BHP na budowie. Tymczasowe ochronne bariery drogowe dla bezpieczeństwa przy budowie dróg

Bariery drogowe Mini Guard zapewniają na polskich budowach drogowo-mostowych pełne bezpieczeństwo pracy zarówno pracownikom jak i użytkownikom dróg. Stosowanie tymczasowych barier drogowych nie jest wprost przewidziane w przepisach prawa i zapewne dlatego rozwiązanie nie jest powszechne używane w polskim budownictwie, chociaż powinno.

Bezpieczeństwo pracy przy budowie dróg

- Przed “epoką Mini Guardów” analizowaliśmy w Skanska sytuacje wypadkowe i doszliśmy do wniosku, że mimo stosowania przez nas na budowach różnych typów urządzeń ostrzegawczo-zabezpieczających ludzie po prostu nie są bezpieczni – mówi Przemysław Przybylski, specjalista w Zespole ds. BHP w Skanska.  – Separatory plastikowe nie dawały bezpieczeństwa pracownikom, a bariery betonowe kierowcom. Inspiracją była dla mnie budowa Budimeksu, obecnie naszego partnera w Porozumieniu dla Bezpieczeństwa w Budownictwie, na której zobaczyłem po raz pierwszy niemiecki system barier drogowych Mini Guard. Jak dowiedziałem się, został on tam zastosowany z inicjatywy Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). Obecnie w Skanska mamy 13,5 tys. mb takich drogowychh barier tymczasowych, a użycie całego tego wolumenu waha się między 80 a 90% w skali roku. Na naszych budowach stosujemy bariery drogowe Mini Guard na drogach krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Jedyny warunek, który musi być spełniony – poza oczywiście uzyskaniem zgody GDDKiA lub Wojewódzkiego Zarządu Dróg (WZD) - to minimalna szerokość na wahadle 2,75 m. Prowadzone przez nas prace są nareszcie dobrze oznakowane i zabezpieczone, a w efekcie zmniejszyła się liczba kolizji na naszych budowach.

Uniwersalny system barier drogowych

- Mini Guard odchyla się w momencie uderzenia przez pojazd, bo jest wyprofilowany na zasadzie cięciwy łuku – wyjaśnia Daria Krawczak, menedżer Zespołu ds. BHP w Skanska. – Profil tej bariery jest tak skonstruowany, że można najechać na jej dolną część a pojazd zostanie wyprowadzony na pas ruchu. Jest to jeden z czynników istotnie zwiększających zarówno bezpieczeństwo pracy na placu budowy, jak i użytkowników drogi.
- Dzięki temu systemowi barier drogowych możemy dokonać  separacji pasów o przeciwnym kierunku ruchu, zabezpieczenia krawędzi, wyprofilowania łuków czy zrobić wjazdy dla służb publicznych lub ratunkowych – przedstawia uniwersalność barier ochronnych Przemysław Przybylski. – System daje też możliwość rozpięcia ciągów barier, co jest niemożliwe przy tzw. dżersejach, czyli barierach betonowych. Mini Guard sprawdza się w pasie rozdzielającym jezdnie, podczas prac wykonywanych przy zewnętrznej krawędzi jezdni, do wygrodzenia stref prac ludzi, do wyznaczenia torów jazdy pojazdów czy zwężonych pasów ruchu. Po zamontowaniu barier pas roboczy jest skutecznie oddzielony od pasa ruchu. Nie ma potrzeby zamykania ruchu drogowego czy ręcznego nim sterowania. Robotnicy mają wydzielony obszar bezpiecznej pracy, a kierujący pojazdami mogą poruszać się bezpiecznie po swoim pasie.

System Mini Guard cechuje też duża mobilność. Bariery można przesuwać, montować i demontować zarówno ręcznie jak mechanicznie. Każdy element waży 60 kg i wystarcza dwóch pracowników, żeby takiego Mini Guarda przenieść i ręcznie zamontować. Dla porównania - ciężar bariery betonowej wynosi 850 kg.

Zabezpieczenia drogowe (nie)uregulowane prawem

- Można powiedzieć, że sytuacja drogowych zabezpieczeń tymczasowych jest w prawie polskim nieuregulowana – mówi Przemysław Przybylski. Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót drogowych i mostowych (Dz.U. z 8 marca 1977) ogólnie opisuje w paragrafie 8, że: „Przy wykonywaniu robót należy stosować odpowiednie znaki drogowe i urządzenia ostrzegawczo-zabezpieczające. W szczególności dotyczy to nie zamkniętego lub ograniczonego ruchu drogowego”. Urządzenia powszechnie stosowane na polskich budowach drogowo-mostowych to np. znaki drogowe, znaki U21B czy separatory plastikowe – opowiada Przemysław Przybylski. - Jednak one nie wyczerpują paragrafu 8, bo są tylko ostrzegawcze.

Dodatkowe informacje dotyczące barier ochronnych można znaleźć w Wytycznych stosowania drogowych barier ochronnych na drogach krajowych opracowanych przez GDDKiA (załącznik do zarządzenia nr 31 Generalnego Dyrektora GDDKiA).
- Jednak tam mowa jest tylko o barierach, które są stałą częścią infrastruktury drogowej – mówi Daria Krawczak. – W prawie polskim nie ma takich uregulowań ani wytycznych, które stanowiłyby o urządzeniach zabezpieczających tymczasowych, które równocześnie byłyby zgodne z normą. Jednym z najważniejszych parametrów funkcjonalności bariery ochronnej, określonym w normie PN1317, jest tak zwany współczynnik ASI, czyli przyspieszenia. Jest to kryterium badań zderzeniowych, miara ciężkości wypadku pasażerów w pojeździe uderzającym o barierę – wyjaśnia Przemysław Przybylski. – Tego kryterium np. bariery betonowe w ogóle nie spełniają. Zabezpieczają wprawdzie pracowników, ale już nie kierowców.

BHP na budowie i

bezpieczeństwo na drogach

- Większa otwartość przy stosowaniu nowoczesnych, sprawdzonych rozwiązań procentuje mniejszą liczbą wypadków - mówi Daria Krawczak. – Realnie patrząc, liczba samochodów na polskich drogach znacznie wzrosła od lat 70., kiedy powstawały akty prawne, regulujące bezpieczeństwo prac przy wykonywaniu robót drogowych i mostowych. Trzeba szukać praktycznych rozwiązań, które naprawdę chronią życie i zdrowie, zarówno pracowników, jak i u użytkowników dróg. Tym bardziej, że wiele z nich została już wcześniej pozytywnie przetestowana w krajach Europy Zachodniej.
- Obecnie jedynym rozwiązaniem spośród stosowanych na polskich budowach urządzeń ostrzegawczo-zabezpieczających, które zabezpiecza pracowników i kierowców a równocześnie jest zgodne z prawem polskim i unijnym, są tymczasowe bariery ochronne Mini Guard. Istnieje na to cała potrzebna dokumentacja i wymagane badania. Między innymi system ten ma aprobatę techniczną Instytutu Badawczego Dróg i Mostów  – podsumowuje Przemysław Przybylski.