Świadectwo będzie niezbędne w przypadku sprzedaży lub najmu budynku (także mieszkania w budynku wielorodzinnym), a także po przeprowadzeniu modernizacji budynku, jeśli koszt przekroczy jedną czwartą jego wartości.
Dyrektywa wprowadza nowe obowiązki dla:
- inwestorów instytucjonalnych oraz prywatnych w zakresie zlecenia świadectw energetycznych dla oddawanych do użytkowania budynków/lokali mieszkalnych, budynków zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej,
- zarządców i właścicieli budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, sprzedawanych i wynajmowanych, w zakresie zlecenia dla tych budynków/lokali mieszkalnych świadectw energetycznych, a także świadectw energetycznych dla budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, których koszt przeprowadzanej ich modernizacji przekracza 25 proc. wartości odtworzeniowej budynków,
- zarządców i właścicieli budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, w zakresie zlecenia okresowej kontroli kotłów oraz systemów klimatyzacji oraz jednorazowej kontroli instalacji ogrzewczych, w których pracują kotły 15-letnie i starsze.
Zgodnie z ustaleniem dyrektywy świadectwa energetyczne powinni wydawać niezależni eksperci, którzy mają odpowiednią wiedzę w zakresie oceny spełniania wymagań ochrony cieplnej oraz rozwiązań instalacyjnych w budynkach. Również kontrole budynków powinny być przeprowadzane przez niezależnych ekspertów.
Według propozycji polskiego całościowego systemu wdrażania dyrektywy świadectwa energetyczne mieliby wykonywać licencjonowani audytorzy energetyczni, a kontrole przeprowadzaliby ci, którzy mają uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej.
Świadectwo energetyczne będzie ważne przez 10 lat; jeśli po tym okresie charakterystyka budynku nie uległa zmianie, audytor przedłuża ważność świadectwa, potwierdzając jego aktualność na 10 lat.
Nowy system oceny energetycznej budynków wymusi także zmiany w podejściu do projektowania; projekt będzie wymagał pracy zespołowej. Zmieni się także rola architekta. Dotychczas dużą wagę przywiązywano do formy architektonicznej, co jest istotne z punktu widzenia walorów estetycznych. Po wejściu w życie dyrektywy - z punktu widzenia racjonalizacji użytkowania energii w budynku - ważny jest także kształt bryły i układ przestrzenny.
Po ukończeniu budowy budynek musi osiągnąć zakładaną klasę energetyczną. Z tego powodu trzeba poddać analizie cząstkowej i sumarycznej proponowane przez poszczególne sekcje branżowe rozwiązania. Jeśli całkowite zapotrzebowanie na energię w projektowanym budynku będzie przekraczało zakładaną wartość, korekcie trzeba będzie poddać poszczególne elementy składowe.
Kolejne zmiany w projektowaniu wynikają z konieczności respektowania zasad zrównoważonego rozwoju. Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek projektowania budynków dużych (tj. o powierzchni użytkowej powyżej 1 tys. mkw.) z wykorzystaniem źródeł energii odnawialnej. Projektant musi więc przeanalizować racjonalność wykorzystania alternatywnych źródeł energii pod względem technicznym i ekonomicznym. Brak racjonalności zastosowania takich rozwiązań musi być udowodniony.
Rygory dyrektywy będą pośrednio oddziaływały także na wykonawców budowlanych. Od jakości wykonywanych robót budowlanych i rzetelności realizowanych rozwiązań konstrukcyjno-materiałowych (w stosunku do przyjętych w projekcie budowlanym) będzie zależała klasa energetyczna budynku.
Ocenie energetycznej nie podlegają następujące budynki:
- wolnostojące o powierzchni użytkowej nie większej niż 50 mkw. (wg PN-ISO 9836:1997 lub PN-70/B-02365),
- modernizowane, jeśli koszt robót budowlanych nie przekracza 25 proc. wartości odtworzeniowej budynku określonej na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami,
- okresowo lub tymczasowo użytkowane, w rozumieniu ustawy Prawo budowlane,
- budynki wpisane do rejestru zabytków, budynki kultu religijnego.
Świadectwa energetyczne budynków były jednym z tematów II Ogólnopolskiego Forum Budowlanego, które odbyło się w dniach 13-14 stycznia br. w Krynicy.
styczeń 2006 r.