Zamówienia publiczne: budownictwo w odwrocie
W maju, kolejny raz z rzędu, spadł w relacji rocznej wskaźnik ogłaszanych postępowań o udzielenie zamówień publicznych na roboty budowlane. Dane jednoznacznie wskazują na to, że w roku 2011 buduje się i będzie budować się mniej. Tendencja ta, związana jest w dużej mierze z zaciskaniem budżetowego pasa oraz wynikającym z niego ograniczaniem inwestycji.
Dane, opracowane na podstawie ogłoszeń pochodzących z Biuletynu "Zamówienia Publiczne', który publikowany jest w serwisie www.Przetargi.eGospodarka.pl, wskazują, że w maju 2011 roku liczba ogłaszanych zamówień publicznych wzrosła w ujęciu miesięcznym, oraz – nieznacznie – względem maja 2010 roku. W maju 2011 opublikowano o 8,8 proc. więcej ogłoszeń o wszczęciu postępowania o zamówienia publiczne, niż miesiąc wcześniej i o niespełna 1 proc. więcej, niż w analogicznym okresie roku 2010. W relacji miesięcznej przyrost zanotowano we wszystkich trzech kategoriach ZP (dostawy towarów, dostawy usług, roboty budowlane). W ujęciu rocznym powyżej „kreski” znalazły się dostawy usług oraz dostawy towarów, gdzie przyrosty wyniosły odpowiednio 8,07 proc. i 8,65 proc. Liczba ogłoszeń na roboty budowlane w ujęciu rocznym spadła o w maju 2011 względem maja 2010 o 10,1 proc. (wobec spadku w kwietniu 2011 o 19,59 proc.rdr).
Maj więc - tak samo jak kwiecień - to kolejny miesiąc z rzędu, w którym zaobserwowano ujemny wskaźnik dotyczący zamówień budowlanych, liczony rok do roku – zarówno w lutym jak i w marcu 2011 ogłaszano mniej postępowań na prace budowlane, niż w analogicznych miesiącach roku ubiegłego. To już mocna i widoczna oznaka rzeczywistego kryzysu finansów publicznych. Funduszy jest po prostu dużo mniej, więc ofiarami ograniczeń są w pierwszej kolejności inwestycje infrastrukturalne oraz remonty (szczególnie te, których przeprowadzenie można w czasie odsunąć). Zagrożeniem dla polskich finansów publicznych bez wątpienia jest kryzys w strefie euro. Zawirowanie to oznacza w praktyce dla polskich finansów publicznych problem z finansowaniem deficytu oraz bardzo poważny wzrost kosztów obsługi istniejącego już zadłużenia.
Dodatnią dynamiką w relacji rocznej charakteryzowały się jeszcze zamówienia na usługi projektowania architektonicznego (18,52%), roboty w zakresie burzenia i rozbiórki obiektów budowlanych i roboty ziemne (17,20%), usługi inżynieryjne w zakresie projektowania (15,00%), dostawy urządzeń komputerowych (12,15%), roboty remontowe i renowacyjne (9,48%), pokrywanie podłóg i ścian (9,01%), dostawy odczynników laboratoryjnych (8,00%), instalowanie drzwi i okien (6,67%) i dostawy komputerów przenośnych (0,71%). W stosunku do maja zeszłego roku najbardziej spadło zapotrzebowanie na roboty w zakresie kanalizacji ściekowej (spadek o 47,01%), roboty budowlane w zakresie budowy wodociągów i rurociągów do odprowadzania ścieków (-33,99%), roboty budowlane w zakresie układania chodników i asfaltowania (-33,54%), roboty elewacyjne (-30,58%), wykonywanie izolacji cieplnej (-29,12%), usługi nadzoru budowlanego (-26,61%), roboty w zakresie budowy dróg (-24,21%), roboty w zakresie burzenia (-22,95%), roboty w zakresie nawierzchni dróg (21,89%), roboty rozbiórkowe (-21,83%).
W relacji miesięcznej (względem kwietnia 2011) najbardziej wzrosła liczba ogłoszeń o udzielenie ZP na roboty w zakresie kształtowania placów zabaw (przyrost względem kwietnia o 138,60%), usługi restauracyjne i dotyczące podawania posiłków (+65,79%), roboty budowlane związane z obiektami na terenach sportowych (+62,63%), roboty malarskie (+57,29%), usługi udzielania kredytu (+52,89%), usługi szkolenia w dziedzinie rozwoju osobistego (+44,30%), roboty w zakresie burzenia i rozbiórki obiektów budowlanych oraz roboty ziemne (+37,11%), tynkowanie (+36,70%), roboty w zakresie konstruowania, fundamentowania oraz wykonywania nawierzchni autostrad, dróg (+35,46%), usługi szkolenia zawodowego (+34,82%), roboty w zakresie okablowania oraz instalacji elektrycznych (+31,25%), roboty budowlane w zakresie układania chodników i asfaltowania (+30,86%) oraz roboty remontowe i renowacyjne (+30,72%). W ciągu miesiąca z kolei najbardziej spadły zamówienia na roboty budowlane w zakresie naprawy dróg (-19,44%), usługi inżynierii projektowej w zakresie inżynierii lądowej i wodnej (-18,33%), instalowanie urządzeń grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych (-17,65%), usługi nadzoru budowlanego (-14,15%), produkty farmaceutyczne (-13,74%) czy olej napędowy (-12,24%).
Maj to miesiąc, w którym utrwalała się tendencja zaobserwowana wcześniej – a polegająca na zmniejszaniu się liczby ogłoszeń na (nadzór) inwestycje infrastrukturalne (drogownictwo, infrastruktura kanalizacyjna i wodociągowa). Przyczyna to napięte budżety jednostek (zaciskanie pasa w gminach zaczyna się na ogół od przesuwania inwestycji na czas późniejszy) oraz powolne wyczerpywanie się funduszy unijnych objętych bieżącą perspektywą finansową.