Pelety czyli granulat drzewny: moda czy chłodna kalkulacja?
Pelety to małe, pachnące drewnem granulki z trocin cieszące się coraz większą popularnością. Są nie tylko wydajne, łatwe w transporcie, magazynowaniu oraz użytkowaniu, ale pozwalają też w znaczący sposób obniżyć koszty ogrzewania. Ogrzewanie na pelety konkuruje z ekogroszkiem, węglem, olejem opałowym i gazem.
Pelety, co to jest?
Surowcem do produkcji peletu może być praktycznie każdy rodzaj roślin. Najcenniejszym i najbardziej kalorycznym materiałem są trociny drzewne, ścinki i wióry. Właśnie z nich produkowany jest pelet barlinecki, składający się w 70% z trocin iglastych, a w 30% z trocin liściastych. Wysuszony i rozdrobniony materiał, poddawany jest zabiegowi podgrzewania w wyniku którego lignina - jeden z podstawowych składników drewna - zaczyna wykazywać właściwości kleju. Gorąca masa cząsteczek ligniny i celulozy jest następnie granulowana, tak aby ostatecznie uzyskać postać gotowego peletu.
Efektem końcowym są małe granulki, najczęściej o średnicy 6–8 mm i długości nieprzekraczającej kilku centymetrów. Pelet charakteryzuje się niską zawartością wilgoci (6–10%), popiołów (0,3–0,5%) substancji szkodliwych dla środowiska, oraz wysokimi właściwościami energetycznymi. Granulki drzewne są paliwem ekologicznym o zerowej emisji CO2. Aby mieć gwarancję, że pelet jest dobrej jakości, najlepiej wybierać produkt posiadający certyfikat DIN Plus.
Ogrzewanie energooszczędne i ekologiczne
Niepozorne granulki drewnopochodnego peletu stanowią przebój energetyki państw wysoko rozwiniętych. Energią biomasy opalany jest cały Sztokholm. A ilość skandynawskich gospodarstw domowych wykorzystujących to biopaliwo przyrasta rok rocznie w imponującym tempie. Nikogo to już nie dziwi, zwłaszcza, że pelety są dużo wydajniejsze od innych paliw, tańsze od nich, a do tego bardziej ekologiczne.
Produkcja peletu na dużą przemysłową skalę rozpoczęła się już na początku lat 80-tych, w Skandynawii oraz Ameryce Północnej. Stałemu rozwojowi tej gałęzi przemysłu towarzyszyło rosnące uznanie ze strony użytkowników kotłów na pelet, doceniających oczywiste walory tego taniego, bezobsługowego i czystego paliwa. Rynek peletu dynamicznie rozwija się w Kanadzie oraz w Niemczech, Holandii, Belgii, Francji, Austrii, Szwecji, Norwegii i wielu innych krajach. W krajach Unii Europejskiej na przestrzeni ostatnich lat produkcja oraz zużycie peletu wzrosły kilkakrotnie. Także w Polsce produkt ten zdobywa coraz większą rzeszę użytkowników. Jest on używany do ogrzewania budynków użytkowych i gospodarstw domowych. Sprawdza się także w przemyśle i obiektach użyteczności publicznej, m.in. w piekarniach, ciepłowniach miejskich, szkołach, hotelach i wszędzie tam, gdzie klient oczekuje czystości, wygody i ekonomii. Ze względu na swoje walory ekologiczne i zdrowotne bywa stosowany jako podściółka dla zwierząt (głównie w Europie Zachodniej, ale ostatnio również w Polsce).
Zalety peletu drzewnego
Powodów, dla których to właśnie paliwo zdobywa uznanie coraz szerszego grona odbiorców jest wiele, jeden z nich to obniżenie kosztów ogrzewania. Obecnie cena peletu jest porównywalna z ceną węgla, ale dzięki wysokiej sprawności kotłów na pelet, urządzenia te są blisko dwukrotnie wydajniejsze. Używanie i obsługa kotłów na pelet nie wymaga codziennej pracy fizycznej, jak w przypadku kotłów na koks, brykiet czy węgiel. Przy odpowiednio dobranym zbiorniku na pelet, np. o pojemności 250 litrów paliwo zapewnia praktycznie bezobsługowość urządzenia grzewczego – zasyp granulatem następuje wówczas raz na tydzień. Granulat jest także wygodny w dozowaniu, dostępny w małych praktycznych workach (15 i 25 kg) oraz pakowany w tzw. big-bagi o pojemności 1 tony. Kotły na pelet w przeciwieństwie do kotłów węglowych, na koks czy miał zapewniają czystość – paliwo jest wykonane z czystych trocin drzewnych – nie brudzi, ma przyjemny wygląd i zapach. Dzięki optymalnemu procesowi spalania w urządzeniach grzewczych emisje gazów szkodliwych są minimalne, a emisje CO2 uznaje się za równą zero, gdyż służy do odnowienia zasobów biomasy (powstały popiół może być z powodzeniem wykorzystany jako nawóz).
Jaki wybrać kocioł: ogrzewanie na pelety
Aby ogrzewanie na pelety było łatwe i przyjemne niezbędne są wysokiej jakości kotły na to paliwo, które są praktycznie bezobsługowe i nie różnią się w eksploatacji od tych np. na olej opałowy. Obecnie na rynku jest duży wybór takich urządzeń, zarówno krajowych jak i zagranicznych producentów. Najwyższą efektywność mają kotły przystosowane wyłącznie do spalania peletu, charakteryzujące się wysoką sprawnością – przewyższającą 90%. Ważna jest możliwość regulacji mocy urządzenia, pozwalająca dostosować moc kotła czy palnika do indywidualnych potrzeb użytkowników. Niektórzy producenci oferują tzw. kotły wielofunkcyjne, przystosowane do spalania nie tylko peletu, ale także oleju oraz gazu.
Wszyscy, którzy chcą zastąpić dotychczas używany opał peletem, mogą także doinstalować nowy palnik do istniejącego kotła lub przystosować istniejący piec na paliwo stałe do spalania peletu. W ofercie producentów urządzeń grzewczych rosnącą popularnością cieszą się także kominki na granulat drzewny. Mogą one albo ogrzewać tylko pomieszczenie, w którym się znajdują, albo – po odpowiednim przystosowaniu – większą liczbę pomieszczeń. Zagraniczni producenci oferują szerszą propozycję urządzeń, obejmującą również grille czy kuchenki ogrzewane peletem.