Narzędzia dekarskie. Profesjonalne ręczne narzędzia dla dekarzy

Narzędzia dekarskie obok wiedzy, umiejętności i doświadczenia stanowią jedne z najważniejszych elementów potrzebnych w pracy każdego profesjonalisty. Ręczne narzędzia dla dekarzy, takie jak młotki dekarskie, nożyce do blachy czy zaginadła są niezbędnym, ale nie jedynym wyposażeniem na jakie trzeba zwrócić uwagę.

Narzędzia dekarskie w pracy dekarza

Ręczne narzędzia dekarskie dostępne na rynku są stale unowocześniane, a producenci prześcigają się we wdrażaniu kolejnych rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo i efektywność ich użytkowania. Trend ten można również zauważyć w przypadku narzędzi ręcznych wykorzystywanych przez dekarzy.

Wykwalifikowany wykonawca poza wiedzą i doświadczeniem musi dysponować odpowiednim warsztatem, który nie tylko pozwoli mu na realizację zadania, lecz również w znacznym stopniu je ułatwi. Wśród niezbędnych narzędzi dekarskich są m.in. młotki dekarskie, nożyce do blachy, kleszcze do blachy czy zaginadła do blachy.

Młotki dekarskie – ciesielskie i blacharskie

Młotki dekarskie zbudowane są dwóch połączonych ze sobą elementów – główki i trzonka. To narzędzia dekarskie o prostej konstrukcji, które mogą się jednak znacznie od siebie różnić kształtem czy funkcjami, w zależności od rodzaju prowadzonych robót. Wyróżnia się tu młotki ciesielskie, które sprawdzą się w przypadku prac z materiałami drewnianymi, np. przy wykonywaniu deskowania czy łacenia. Te narzędzia dekarskie charakteryzują się małą masą na poziomie 500–600 g oraz specyficznym kształtem, który zapewnia wysoką siłę uderzenia – okrągły przekrój płasko zakończonego obucha zwęża się przy rękojeści, więc na końcu obucha skupiona jest większa masa. Narzędzia dekarskie tego typu wyposażone są w dwa zęby (dłuższy i krótszy) tworzące tzw. pazur, które pozwalają na łatwe wyciąganie nimi gwoździ. Na rynku dostępne są młotki dekarskie z pazurem prostym lub łukowo zagiętym. Pierwsze z nich pewniej leżą w dłoni, dzięki lepszemu wyważeniu, drugie są mniej komfortowe w użyciu, ale pozwalają sprawniej wyciągać gwoździe. Większość modeli na rynku to nowoczesne narzędzia dekarskie wykonane z wysokiej jakości stali, jednobryłowe, w których główka i trzonek tworzą jedną całość. Wybierając narzędzia dekarskie tego typu warto zwrócić uwagę na rękojeść, która powinna zapewniać wygodny i stabilny uchwyt oraz gwarantować odpowiednią antypoślizgowość. Ponadto istotna może okazać się również zdolność tłumienia drgań czy obecność magnesu w główce, która pozwala przytrzymać gwóźdź przed jego wbiciem.

W pracach prowadzonych z użyciem blachy przydatne będą młotki blacharskie. Ich obuchy są gumowe lub wykonane z tworzywa sztucznego o różnym stopniu twardości. Niektóre narzędzia dekarskie tego typu oferują możliwość wymiany końcówek, co pozwala dopasować ich twardość do rodzaju blachy, a tym samym zapobiega uszkodzeniom jej powłoki.

Nożyce do blachy i ich rodzaje

Nożyce do blachy to narzędzia dekarskie, które są niezbędne przy docinaniu pokryć lub kształtowaniu obróbek blacharskich. W zależności od ich budowy czy rodzaju cięcia można wyróżnić kilka ich typów. Jednym z nich są nożyce do blachy uniwersalne. Te narzędzia dekarskie pozwalają ciąć po prostej oraz po łuku (o dużym promieniu), zarówno przy krawędziach, jak i w środku blachy. Mają niewielkie wymiary oraz są wszechstronne i poręczne, jednak nie są zbyt wygodne przy wykonywaniu długich prostoliniowych cięciach. Przy takich pracach sprawdzą się nożyce przelotowe, czyli narzędzia dekarskie, których szczęki odginają odcinany kawałek blachy tak, aby nie przeszkadzał w dalszej pracy. Z kolei nożyce kształtowe umożliwią wycinanie nawet bardzo skomplikowanych kształtów elementów pokrycia dachu.

Na rynku dostępne są również nożyce do blachy tradycyjne i dźwigniowe. Pierwsze z nich to narzędzia dekarskie, w których siła cięcia jest związana ze stosunkiem długości ostrza do rękojeści (stanowią jeden element). W modelach dźwigniowych szczęki są oddzielone od rękojeści za pomocą przegubu, co pozwala na wytworzenie większej dźwigni i cięcie grubszych blach przy użyciu mniejszej siły.

Ostatnimi modelami są nożyce do blachy lewe i prawe, dobierane ze względu na kierunek cięcia blachy.

Kleszcze do blachy

Kleszcze do blachy to proste w obsłudze narzędzia dekarskie, które występują w kilku odmianach. Kuje się je matrycowo, i podobnie jak tradycyjne nożyce do blachy również muszą być wykonane z dobrej jakości stali. Ze względu na sposób łączenia dwóch części w osi roboczej wyróżnia się:

• kleszcze do blachy o konstrukcji nakładkowej – narzędzia dekarskie, których obie części nakładane są na siebie, analogicznie jak w nożycach tradycyjnych,
• kleszcze do blachy wsuwakowe – narzędzia dekarskie, gdzie jedna część tworzy widełki, w które wsuwa się drugą.

Podstawowe proste kleszcze wykorzystywane są przy wykonywaniu wszelkiego rodzaju połączeń obróbek blacharskich, tj. falcowania, zaginania. Do prac precyzyjnych służą kleszcze krótkie o szerokości szczęk 40, 60 lub 80 mm i długości 270–320 mm. Narzędzia dekarskie, które sprawdzą się z kolei w pracach niewymagających dużej dokładności, lecz przy których konieczne jest użycie większej siły lub powierzchni roboczej, to kleszcze długie o szerokości szczęk 120, 140, 160, 180, a nawet 200 mm i długości 500–570 mm. Przy wielu pracach duże udogodnienie stanowią modele ze specjalnie wyprofilowanymi szczękami pod kątem 45 lub 90°.

Na rynku dostępne są również narzędzia dekarskie o różnych nietypowych kształtach, przeznaczone do konkretnego rodzaju prac, np. kleszcze dekarskie do precyzyjnego formowania detali oraz krzywizn czy gięciahaków.

Zaginadła do blachy – bendery

Zaginadła do blachy rolkowe, tzw. bendery mogą sprawdzić się w przypadku łączenia blachy na dużych powierzchniach, zamiast różnego rodzaju kleszczy i dużych zaginarek. Zasada ich działania polega na ręcznym przesuwie podwójnego układu rolek urządzenia wzdłuż krawędzi blachy i stopniowym zwiększaniu kąta zagięcia. Te narzędzia dekarskie w przeciwieństwie do kleszczy pozwalają na zaginanie blachy dowolnej długości bez uszkadzania ich powierzchni. Ułatwiają precyzyjne gięcie i profilowanie blach w zakresie kątów od 0 do 180° i wyjątkowo łatwo można w nich regulować głębokość roboczą, a co za tym idzie – szerokość odginanego pasa blachy, już od 5 mm. Narzędzia dekarskie tego typu charakteryzują się atrakcyjną ceną, która jest  znacznie niższa cena w stosunku do typowych profilarek.

Inne potrzebne narzędzia dla dekarza

Narzędzia dla dekarza, które oprócz wcześniej wspomnianych będą przydatne podczas wykonywania różnego rodzaju robót dekarskich to m.in. przyrządy pomiarowe, chochle czy kowadełka dekarskie, sznury oraz haki na linę. Wielu fachowców nie wyobraża sobie pracy także bez specjalnego kołowrotka dekarskiego, a pomocne są również różnego typu dziurkacze. Podczas usuwania starych łat sprawdzi się natomiast lewarek. Ważny element wyposażenia dekarza stanowi także specjalistyczny pas dekarski na narzędzia dekarskie, zapewniający swobodny dostęp do nich, bez konieczności ciągłego schodzenia z dachu.