Spis treści
Free-cooling jako odpowiedź przemysłu na rosnące wyzwania energetyczne i klimatyczne
Rosnące wymagania wobec firm w zakresie redukcji śladu węglowego oraz coraz wyższe koszty zużycia energii zmuszają przedsiębiorstwa przemysłowe do poszukiwania nowych rozwiązań. Firmy produkcyjne coraz częściej stawiają na technologie, które pozwalają zwiększyć efektywność operacyjną. Jednocześnie szukają rozwiązań zgodnych ze strategią ESG, czyli podejściem uwzględniającym aspekty środowiskowe (Environmental), społeczne (Social) i związane z ładem korporacyjnym (Governance). Jednym z nich jest free-cooling.
Jak działa free-cooling?
Free-cooling opiera się na wykorzystaniu naturalnego, chłodnego powietrza zewnętrznego do schładzania powietrza procesowego w zakładach przemysłowych. W ten sposób uzyskuje się skuteczne chłodzenie bez potrzeby wykorzystywania kosztownych i energochłonnych urządzeń, takich jak agregaty chłodnicze czy sprężarki.
Działanie tej technologii opiera się na prostym mechanizmie mieszania powietrza wewnętrznego z zewnętrznym, przy wykorzystaniu inteligentnego systemu sterowania. W momencie, gdy temperatura powietrza zewnętrznego osiągnie określoną wartość, system automatycznie zwiększa jego udział – nawet do 100%. W ten sposób realizowane jest naturalne chłodzenie procesu technologicznego przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia energii elektrycznej.
Polecamy:
- Rekuperacja w halach przemysłowych – kiedy się opłaca i jakie przynosi efekty?
- Jak nowoczesna wentylacja przemysłowa zmniejsza koszty i chroni pracowników?
- Optymalizacja zużycia energii w zakładach przemysłowych. Jak obniżyć koszty eksploatacji urządzeń przemysłowych?
Free-cooling umożliwia uzyskanie bardzo dobrego efektu chłodzenia, a jednocześnie nie wymaga dużych nakładów inwestycyjnych. Spełnia założenia zrównoważonego rozwoju i opiera się na wykorzystaniu dostępnych zasobów. Ideę tego rozwiązania przybliża Jarosław Pawłowski, Investment Project Manager w Cedo:
Free-cooling to jedno z tych rozwiązań, które przy niskich nakładach dają bardzo konkretne efekty. Działa w zgodzie z naturą, jest oparty na dostępnych zasobach i wpisuje się w filozofię zrównoważonego rozwoju – bez kompromisów dla jakości procesu. Choć koncepcja może wydawać się prosta – chłodzić naturalnym powietrzem, gdy jest zimne – jej skuteczność zależy od precyzyjnego zaprojektowania i dopasowania do konkretnego procesu technologicznego.
Free-cooling w praktyce
Wdrożenie systemu free-cooling musi opierać się na solidnym uzasadnieniu technicznym i ekonomicznym. Wymaga to przeprowadzenia szczegółowej analizy, która pozwoli wyselekcjonować procesy o największym potencjale oszczędności energetycznych oraz umożliwi efektywne wykorzystanie powietrza zewnętrznego.
Praktycznym przykładem zastosowania tej technologii jest wdrożenie przez firmę Cedo systemu free-cooling (chłodzenia pasywnego) w jednym z jej zakładów produkcyjnych na linii z ekstruderami. Te procesy charakteryzują się dużym zapotrzebowaniem na chłód, jednak bez nadzwyczajnych wymagań dotyczących wilgotności czy czystości powietrza. Efekt przedsięwzięcia? Redukcja zużycia energii o ponad 90% i spore oszczędności.
Pilotażowy program ruszył na początku 2025 roku w hali nr 4, gdzie zamontowano komorę mieszania, w której automatyczne przepustnice kontrolują udział powietrza zewnętrznego i wewnętrznego w zależności od temperatury. Gdy temperatura zewnętrzna spada poniżej 15°C, układ korzysta niemal w 100% z chłodu czerpanego z otoczenia. Cały proces przebiega automatycznie.
System działa przez 6–8 miesięcy w roku, w pełni wykorzystując chłodne powietrze zewnętrzne do schładzania powietrza procesowego, co pozwala na całkowite wyłączenie agregatów chłodniczych. Sukces pilotażu skłonił firmę do planów rozszerzenia wykorzystania systemu na kolejne hale produkcyjne.

i
Jakie korzyści daje free-cooling?
Realne korzyści z zastosowania systemu free-cooling:
- znaczące obniżenie rocznego zużycia energii i niższe opłaty za energię elektryczną (bez ingerencji w jakość procesu czy infrastrukturę produkcyjną),
- odciążenie głównych systemów chłodniczych, co przekłada się na ich dłuższą żywotność,
- zmniejszone zużycie części eksploatacyjnych, a co za tym idzie – niższe koszty serwisowe i przestoje,
- poprawa komfortu pracy – nawiewane powietrze jest świeższe i mniej przegrzane, co pozytywnie wpływa na warunki w hali produkcyjnej,
- wsparcie realizacji celów środowiskowych i polityki zrównoważonego rozwoju – system free-cooling ogranicza ślad węglowy przedsiębiorstwa.
Źródło: Cedo/Buena Vista
- Przejdź do galerii: Przeglądy zbiorników przeciwpożarowych
