiektów budowlanych w wyniku osunięcia ziemi, na których odbudowa obiektów budowlanych będzie możliwa wyłącznie na specjalnych warunkach określonych w ustawie.
Na obszarach osuwiskowych rada gminy (na wniosek wójta, burmistrza lub prezydenta miasta) będzie mogła wyznaczyć obszar, na którym ma obowiązywać zakaz odbudowy i budowy nowych budynków, a także rozbudowy, przebudowy i nadbudowy istniejących. Właściciele albo użytkownicy wieczyści nieruchomości, z których korzystanie stało się niemożliwe lub ograniczone, będą mogli otrzymać odszkodowanie za poniesioną szkodę. Będą mogli też żądać od gminy wykupu nieruchomości lub jej części.
Zgodnie z projektem, procedura sporządzania i uchwalania miejscowego planu odbudowy będzie uproszczona i znacznie skrócona w stosunku do procedur stosowanych w ustawie z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Plan odbudowy może być sporządzony i uchwalony w ciągu 3-4 miesięcy.
W celu przyspieszenia pozyskiwania gruntów na realizację planu odbudowy, zaproponowano odrębne regulacje dotyczące wydawania decyzji wywłaszczeniowej i zatwierdzania podziału nieruchomości. Projekt nowelizacji ustawy przewiduje również wsparcie budżetu państwa w finansowaniu lokalnej infrastruktury (np. drogi, kanalizacja, wodociągi) na terenach objętych miejscowym planem odbudowy.
Wprowadzono również instrumenty finansowe, które ułatwią finansowanie odbudowy zniszczonych obiektów. Chodzi m.in. o zwolnienia z podatku od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych na zakup gruntów przeznaczonych do odbudowy budynków zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku usunięcia ziemi w innym niż dotychczas miejscu.
