Zmiany w podatkach. Sprawdź, które zmiany w podatkach są korzystne dla firmy, a które nie

Zmiany w podatkach dotyczą zarówno tych, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, jak i tych działających w formie większych firm. Sprawdź, co się zmieniło w 2020, a jakie zmiany w podatkach wchodzą od 2021.

Spis treści

1. Zmiany w rozliczaniu podatku w formie ryczałtu
2. Zmiany w podatku CIT dla spółek jawnych i komandytowych
3. Zakaz obniżania stawek amortyzacyjnych
4. 9% stawka podatku CIT z limitem 2 mln euro
5. Zmiany w podatku CIT/PIT przychodów z budynków
6. Zmiany limitu ulgi abolicyjnej
7. Zmiany w podatkach VAT
8. Obowiązkowa kasa fiskalna online
9. Nowa ulga podatkowa na robotyzację

Zmiany w rozliczaniu podatku w formie ryczałtu

Wiele istotnych zmian w podatkach wprowadza ustawa z 28 listopada 2020 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw  (Dz.U. z 2020 r. poz. 2123; dalej: nowelizacja ustaw o podatkach dochodowych).

Przede wszystkim podniesiony został limit przychodów, który uprawnia osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą (w tym również w branży budowlanej) lub działające w formie spółki jawnej lub cywilnej do skorzystania z opodatkowania ryczałtem. Dotychczas limit ten wynosił 250 000 euro. Od początku 2021 roku kwota limitu wzrosła 8-krotnie i wynosi obecnie 2 000 000 euro. W 2021 roku limit uprawniający do skorzystania z opodatkowania przychodów ryczałtem wynosi 9 030 600 zł.

Przykład: Nowak prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą - zakład stolarski. W 2020 roku osiągnął przychód w wysokości 1 000 000 euro. W takim przypadku w 2021 roku Nowakowi w dalszym ciągu będzie przysługiwało uprawnienie do opodatkowania ryczałtem.

Istotną zmianą w podatkach jest także poszerzenie katalogu wolnych zawodów, których wykonywanie umożliwia rozliczanie podatku w formie zryczałtowanej. Do grupy przedsiębiorców prowadzących działalność wykonywaną osobiście w formie wolnych zawodów dołączyli też przedstawiciele niektórych zawodów budowlanych, w tym: architekci, inżynierowie budownictwa, rzeczoznawcy budowlani, czy biegli rewidenci. Zmiana ta jest wynikiem zwiększenia limitu uprawniającego do rozliczeń kwartalnych.

Znowelizowane przepisy wprowadzają z początkiem 2021 roku obniżenie stawki ryczałtu dotyczącej opodatkowania przychodów podatników wykonujących wolne zawody z 20% do 17%. Dodatkowo wprowadzona została nowa 10% stawka ryczałtu, która dotyczy przychodów ze świadczenia usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek (PKWiU 68.10.1).

Zmiany w podatku CIT dla spółek jawnych i komandytowych

Ważna zmiana w podatkach czeka też przedsiębiorców budowlanych działających w formie spółek komandytowych i niektórych spółek jawnych. Nowelizacja ustaw o podatkach dochodowych przewiduje bowiem, że spółki te w 2021 roku staną się podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: CIT).

Jeśli chodzi o spółki komandytowe, to będą one mogły zdecydować, czy chcą podlegać temu podatkowi od 1 stycznia 2021 czy od 1 maja 2021 r. Skorzystanie z tego rozwiązania oznacza jednak kłopot dla księgowych, którzy będą musieli wydłużyć obecny rok podatkowy w takiej spółce do 30 kwietnia 2021 r.

Natomiast spółki jawne staną się podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, jeżeli:

• ich wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz
• organowi podatkowemu nie zostaną ujawnieni wszyscy wspólnicy takiej spółki.

Informacje o wspólnikach spółki jawnej należy przekazać zarówno urzędowi skarbowemu właściwemu ze względu na siedzibę spółki jawnej, jak i urzędom skarbowym właściwym dla każdego podatnika osiągającego dochody z tej spółki.

Zakaz obniżania stawek amortyzacyjnych

Dotychczas, na podstawie ustaw o podatkach dochodowych (ustawy o CIT i ustawy o PIT), podatnicy mieli prawo do podwyższania lub obniżania stawek amortyzacyjnych dla poszczególnych środków trwałych. Od 1 stycznia 2021 roku prawo to zostało zniesione w zakresie amortyzacji środków trwałych wykorzystywanych w działalności, z której dochody podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym – w okresie korzystania z takiego zwolnienia.

Celem tej zmiany w podatkach jest ograniczenie w zakresie możliwości optymalizacji wysokości odpisów amortyzacyjnych, w sytuacji gdy podatnik korzysta ze zwolnienia. Dotyczy to środków trwałych wprowadzonych do ewidencji po dniu 31 grudnia 2020 r. Zmiana ta może spowodować spadek dochodów objętych zwolnieniem z opodatkowania podatkiem dochodowym i wydłużenie okresu „konsumpcji” zwolnienia, a w skrajnych przypadkach – powstanie strat podatkowych.

9% stawka podatku CIT z limitem 2 mln euro

Nowelizacja ustaw o podatkach dochodowych wprowadza także nowy limit uprawniający do stosowania stawki 9% dla opodatkowania dochodów osiąganych przez podatników podatku CIT. Dotychczas wynosił on 1,2 mln EUR, obecnie został zwiększony do 2 mln EUR. Tak jak dotychczas ze stawki tej mogą obecnie korzystać podatnicy, którzy posiadają status małego podatnika (ustalany w oparciu o przychody z poprzedniego roku podatkowego) oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności w roku rozpoczęcia tej działalności. Dla ustalenia statusu małego podatnika limit pozostaje bez zmian, tj. 2 mln EUR przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług w poprzednim roku podatkowym.

Stawkę 9% można stosować dla opodatkowania dochodów innych niż z zysków kapitałowych.

Zmiany w podatku CIT/PIT przychodów z budynków

Kolejną nowością wprowadzoną przez nowelizację ustawy o podatkach dochodowych jest przedłużenie okresu zwolnienia z podatku od przychodów z budynków. Zwolnienie to zostało wprowadzone w ramach pakietu rozwiązań antykryzysowych w związku z epidemią SARS-CoV-2 i obowiązywało początkowo od 1 marca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. Z początkiem bieżącego roku zostało ono wydłużone do końca miesiąca, w którym stan epidemii zostanie odwołany.

Podatkiem tym objęte są wszystkie budynki służące do celów komercyjnych, niezależnie od ich klasyfikacji (m.in. mieszkalne, niemieszkalne, przemysłowe, magazynowe, obiekty handlowe itp.). Podstawę opodatkowania stanowi tu suma przychodów z poszczególnych budynków, pomniejszona o kwotę 10 000 000 zł. Podatek ten wynosi 0,035% podstawy opodatkowania za każdy miesiąc i powinien być wpłacany co miesiąc na rachunek urzędu skarbowego – w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy wpłata.

Zmiany limitu ulgi abolicyjnej

Istotna zmiana, dotycząca także firm budowlanych, to ograniczenie tzw. ulgi abolicyjnej z której mogli korzystać podatnicy uzyskujący przychody zarówno w Polsce jak i za granicą. Ulga ta polega na tym, że po opłaceniu podatku w kraju uzyskania przychodów przedsiębiorca nie musiał już płacić podatku dochodowego od przychodów zagranicznych. Korzystając z ulgi abolicyjnej nie trzeba było też wyrównywać ewentualnych różnic pomiędzy wysokością podatku płaconego za granicą a wysokością podatku w kraju. Było to zatem bardzo korzystne rozwiązanie w przypadku uzyskiwania przychodów w krajach, w których stawka podatku dochodowego jest niższa niż w Polsce. Co więcej, do końca 2020 roku w Polsce nie obowiązywał żaden limit ulgi abolicyjnej.

Od 2021 roku wprowadzony został limit ulgi abolicyjnej w wysokości 1360 zł. Oznacza to, że po przekroczeniu dochodów równych kwocie wolnej od podatku, czyli 8000 zł, ulga abolicyjna nie przysługuje.

Zmiany w podatkach VAT

Poważne zmiany w zakresie podatków w branży budowlanej dotyczą także podatku VAT. Wprowadza je ustawa z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2419) w ramach tzw. Slim VAT (ang. Simple Local And Modern VAT), czyli pakietu uproszczeń rozliczania przez podatników podatku VAT. Zmienione zostaną m.in. zasady rozliczania korekt, termin odliczania VAT, zwrotu podatku w ramach systemu TAX FREE, zerowej stawki VAT dla eksportu, czy przeliczania walut obcych na złotówki.

• nowe zasady rozliczania korekt

Dotychczas, aby ująć w ewidencjach korektę zmniejszającą (tzw. korekty „in minus”) przedsiębiorca musiał uzyskać od nabywcy potwierdzenie otrzymania faktury korygującej. Teraz wystarczy, aby sprzedawca dysponował udokumentowanymi ustaleniami poczynionymi pomiędzy nim a nabywcą, na podstawie których została wystawiona faktura korygująca. Dzięki temu datą księgowania faktur korygujących obniżających podstawę opodatkowania jest data uzyskania dokumentacji potwierdzającej warunki wystawienia korekty.

Nie zmieniły się natomiast zasady ujmowania w ewidencjach korekt dotyczących transakcji eksportu towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, a także dostawy towarów i świadczenia usług, dla których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju. A zatem, aby zaksięgować fakturę korygującą zmniejszającą podstawę opodatkowania tych transakcji podatnik w dalszym ciągu nie musi posiadać dokumentacji potwierdzającej uzgodnienia z nabywcą.

Potwierdzenie dokonanych ustaleń, które stanowią podstawę do wystawienia korekty in minus stanowi także akceptacja przesłanej do nabywcy faktury korygującej.

Ważna zmiana wiąże się też z uchyleniem art. 29a ust. 15 pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.; dalej: uvat). Stosownie do tego przepisu, sprzedawca mógł ująć w ewidencjach zmniejszającą podstawę opodatkowania fakturę korygującą, która nie została potwierdzona przez nabywcę, pod warunkiem udokumentowanej próby dostarczenia nabywcy faktury korygującej (przy czym z dokumentacji musiało wynikać, że nabywca otrzymał fakturę korygującą), np. poprzez wysyłkę korekty listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Od 2021 roku sposób ten nie może być już wykorzystywany przez przedsiębiorców.

Ponadto od 2021 roku faktury korygujące zwiększające cenę (tzw. korekty „in plus”) muszą zostać ujęte w rejestrze VAT sprzedaży w rozliczeniu za okres, w którym zaistniała przyczyna zwiększenia podstawy opodatkowania.

• wydłużenie terminu odliczenia podatku VAT

Dotychczas przedsiębiorca miał prawo odliczyć podatek VAT z faktury w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. Zmiana z początkiem 2021 roku to wydłużenie terminu do trzech kolejnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 uvat). Obecnie podatnik ma zatem w praktyce cztery miesiące na odliczenie podatku VAT, ponieważ prawo to nabywa już w miesiącu otrzymania faktury.

Wydłużenie terminu odliczenia podatku VAT nie dotyczy podatników rozliczających się kwartalnie. Dla takich przedsiębiorców termin odliczenia VAT wynosi maksymalnie jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Przykład: Kowalski prowadzi firmę świadczącą usługi budowlane i rozlicza podatek VAT w okresach miesięcznych. W grudniu 2020 roku znalazł niezaksięgowaną fakturę wystawioną w październiku 2020 roku. Powstaje pytanie, czy może odliczyć VAT bez konieczności korekt pliku JPK_V7? Odpowiedź brzmi TAK. Kowalski nabył prawo do odliczenia VAT w miesiącu otrzymania faktury, czyli w październiku 2020 roku. Oznacza to, że prawo do odliczenia VAT przysługuje mu w październiku 2020 roku bądź w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych, czyli w listopadzie lub w grudniu 2020 roku. Gdyby Kowalski otrzymał fakturę w styczniu 2021 roku, mógłby odliczyć VAT w styczniu 2021 roku lub w jednym z trzech okresów rozliczeniowych, a więc w lutym, marcu lub kwietniu 2021 roku.

Obowiązkowa kasa fiskalna online

Od lipca 2021 roku przedsiębiorcy świadczący usługi budowlane będą mieli obowiązek stosowania kas fiskalnych online. Obowiązek ten wynika z art. 111 ust. 1 uvat, który stanowi, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Od obowiązku tego możliwe są odstępstwa (tzw. zwolnienia przedmiotowe i podmiotowe z kasy fiskalnej) przewidziane w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2018 r. poz. 2519). Usługi budowlane nie zostały tam jednak uwzględnione, jednakże pod poz. 37 ww. załącznika wymieniono świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem). Z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę musi też jednoznacznie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Przykład: Firma „BUD-MONT” od 2016 roku świadczy usługi stolarskie dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Roczny obrót firmy ze sprzedaży tych usług wynosi około 190 000 zł. Wszelkie rozliczenia z usługobiorcami przeprowadzane są za pomocą konta firmowego. Firma nie rozlicza usług gotówkowo. W takiej sytuacji, mimo iż firma od kilku lat wykonuje usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i osiąga z tego tytułu znaczne obroty na podstawie poz. 37 rozporządzenia w sprawie zwolnień z kasy fiskalnej, firma ta nie będzie musiała ewidencjonować sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej. Swój przychód firma powinna wykazać na podstawie ewidencji sprzedaży bezrachunkowej.

Nowa ulga podatkowa na robotyzację

Ustawodawca zdecydował się wprowadzić nowe wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Krajowego Programu Rozwoju. Od II kwartału 2021 roku ma zacząć obowiązywać ulga podatkowa związana z wydatkami ponoszonymi na automatyzację i robotyzację działalności gospodarczej podatników - tzw. ulga na robotyzację bądź ulga na roboty.

Ulga ta ma stanowić preferencję podatkową dostępną dla wszystkich podatników podatku dochodowego. Jednocześnie prawo do skorzystania z ulgi nie ma być zależne od branży, w której działa przedsiębiorca, czy od wielkości jego biznesu. Nowa ulga podatkowa ma funkcjonować podobnie jak ulga na działalność badawczo-rozwojową (tzw. ulga B+R), tj. ma dać podatnikom możliwość ponownego odliczenia od podstawy opodatkowania tzw. kosztów kwalifikowanych, czyli określonych w katalogu zamkniętym wydatków. Ulga na roboty zakłada możliwość odliczenia 50% ww. kosztów kwalifikowanych.

Ulga ma mieć zastosowanie do wydatków na robotyzację i automatyzację działalności poniesionych w latach 2021-2025. Odliczenia natomiast będzie można dokonać zarówno w latach wskazanych powyżej, jak i w 6 kolejno następujących. A zatem ostatnim momentem na odliczenie kosztów kwalifikowanych będzie rok 2031.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1426 ze zm.);
• Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm.);
• Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1905 ze zm.);
• Ustawa z dnia 28 listopada 2020 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw  (Dz.U. z 2020 r. poz. 2123);
• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. ustawy o podatku od towarów i usług  (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.);
• Ustawa z dnia 27 listopada  2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw  (Dz.U. z 2020 r. poz. 2419).