Kiedy montaż okien możemy nazwać ciepłym?
Budowa domu od dawna przestała być tylko przygotowaniem schronienia przed skrajnymi warunkami pogodowymi na zewnątrz, oraz ochroną przed dzikimi zwierzętami. Obecnie dom musi spełniać powyższe warunki, choć zimy coraz słabsze i zwierząt coraz mniej. Tym niemniej dom to schronienie przed wszystkim co złe na zewnątrz, ale również źródło dumy i prestiżu i komfortu.
W domach od których wymagamy coraz więcej, nie może zabraknąć okien, ładnych, dużych i energooszczędnych. Montaż okien jest kluczowym etapem procesu budowlanego, ponieważ wpływa na izolację cieplną, akustyczną i ogólną wydajność energetyczną budynku.
Szczelny a ciepły montaż okna
Podstawowym zadaniem jakie ma spełnić dobrze wykonana spina w połączeniu okna z murem jest izolacja termiczna i akustyczna, najczęściej do tego celu używana jest piana PU. Jednak, aby izolacja była skuteczna musi być sucha, czyli nasz materiał izolacyjny musi by dodatkowo uszczelniony dodatkowymi warstwami. Od wnętrza budynku montujemy warstwę paroszczelną, a od strony zewnętrznej paroprzepuszczalną. Taki typ montażu nazywamy szczelnym, suchym lub warstwowym (ale na pewno nie ciepłym). Wymagania zachowania przegrody suchej jest również zapisane w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury "DzU poz. 1065 z dnia 07.06.2019 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie…" połączenia okien z ościeżami należy projektować i wykonywać pod kątem osiągnięcia ich całkowitej szczelności na przenikanie powietrza.
Najczęściej do zabezpieczenia pian używa się tzw. folii lub membran okiennych, ale na popularności zyskują nowoczesne materiały, czyli tzw. wielofunkcyjne hybrydowe taśmy rozprężne, takie jak ISO-BLOCO HYBRATEC. Jednakże samo uszczelnienie połączenie okno/mur nie daje możliwości nazwania montażu ciepłym, chociaż często używa się tego terminu. Ten sposób jednak nie zabezpiecza w pełni przed powstawaniem mostków termicznych.
Prawdziwie "ciepły" montaż okna
Dużo mówi się o tzw. „ciepłym montażu”, lecz wielokrotnie termin ten jest naciągany.
O ciepłym montażu stolarki otworowej możemy mówić dopiero wtedy, gdy okno zamontowane jest w warstwie izolacji cieplnej budynku. Może to odbyć się poprzez zamocowanie okna wysuwając je poza lico muru, które to będzie osłonięte warstwą ocieplenia. Drugą opcją ciepłego montażu jest montaż okien w licu muru, ale wówczas ściana powinna być wykonana z materiałów izolacyjnych, by tym samym mur stał się jednocześnie izolatorem ciepła.
Korzyści z ciepłego montażu
Ciepłe zamontowanie stolarki podnosi tzw. temperaturę ROI – czyli temperaturę wewnętrzną styku ramy okiennej z murem, dzięki czemu unikamy powstawania mostków termicznych i zapobiegamy możliwości kondensacji pary wodnej zarówno na styku ramy, jak i wewnątrz spoiny. Przyczynia się to do lepszej izolacji budynku, a tym samym do oszczędności na ogrzewaniu.
Produkty do montażu okien
Proces montażu okna jest bardzo złożony. Najlepszym materiałem do uszczelnienia szczeliny są tzw. wielofunkcyjne taśmy uszczelniające. Najbardziej zaawansowana technicznie z nich to taśma ISO-BLOCO HYBRATEC, którą - po oklejeniu wokół okna - wykorzystujemy do montażu okna w otworze. Po zamocowaniu mechanicznym okna taśma rozpręża się w pełni uszczelniając fugę. Tym samym czas montażu okna jest zbliżony do czasu potrzebnego na zamontowanie i wypianowanie okna. W przeciwieństwie do uszczelniania okien za pomocą folii okiennych, gdzie czas potrzebny na zamontowanie i uszczelnienie stolarki bywa nawet trzykrotnie dłuższy.
Niewątpliwą zaletą używania taśm rozprężnych jest ich odporność na parcie wiatru i paroszczelność od wewnątrz. Dodatkow,o taśma jest produktem stale elastycznym powodując pełne uszczelnienie fugi okiennej. Nie degraduje, nie utlenia, nie jest wrażliwa na UV (niestety nie wszystkie taśmy dostępne na rynku są odporne na UV - trzeba na to zwrócić szczególną uwagę).
Jednakże najbardziej efektywnym energetycznie sposobem instalacji stolarki otworowej w budynku jest tak zwany montaż poza licem muru (inaczej: montaż wysunięty, montaż w warstwie izolacji cieplnej). Patrząc od strony czysto technicznej, dopiero tutaj powinniśmy mówić o „ciepłym montażu stolarki otworowej”. W przypadku budowy domów pasywnych oraz energooszczędnych, jest to jedyny dopuszczalny sposób montażu.
Czym jest i do czego służy wysunięcie okien poza krawędź muru?
Najprościej ujmując: ustawienie okna w warstwie izolacji cieplnej prowadzi do „wyprostowania izoterm” przechodzących ze ściany w kierunku okna. Prowadzi to do maksymalnej ochrony cieplnej naroża ściany przy połączeniu z oknem, która w przypadku tradycyjnego montażu w murze jest najsłabiej chroniona i może prowadzić do powstawania mostków termicznych i wychładzania ościeży okiennych.
Najskuteczniejszym sposobem montażu „ciepłego” jest zamocowanie okna w tzw. ciepłej ramie, zbudowanej z ciepłych belek nośnych. Kantówki wytwarzane są z materiałów pochodzących z recyklingu poliuretanów z płyt warstwowych. Najlepsze z nich to Puratherm – materiał stosowany w ramach WINFRAMER typ 1 firmy ISO-CHEMIE. Materiał jest twardy, wytrzymały, odporny na wilgoć, niewrażliwy termicznie, może być obrabiany jak drewno narzędziami dostępnymi na każdej budowie.
Drugim materiałem jest Thermopor (polistyren spieniony – podobnie jak styropian), czyli materiał konstrukcyjny o dużej twardości i nośności.
Niezależnie od wybranego materiału, kantówki systemowe ISO-CHEMIE mają długość 120 cm. Montuje się je do muru za pomocą systemowego kleju oraz dodatkowo przykręca do muru przy pomocy wkrętów. Dla utrzymania równej powierzchni połączonych elementów, belki łączą się ze sobą za pomocą patentów stolarskich – w zależności od systemu są to lamelki lub zakończenia na „jaskółczy ogon”. Dzięki temu prace montażowe są sprawne i mogą być prowadzone jednoosobowo.
Maksymalne wysunięcie okien poza lico muru może sięgać do 250mm, a dodatkowo maksymalne obciążenie może dojść do 200 kg/mb. Materiały te są zgodne z RC3, czyli gwarantują wysoką odporność antywłamaniową. Dodatkowo istnieją systemy belek z odpornością przeciwpożarową E30.
Dużą zaletą tego systemu jest szybkość, łatwość i niezawodność montażu, zarówno systemu do ściany, jak również okien w konstrukcji. W przypadku montażu i uszczelniania stolarki w systemie kantówki systemowej, okna montowane są dokładnie tak samo, jak w przypadku okien montowanych w murze. Dzięki temu montażyści korzystają ze swojego doświadczenia i kompetencji, nie muszą uczyć się montażu zupełnie nowym systemem. Pozwala to uniknąć niepotrzebnych błędów.
W przeciwieństwie do systemów bazujących na tzw. konsolach metalowych. W tym przypadku proces uszczelnienia jest dwuetapowy. Najczęściej firmy montujące stolarkę uszczelniają okno przez doklejenie folii paroszczelnej od strony wewnętrznej, pozostawiając docieplenie i uszczelnienie paroprzepuszczalne dla firmy montującej elewację zewnętrzną. Prowadzi to do oczywistych konfliktów, gdyż w razie problemu z uszczelnieniem trudno jest znaleźć winnego. W przeciwieństwie do montażu na konsolach, montaż w kantówce systemowej prowadzony jest przez tą samą ekipę i odpowiedzialność za wykonawstwo spada na nią.
Demontaż okna
Najistotniejsza różnica pomiędzy systemami objawia się przy konieczności demontażu okna. Niektórzy powiedzą: po co mam demontować okno, które dopiero zostało zamontowane, najwcześniej będzie trzeba zrobić to za 20-30 lat a to już nie mój problem… Nie jest to do końca prawda. Okna czasami musimy wymienić dużo wcześniej - z różnych powodów. Na przykład w konsekwencji włamania, dewastacji, uszkodzenia przez użytkownika, czy chociażby reklamacji.
Na czym polega różnica w demontażu okna? Okna zamontowane w systemie ciepłych kantówek systemowych demontuje się tak łatwo, jak je się montuje.
Jedyne uszkodzenia to lekkie uszkodzenia tynku wewnętrznego, które łatwo się naprawi. Natomiast system konsoli metalowej jest montowany i przykręcony od strony zewnętrznej, przez co przy demontażu musimy dostać się do zewnętrznych śrub montażowych - a śruby te są już zakryte elewacją zewnętrzną. Sytuacja nie wygląda najgorzej, jeżeli tą elewacją jest tynk wapienny, czy płyta w elewacji wentylowanej, którą można odkręcić. Jednakże najczęściej jest to klinkier, kamień czy inny materiał, którego nie da się rozebrać na małym obszarze. Prowadzi to do sytuacji, w której przy wymianie jednego okna musimy rozebrać elewację na całej ścianie.
Jeżeli więc decydujemy się na montaż okien w warstwie izolacji cieplnej, to podejmijmy decyzję świadomie i z wyobraźnią, przewidując, co może nastąpić w przyszłości. Wybór systemu, z którego łatwo zdemontować i ponownie zamontować stolarkę jest jak ubezpieczenie samochodu. Nie ubezpieczamy auta, aby celowo je rozbić, ale jeżeli coś nam się przydarzy, to uzyskamy pomoc w udźwignięciu kosztów zdarzenia. Podobnie jest w przypadku montażu stolarki: być może nic się nie stanie, ale jeżeli nie będziemy mieli szczęścia, to zadbaliśmy o łatwe i szybkie odtworzenie stanu pierwotnego budynku.
Warto zainwestować w solidny montaż
Uzyskanie i utrzymanie w okresie eksploatacji wszystkich właściwości wytrzymałościowo-funkcjonalnych stolarki, możliwe jest tylko przy użyciu wysokiej jakości materiałów do montażu i uszczelnienia warstwowego. To one gwarantują trwałość złącza w trzech jego płaszczyznach. Oszczędzanie na montażu okien i drzwi może przynieść nam wiele wydatków i kłopotów w nieodległej przyszłości.
Budowę domu możemy porównać do łańcucha, którego wytrzymałość determinuje jego najsłabsze ogniwo. Podczas procesu budowlanego liczą się wszystkie etapy, począwszy od fundamentów, a skończywszy na czubku komina. Należy pamiętać, że solidne okna, zamontowane na dobrych materiałach, zgodnie z zasadami prawidłowego montażu, będą dawały lepszy komfort termiczny w budynku niż nawet najlepsze (najdroższe) okna, które zostały nieodpowiednio zamontowane. Nie można tez zapominać, że wady okna jako produktu można usunąć, wad montażu - już nie.
