Dom energooszczędny musi spełniać ostrzejsze wymagania odnośnie sposobu ocieplenia, systemu ogrzewania i wentylacji oraz innych elementów wpływających na jego energochłonność. Podstawą jest dokładna charakterystyka energetyczna domu, która potwierdza zamierzony standard energetyczny. Rozwiązania architektoniczne, konstrukcyjne i instalacyjne muszą służyć głównemu celowi – zminimalizowaniu strat energii. Wybór źródła ciepła, jakość instalacji grzewczej i sposób wentylacji mają ogromne znaczenie. Dlatego należy założyć większy zakres projektów branżowych w stosunku do tego, co wystarcza dziś do pozwolenia na budowę. Konieczne będą detale wykonawcze, które odbiegają od tego, co jest standardem na polskich budowach. Należy zadbać o to, aby szczegóły ważne dla szczelności przegród i eliminacji mostków cieplnych zostały rozrysowane i opisane w projekcie domu.
Zamawiając projekt indywidualny, inwestor powinien oczekiwać od architekta tak przygotowanej dokumentacji, aby projekt instalacji był spójny z decyzjami architektonicznymi, a rozwiązania konstrukcyjne i budowlane tak przedstawione, aby wykonawcy poradzili sobie z budową domu.
Można także kupić gotowy projekt domu energooszczędnego – są takie na rynku. Trzeba jednak wiedzieć, że dla bilansu energetycznego budynku duże znaczenia ma jego usytuowanie, położenie działki, a nawet sposób jej zagospodarowania. Rozwiązania, które sprawdzą się w jednej strefie klimatycznej, w innej mogą się okazać niewystarczające. Nie na każdej działce uda się wykorzystać promieniowanie słoneczne, które ma zapewnić zyski ciepła. Dlatego w przypadku domu energooszczędnego adaptacja projektu oraz projekt zagospodarowania działki, przygotowywane do pozwolenia na budowę, nie mogą być traktowane jak formalność, a od projektanta dokonującego adaptacji zależy bardzo wiele. Pamiętajmy też, że choć niemal każdy projekt domu da się zaadaptować tak, aby spełnił wymagania domu energooszczędnego, nie w każdym przypadku jest to racjonalne.
Właściwe ocieplenie rozległego domu o bardzo skomplikowanym planie będzie bardzo drogie, a likwidacja mostków cieplnych w niektórych sytuacjach wręcz niemożliwa. Dlatego inwestorzy zainteresowani opłacalnymi efektami energooszczędności powinni przede wszystkim wybrać odpowiedni projekt domu.
Projekt domu a warunki skorzystania z dopłaty NFOiGW
Charakterystyka energetyczna domu w standardzie NF40 i NF15 powinna być sporządzona w sposób umożliwiający weryfikację i zawierać:
- opis zastosowanej metody obliczeniowej;
- opis i uzasadnienie założeń i danych przyjętych do obliczeń;
- prezentację toku obliczeń z podaniem wyników pośrednich.
Szczegółowe wytyczne dla osób sporządzających charakterystykę energetyczną można znaleźć na stronie nfosigw.gov.pl. Do obliczeń może być wykorzystane dowolne oprogramowanie komputerowe, pod warunkiem że obliczenia będą zgodne z metodyką sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków. Należy też uwzględnić szczegółowe wytyczne zamieszczone na stronie. Trzeba podać nazwę i wersję programu oraz dołączyć pliki z danymi do obliczeń oraz wyniki w oryginalnej wersji elektronicznej i formacie PDF.
Gdy projekt domu przewiduje zastosowanie niekonwencjonalnych i odnawialnych źródeł energii, ciepła odpadowego i kogeneracji lub pomp ciepła, wskaźniki ich wydajności energetycznej powinny być określone dla średniorocznych rzeczywistych warunków i średniorocznych parametrów eksploatacyjnych na podstawie charakterystyk podanych przez ich dostawców i producentów w dokumentacji dopuszczającej je do obrotu handlowego w budownictwie lub obliczone samodzielnie na podstawie dostępnej i udokumentowanej wiedzy technicznej. W przypadku stosowania kolektorów słonecznych wielkość uzyskanych efektów energetycznych należy udokumentować za pomocą obliczeń.
Obliczenia zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji trzeba sporządzić na podstawie statystycznych danych klimatycznych dla Polski, opublikowanych na stronie internetowej Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, do celów wykonywania świadectw charakterystyki energetycznej budynków.
