Tendencje na polskim rynku nieruchomości komercyjnych - powrót wielkich inwestorów
W najbliższym czasie możemy się spodziewać powrotu wielkich inwestorów do Polski, wzrostu popularności powierzchni biurowych typu "open space", a także większej roli zarządcy nieruchomości, przewidują eksperci firmy Cushman & Wakefield.
Powrót wielkich inwestorów
Łączna wartość transakcji inwestycyjnych na polskim rynku nieruchomości komercyjnych zrealizowanych w pierwszych pięciu miesiącach 2010 r. wyniosła niemal 900 mln euro, przewyższając o blisko 30% całkowity wolumen inwestycyjny za rok 2009. Patrząc z tej perspektywy można powiedzieć, że powrót wielkich inwestorów na polski rynek już nastąpił, a przyszłość polskiego rynku inwestycyjnego przedstawia się optymistycznie.
- Łączna wartość nieruchomości komercyjnych oferowanych na sprzedaż szacowana jest na ponad 2 mld euro. Najaktywniejszymi potencjalnymi kupującymi na naszym rynku są fundusze inwestycyjne z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Francji i Australii. Popyt potencjalnych inwestorów jest widoczny, podobnie jak ich bardzo wysoka niechęć do ryzyka. W rezultacie dużym zainteresowaniem cieszą się wyłącznie najlepsze w swojej klasie nieruchomości, których ceny zaczynają rosnąć – mówi Aleksander Loster, starszy konsultant z Grupy Rynków Kapitałowych firmy Cushman & Wakefield.
Wzrost roli zarządcy nieruchomości jako osoby zapewniającej rentowność przedsięwzięcia
Zarządzanie nieruchomościami to jeden z prężniej rozwijających się sektorów usług na polskim rynku nieruchomości komercyjnych. Zarządcę nieruchomości można obecnie określić jako menedżera zarządzającego w imieniu właściciela danym przedsięwzięciem. Rentowność nieruchomości oraz jej wartość w dużej mierze zależy od inwencji zarządcy nieruchomości oraz jego sprawnego działania popartego nowoczesnymi technologiami IT. Wciąż zmieniający się rynek nieruchomości oraz rosnące oczekiwania właścicieli i inwestorów sprawiają, że zarządcom stawiane są coraz większe wymagania.
- Nowym wyzwaniem dla zarządców nieruchomości są powstające obecnie obiekty sportowe, a szczególnie stadiony i infrastruktura niezbędna do przeprowadzenia Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012 – dodaje Michał Skaliński, dyrektor działu Asset Management firmy Cushman & Wakefield. – O powodzeniu danego przedsięwzięcia i wysokości osiąganych dochodów będzie decydować nie tylko profesjonalizm usług zarządzania istniejącego obiektu, ale doradztwo i konsultacje z doświadczonym zarządcą już na etapie planowania inwestycji.
Wzrost znaczenia warunków przetargu dla rozwoju ulic handlowych
Co tak naprawdę sprawia, że niektóre lokalizacje handlowe "żyją", a inne pustoszeją? Czy sposobem na wykreowanie ulicy handlowej tak, aby stanowiła alternatywę dla zakupów w centrum handlowym, jest dobór odpowiednich kryteriów przetargu? Co poza kryterium ceny można wprowadzić do warunków przetargów? Jak kształtować skład branżowy najemców dla ulic handlowych?
- Skład branżowy najemców może być projektowany na różne sposoby. Celem jest stworzenie „masy krytycznej handlu, usług i gastronomii”, to jest wystarczającej liczby sklepów, punktów usługowych, kawiarni i restauracji dla zakupów porównawczych i impulsowych. A więc oferty na tyle interesującej i różnorodnej, aby przyciągnęła konsumentów. Innym sposobem jest zaplanowanie zróżnicowanego składu najemców ze wszystkich sektorów. Można budować również prestiżowe mikrolokalizacje handlowe w oparciu o poziom oferty cenowej, swoiste „oazy luksusu”. Po zaprojektowaniu składu branżowego prognozować można stawki czynszowe, które powinny być podstawą negocjacji z potencjalnymi najemcami, a ich wysokość odzwierciedla potencjał lokalizacji dla generowania obrotów – podkreśla Katarzyna Michnikowska, starszy analityk z działu doradztwa firmy Cushman & Wakefield.
Utrzymanie tendencji do tworzenia biur typu open space
Otwarta przestrzeń biurowa typu "open space" traktowana jest często jako prosty sposób na ograniczenie kosztów najmu. Z tego względu przewiduje się, że będzie ona coraz częściej stosowana. Zaletami tak zaaranżowanej przestrzeni w opinii menedżerów są wzrost efektywności pracy (dzięki większej kontroli nad wykonywanymi zadaniami) oraz lepsza komunikacja pomiędzy pracownikami. Taki sposób aranżacji może mieć jednak negatywny wpływ na komfort pracy i samopoczucie pracowników, co w efekcie może spowodować, że oszczędności wynikające z niższych kosztów najmu będą znacznie mniejsze niż koszty spadku efektywności pracowników, wywołanego złą organizacją przestrzeni biurowej.
- Przyporządkowanie danego stanowiska pracy konkretnemu pracownikowi jest często dziełem przypadku. Natomiast optymalnym rozwiązaniem jest przeprowadzenie analizy funkcjonalnej i dostosowanie stanowisk pracy do potrzeb, preferencji oraz obowiązków poszczególnych pracowników. Obecne rozwiązania architektoniczne pozwalają na osiągnięcie kompromisu pomiędzy kosztami użytkowania a jakością i komfortem pracy – mówi Jakub Marszałek, starszy analityk z działu powierzchni biurowych firmy Cushman & Wakefield.
Skategoryzowane hotele na polskim wybrzeżu cieszą się coraz większą popularnością
Polskie wybrzeże odwiedza coraz więcej turystów, zwłaszcza zagranicznych. Rośnie również liczba korzystających z bazy hotelowej.
- Wyjazdy nad polskie morze to wciąż najpopularniejszy sposób spędzania wakacji w kraju. W 2009 r. stanowiły one 42% podróży wakacyjnych. W celu pełnego wykorzystania potencjału turystycznego polskiego wybrzeża istotna jest rozbudowa i podniesienie standardu istniejącej bazy hotelowej, szczególnie na wybrzeżu środkowym. Jednak zdecydowanie ważniejszą kwestią jest rozwój infrastruktury transportowej, co znacznie skróci i usprawni dojazd do miejsca wypoczynku – twierdzi Dorota Malinowska, konsultant ds. nieruchomości hotelowych z firmy Cushman & Wakefield.