W trosce o szczegóły
O estetyce wykonania elewacji decydują detale. Precyzyjnie dopracowane naroża, podokienniki, opaski okienne czy nadproża są przejawem dbałości o szczegóły, zarówno architekta, jak i wykonawcy budowli.
Cegła to tradycyjny materiał elewacyjny, który do dziś cieszy się popularnością przy wykonywaniu zewnętrznych ścian budynku. Bardzo częstym rozwiązaniem jest zastosowanie cegły na całej płaszczyźnie ściany. Popularne jest również eksponowanie poszczególnych fragmentów ścian poprzez zastosowanie w nich ceramicznych płytek elewacyjnych. Stosowanie elementów klinkierowych zaleca się w miejscach, które są szczególnie narażone na uszkodzenia mechaniczne lub wpływ niekorzystnych warunków atmosferycznych. Są to, na przykład gzymsy, naroża i cokoły budynku, podokienniki oraz nadproża drzwiowe i okienne.
Cegły i płytki na naroża
Naroża budynku są szczególnie podatne na różnego rodzaju uszkodzenia mechaniczne. W ścianach otynkowanych wymagane jest zastosowanie specjalnych siatek lub listew ochronnych, które zabezpieczą wewnętrzne warstwy muru. Nie ochronią one jednak części zewnętrznej, czyli tynku, który może w tych miejscach odpryskiwać. Zdecydowanie trwalsze są naroża wykonane z cegieł lub kątowych płytek elewacyjnych. Znaczna wytrzymałość klinkieru sprawia, że naroża z cegły lub obudowane płytką klinkierową są znacznie bardziej odporne, niż te pokryte tynkiem. Użycie cegieł kształtowych umożliwia również wykonanie naroży, których kształt odbiega od form standardowych. Płaszczyzny ścian w narożach niekoniecznie bowiem muszą schodzić się pod kątem prostym.
Murując naroża w ścianie osłonowej z cegły klinkierowej należy koniecznie pamiętać o dylatacji. Siły działające na ścianę zewnętrzną są różne po obu stronach narożnika. Wynika to z wielu przyczyn. Wystarczy, na przykład różny stopień nasłonecznienia jednej ze ścian, by pracowała ona inaczej niż strona sąsiadująca. W efekcie mogą powstawać rysy i pęknięcia. Właściwe wykonanie szczeliny dylatacyjnej jest uzależnione od całej konstrukcji ściany.
Podokienniki
Detale architektoniczne, takie jak podokienniki, parapety czy nadproża, są często traktowane jako miejsca wymagające od wykonawcy większej precyzji i dokładności. Wygodniejsze staje się więc zastosowanie elementów prefabrykowanych, które mają odpowiednio wyprofilowane kształty oraz właściwe parametry techniczne.
"Parapety zewnętrzne, czyli podokienniki muszą być wykonane z uwzględnieniem wymaganego kąta nachylenia, aby umożliwić lepsze odprowadzanie wody deszczowej" – mówi Krzysztof Omilian z firmy Röben. Żeby uzyskać odpowiedni spadek, murarze często nanoszą pod parapet więcej zaprawy, co może spowodować powstanie mostków termicznych, które skutkują pojawieniem się pleśni w pomieszczeniach. Dobrym rozwiązaniem staje się więc zastosowanie parapetów prefabrykowanych. Ich szczelny, uformowany pod właściwym kątem betonowy rdzeń dobrze chroni przed wilgocią.
Gotowe parapety dostosowane są kolorystycznie do cegieł elewacyjnych, co umożliwia ich idealne dopasowanie do ścian zewnętrznych. W przypadku zastosowania podokienników z dodatkową warstwą izolacji cieplnej uzyskuje się pewność, że będą one spełniać normy w zakresie energooszczędności budynków.
Nadproża
Muszą być odpowiednio wytrzymałe. Zastosowanie gotowych nadproży uzasadnione jest łatwością dopasowania ich kształtu do konstrukcji ściany. Najwygodniejszym rozwiązaniem staje się więc zastosowanie elementów prefabrykowanych, zapewniających właściwe parametry techniczne oraz dobre dopasowanie do całej konstrukcji ściany.
"W przypadku prefabrykowanych nadproży firmy Röben, krańcowe części łuku pełnią fukncję podtrzymującego filaru, dzięki czemu nacisk na mur jest mniejszy" – mówi Krzysztof Omilian.
Warto również pamiętać o tym, że nadproża nad elementami, których szerokość przekracza 1,50 m, czyli, na przykład nad łukowymi oknami w większym formacie, nie powinny być murowane w sposób tradycyjny ze względu na bezpieczeństwo. Gdy szerokość okna jest większa, konieczne jest zainstalowanie specjalnych konsol, mocowanych do ściany nośnej. Montaż nadproży o mniejszej rozpiętości pozwala zrezygnować z wykonania dylatacji oraz konsol przejmujących ciężar muru.
