Podłoga w budynkach użyteczności publicznej – wymagania techniczne i kryteria doboru

2024-12-13 11:45
Podłoga w budynkach użyteczności publicznej – wymagania techniczne i kryteria doboru
Autor: Gettyimages Podłoga stanowi wykończenie przegród poziomych, a także nadaje im właściwości użytkowe oraz estetyczne

Budynki użyteczności publicznej to obiekty, które z reguły charakteryzują się stosunkowo dużym natężeniem ruchu. Projektując i wykonując podłogi do takich obiektów, należy więc uwzględnić przede wszystkim wysoką intensywność użytkowania, ale też wiele innych czynników, również możliwości finansowe inwestora.

Spis treści

  1. Wykonywanie podłóg – ogólne wymagania i normy 
  2. Rodzaje podłóg stosowanych w obiektach użyteczności publicznej
  3. Rodzaje posadzek ze względu na materiał wykonania
  4. Kryteria wyboru podłogi do obiektów publicznych 
  5. Montaż podłóg w obiektach publicznych – podstawowe warunki 
ROZMOWY MURATORA: ARUP 2024

Wykonywanie podłóg – ogólne wymagania i normy 

Podłoga stanowi wykończenie przegród poziomych, a także nadaje im właściwości użytkowe oraz estetyczne. Podstawowe przeznaczenie podłóg to przenoszenie obciążeń dynamicznych i statycznych. Zewnętrzną warstwą podłogi jest posadzka, która z uwagi na swoją ekspozycję, ma duży wpływ na kształtowanie właściwości użytkowych danego pomieszczenia czy obiektu. Może ona mieć nawierzchnię gładką, żłobkowaną, szorstką lub inną, w zależności od potrzeb i materiału wykonania. Powinna być odporna na ścieranie, a jeśli jest to uzasadnione – także odporna na wodę. 

Dobór konkretnego rodzaju podłogi zależy od możliwości finansowych i od wielu innych czynników. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75, poz. 690 z późn. zm.) wyróżnia się wiele kryteriów wyboru, które mogą pomóc w podjęciu decyzji o zastosowaniu danego rodzaju materiału posadzki. Najważniejsze są przeznaczenie i sposób użytkowania pomieszczeń. Oprócz tego, wybór konkretnej posadzki powinien determinować zakres wymaganych właściwości, takich jak m.in.: 

  • wytrzymałość mechaniczna;
  • właściwości cieplne i akustyczne;
  • odporność na skurcz i pęcznienie;
  • odporność na starzenie i UV;
  • izolacyjność elektrostatyczna;
  • odporność chemiczna;
  • odporność na przenikanie wody;
  • odporność na ścieranie;
  • odporność na poślizg;
  • walory estetyczne;
  • łatwość utrzymywania w czystości;
  • łatwość konserwacji;
  • możliwość przeprowadzania napraw.

Posadzki w obiektach użyteczności publicznej (i nie tylko) muszą być tak zaprojektowane, aby przenosiły przewidziane obciążenia mechaniczne i eksploatacyjne. Dokumentacja projektowa powinna zawierać m.in. wymagania w zakresie odporności ogniowej i wymagania higieniczne związane z aspektami sanitarnymi. Pod względem wymagań ppoż. posadzek, kwalifikuje się 7 klas reakcji na ogień. W ramach klasyfikacji dokonuje się określenia następujących właściwości: 

  • ciepło spalania (wg EN ISO 1716);
  • niepalność (wg EN ISO 1182);
  • palność wg (EN ISO 11925-2);
  • właściwości posadzki podczas oddziaływania źródła promieniowania cieplnego (wg EN ISO 9239-1).

Prace posadzkowe, które zalicza się do robót wykończeniowych, należy wykonywać zgodnie z projektem budowlanym i projektem wykonawczym uwzględniającym opis techniczny i odpowiednie rysunki z opisem. Powinny one zawierać:

  • przekroje pionowe z określeniem grubości warstw i wyszczególnionym rodzajem materiałów;
  • rozmieszczenie dylatacji;
  • wzory układu posadzki;
  • szczegóły konstrukcyjne (miejsca przejść rur; styki podłóg ze ścianami itp.);
  • wielkość i kierunki spadków powierzchni podłóg wraz z rozmieszczeniem kratek ściekowych;
  • informacje dotyczące wykonania podłóg o szczególnych wymaganiach.

Polskie Normy dotyczą materiałów podłogowych oraz wskazują wymagania stawiane przy odbiorze podłóg. Zastosowanie znajdują m.in. następujące dokumenty:

  • PN-EN 13318 „Podkłady podłogowe oraz materiały do ich wykonania. Terminologia”;
  • PN-EN 13813 „Podkłady podłogowe oraz materiały do ich wykonania. Materiały. Właściwości i wymagania”; 
  • PN-EN 13488 „Podłogi drewniane. Elementy posadzki mozaikowej”;
  • PN-63/B-10145 Posadzki z płytek kamionkowych (terakotowych), klinkierowych i lastrykowych. Wymagania i badania przy odbiorze. 

     W praktyce wykorzystuje się też normy wykonawcze z grupy DIN 18560. 

Rodzaje podłóg stosowanych w obiektach użyteczności publicznej

Ze względu na wymagania użytkowe podłogi ogólnie dzieli się na:

  • przeznaczone na pobyt ludzi (np. budynki użyteczności publicznej);
  • przeznaczone do obiektów o szczególnych wymaganiach;
  • przeznaczone do pomieszczeń o charakterze tymczasowym. 

W zależności od położenia wyróżnia się podłogi:

  • wykonywane na gruncie;
  • wykonywane na stropach nad pomieszczeniami nieogrzewanymi;
  • wykonywane na stropach nad pomieszczeniami ogrzewanymi;
  • podłogi zewnętrzne (na tarasach, balkonach, gruncie).

Rodzaje posadzek ze względu na materiał wykonania

Posadzki drewniane i drewnopochodne

Tego rodzaju posadzki sprawdzają się w niektórych obiektach użyteczności publicznej, pod warunkiem właściwego doboru, przygotowania oraz późniejszej konserwacji. Wykonuje się je z: 

  • tarcicy podłogowej z drewna iglastego (jednowarstwowe i dwuwarstwowe);
  • deszczułek (klepek) z drewna liściastego (z dębu, jesionu, buku);
  • lamparkietu, czyli deszczułek lamelowych;
  • płyt mozaikowych jednowarstwowych (parkiet mozaikowy);
  • mozaiki sztorcowej;
  • płyt prefabrykowanych, czyli ozdobnych tafli sklejanych w trzy warstwy;
  • desek klejonych;
  • paneli podłogowych, które składają się z kilku warstw: warstwa nośna wykonana jest z płyt wiórowych HDF lub MDF, warstwa fakturowa z obłogu z drewna liściastego (zabezpieczona przed ścieraniem warstwą laminatu) lub korkowego impregnowanego żywicą; od spodu znajduje się warstwa laminatu odprężającego, który chroni przed odkształceniami;
  • bruku drewnianego, wykonanego z drewna dębowego, bukowego lub modrzewiowego w kształcie kostek wycinanych prostopadle do długości pnia.

Posadzki z tworzyw sztucznych

Płytki i wykładziny podłogowe z plastyfikowanego PVC są wytwarzane jako jednowarstwowe (sztywniejsze) lub wielowarstwowe (elastyczne i podatne na marszczenie). Posadzki z tworzyw sztucznych wykonuje się w następujących wariantach:

  • z płytek PVC: przykleja się je klejem żywicznym lub kauczukowym do podkładu betonowego;
  • z wykładzin PVC: dolną warstwę tłumiącą przykleja się do podkładu klejem lub napina przy użyciu listew z odpowiednio rozmieszczonymi gwoździami;
  • panele winylowe: popularny materiał do wykańczania pomieszczeń w obiektach użyteczności publicznej, do jego zalet należą: wysoka trwałość i walory estetyczne; podłogi winylowe można układać na istniejących, starych podłogach;
  • wykładziny dywanowe: składają się z warstwy podkładowej i użytkowej (dekoracyjnej) w formie runa z pionowych włókien sztucznych; arkusze wykładzin przykleja się klejami dyspersyjnymi na całej powierzchni lub napina i mocuje za pomocą listew metalowych; wykładziny dywanowe sprawdzają się w suchych pomieszczeniach o stosunkowo niewielkim natężeniu ruchu.

Posadzki z gumy 

Tego typu wykończenie podłogi cechuje się dużą elastycznością, dobrym tłumieniem dźwięków i łatwym utrzymywaniem w czystości. Nie są jednak odporne na oleje i tłuszcze i mają mniejszą trwałość niż podłogi z PVC. Posadzki z gumy wykonuje się z barwnych wykładzin gumowych (tzw. gumoleum wytwarzane z kauczuku) oraz z płytek gumowych.  

Wykładziny elastyczne – linoleum 

Linoleum to przykład ekologicznego materiału, produkuje się go z naturalnych surowców, jak np. olej lniany, żywice, mieszanki mączki drzewnej, wapienie. Zaletą wykładziny z linoleum są dobre parametry użytkowe oraz higieniczność (naturalne linoleum hamuje rozprzestrzenianie się wirusów i bakterii), materiał ten często wykorzystuje się w budynkach szpitalnych.

Posadzki z materiałów mineralnych 

Charakteryzują się dużą odpornością na działanie wody oraz wytrzymałością na ścieranie, dlatego mogą być z powodzeniem stosowane jako posadzki w budynkach użyteczności publicznej. Wykonuje się je z następujących materiałów: 

  • z płytek terakotowych, lastrykowych oraz płytek i kostek kamiennych (z marmurów, dolomitów, granitów, porfirów i kwarcytów); to bardzo wytrzymałe i elegancko wyglądające posadzki; są zimne, mniej wytrzymałe od bruku, lecz bardziej estetyczne; płyty powinny być mało nasiąkliwe i mało ścieralne;
  • z gresów, czyli z płytek wytwarzanych ze spiekanych ziaren i pyłu kamiennego; ich powierzchnia przypomina strukturę kamienia naturalnego;
  • jako bezspoinowe jastrychy cementowe lub anhydrytowe, a najczęściej lastrykowe z odpowiedniej mieszanki grysowo szlachetnych z cementem;
  • bezspoinowe z tworzyw sztucznych, np. żywic epoksydowych, poliestrowych, poliuretanowych i akrylowych;
  • jako posadzki samorozlewne;
  • jako posadzki polimerowo-cementowe.

Kryteria wyboru podłogi do obiektów publicznych 

Szukając idealnego materiału na wykonanie podłogi w pomieszczeniach budynków użyteczności publicznej należy uwzględnić przede wszystkim: 

  • intensywność użytkowania danego obiektu (natężenie ruchu);
  • estetykę: wygląd i dopasowanie do dominującego stylu we wnętrzach;
  • komfort i bezpieczeństwo użytkowania podłogi (np. antypoślizgowość, higieniczność, akustykę posadzki);
  • obecność dzieci i zwierząt w pomieszczeniach;
  • trwałość podłogi;
  • łatwość w utrzymaniu (w tym m.in. antystatyczność posadzki).

Montaż podłóg w obiektach publicznych – podstawowe warunki 

Podczas wykonywania posadzek należy przestrzegać pewnych zasad wynikających z doświadczeń budowlanych oraz ogólnej wiedzy technicznej. Oto niektóre istotne wytyczne:

  • roboty podłogowe należy rozpocząć po wykonaniu robót tynkarskich wewnątrz budynku;
  • posadzki układa się po zakończeniu innych robót budowlanych i instalacyjnych oraz po wyschnięciu podkładu (dopuszczalna zawartość wilgoci w podkładzie betonowym to 3% wagowo, a w anhydrytowym 1,5%; przez okres min. 12 godzin pod szczelnie przyklejoną folią nie powinna wykraplać się para wodna);
  • minimalne temperatury powietrza w pomieszczeniach, w których układa się posadzki z materiałów mineralnych to +5ºC, dla posadzek z materiałów drzewnych oraz wykładzin tekstylnych to +10ºC, a dla posadzek z tworzyw sztucznych to +15ºC. 

Poprawność wykonania podłóg według przepisów (norm) oraz ich zgodność z projektem jest sprawdzana podczas odbioru budynku lub części budynku. Zakres elementów weryfikowanych na etapie odbioru zależy od rodzaju posadzki. Wszelkie zapisy dotyczące wykonywania podłogi, w tym zmiany w stosunku do projektu należy zamieszczać w dzienniku budowy.  

Murowane starcie
Podłoga - parkiet czy panele. MUROWANE STARCIE
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej