Mieszkania będą tańsze nawet o 100 tys. złotych. Ale korzystna zmiana w lex deweloper ma obowiązywać krótko
Protesty deweloperów uważających, że obowiązek budowy 1,5 miejsca postojowego na jedno mieszkanie niepotrzebnie podwyższa cenę dla kupujących, zostały uwzględnione. Sejm znowelizował ustawę lex deweloper, ale korzystna zmiana może obowiązywać bardzo krótko.
Spis treści
- Nowe mieszkania: spór o limit miejsc postojowych
- Ustawa lex deweloper: jaki ma cel
- Mieszkania, które podrożały przez miejsca postojowe, teraz potanieją
Trwa zamieszanie ze zmianami w specustawie określanej mianem lex deweloper. Tylko w tym roku objęły ją trzy nowelizacje, na dodatek sprzeczne ze sobą lub niekonsekwentne. Bój o liczbę miejsc postojowych jest tego doskonałym przykładem.
Nowe mieszkania: spór o limit miejsc postojowych
Jak już pisaliśmy o tym, z limitami miejsc postojowych w nowych inwestycjach mieszkaniowych jest spore zamieszanie. Wynika ono z rozbieżności celów kilku resortów rządowych. Jedne chciałyby budować jak najlepiej pod względem logistyki i wygody mieszkańców, inne za absolutny priorytet uznają tanie mieszkania. Szkoda tylko, że wymiana argumentów odbywa się przez nowelizacje ustaw i to w warunkach chaosu legislacyjnego.
Tak jest w myśl obowiązującego od niedawna prawa. Od 12 maja 2023 r. ustawa o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych nakazuje, by w nowych inwestycjach mieszkaniowych na każde mieszkanie przypadało jedno miejsce postojowe – to w strefach śródmiejskich – albo nawet 1,5 miejsca w innych dzielnicach.
Polski Związek firm Deweloperskich sięgnął po ekspertów, którzy wyliczyli, iż średni koszt budowy jednego miejsca postojowego na poziomie minus jeden to 70-100 tys. zł, a z każdym kolejnym poziomem w dół niemal się podwaja. Oczywiście taki koszt zwiększa zasadniczo cenę mieszkania.
Tymczasem podkreślanym wszem i wobec priorytetem rządu w polityce mieszkaniowej są tanie mieszkania. Dlatego sejmowa Komisja Nadzwyczajna do spraw deregulacji w kolejnej nowelizacji spec ustawy – określanej popularnie mianem lex deweloper – zaprojektowała wykreślenie tego przepisu. Po nowelizacji ma być powrót do stanu prawnego sprzed 12 maja br., a więc decyzja o liczbie miejsc postojowych w takich projektach deweloperskich znów należeć ma do gminy.
Ustawa lex deweloper: jaki ma cel
Przypomnijmy, że lex deweloper weszła w życie w 2018 r. i miała rozwiązać problem braku gruntów pod nowe inwestycje mieszkaniowe; dała prawo radom gmin do uchwalania zgody na takie inwestycje nawet gdy są one w kolizji z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Z tego prawa tak naprawdę gminy zaczęły jednak korzystać – czego dowodzą statystyki – dopiero od 2022 roku.
W tym momencie jednak tę dobrą passę mogą przyhamować feralne obligi dotyczące miejsc parkingowych. Problem ten ma więc oddalić przygotowany przez Komisję Nadzwyczajną projekt ustawy o ograniczaniu biurokracji i barier prawnych.
Mieszkania, które podrożały przez miejsca postojowe, teraz potanieją
Część zmian przewidzianych w nowelizacji ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących, czyli lex deweloper, przeniesiono do ustawy o zasadach udzielania przez Skarb Państwa gwarancji za zobowiązania Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. Dotyczą one właśnie przywrócenia stanu prawnego co do trybu stanowienia o liczbie miejsc postojowych w nowych inwestycjach mieszkaniowych, który obowiązywał do 12 maja 2023 r.
Zmiany są korzystne, ale niekompletne. W międzyczasie wejdą bowiem w życie przepisy innej ustawy – nowelizującej ustawę o planowaniu przestrzennym, do której odwołuje się lex deweloper w przepisach o miejscach postojowych. Te przepisy jak na złość skracają czas obowiązywania przywróconego trybu do 1 stycznia 2026 bowiem z tym dniem przestaną obowiązywać (choć sama ustawa lex deweloper ma być ważna docelowo nawet do 2030 roku).
Oznacza to, że jeśli nie będzie kolejnej zmiany, korzystniejsze przepisy dotyczące liczby miejsc postojowych będą obowiązywały tylko dwa lata.
W tym czasie to lokalne władze samorządowe znów zdecydują co jest ważniejsze dla przyszłych mieszkańców: wygoda z garażowaniem i parkowaniem prywatnych samochodów czy możliwość zakupu tańszego mieszkania za cenę problemów z parkowaniem auta w przyszłości.
Stwarza im taką możliwość art. 29 ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zasadach udzielania przez Skarb Państwa gwarancji za zobowiązania Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. Zgodnie z jego treścią, do dnia wejścia w życie planu ogólnego gminy w danej gminie, uchwałą rady gminy decyduje się czy dana inwestycja mieszkaniowa realizowana jest w trybie zabudowy śródmiejskiej. Jako taką obowiązywać będzie oblig zapewnienia jednego miejsca postojowego na mieszkanie a nie półtora – gdy inwestycja uznana zostanie za realizowaną poza reżimem śródmiejskim.
Ustawa uchwalona przez Sejm 17 sierpnia została skierowana do Senatu. Przepisy art. 29, które dotyczą zasad stanowienia o liczbie miejsc postojowych mają wejść w życie następnego dnia od opublikowania w Dzienniku Ustaw.
Autor: Szymon Starnawski
Bliska Wola Tower składa się z trzech wysokich na niemal sto metrów wieżowców wypełniających w całości niewielką działkę. Zw względu na skojarzenia z Azją, mieszkańcy stolicy nazwali tę patodeweloperkę warszawskim Hongkongiem
