Styropian grafitowy. Czy faktycznie jest lepszy od białego? Zobaczmy porównanie

Styropian grafitowy jako ocieplenie domu - to rozwiązanie coraz częściej brane po uwagę. Jakie zalety ma styropian grafitowy? Czy ma wady? Czy rzeczywiście właściwości styropianu grafitowego są lepsze od tradycyjnego styropianu białego?
Styropian grafitowy - właściwości
Grafitowy (szary) kolor styropianu jest wynikiem użycia podczas produkcji wzbogaconego surowca, który pozwala znacznie obniżyć – w porównaniu z tradycyjnymi białymi styropianami – wartość współczynnika przewodzenia ciepła lambda (λ). Styropiany grafitowe, przy tej samej gęstości, osiągają wartość λ = 0,031 W/(mK), podczas gdy popularne białe odmiany zalecane do ocieplania fasad charakteryzują się lambdą na poziomie 0,040 W/(mK). I od razu styropian grafitowy osiąga tu przewagę nad styropianem białym - są lepszym izolatorem.
Styropian powstaje w procesie spienienia przy wykorzystaniu pary wodnej i granulek polistyrenu, które mogą zwiększyć swą objętość nawet 50-krotnie (w 1 m³ znajduje się od 3 do 6 mld zamkniętych komórek wypełnionych powietrzem). Grafitową odmianę styropianu wytwarza się z polistyrenu spienialnego z uszlachetniającymi dodatkami, mogącymi pochłaniać lub odbijać promieniowanie podczerwone (np. grafitem, sadzą czy związkami aluminium). Dzięki temu ten rodzaj styropianu ma bardzo dobre właściwości termoizolacyjne – współczynnik przewodzenia ciepła lambda na poziomie 0,031 W/(mK).
Styropian grafitowy wpisuje się w coraz powszechniejsze w budownictwie dążenie do racjonalnego wykorzystywania energii. Za rosnącą świadomością społeczną w tym zakresie idą innowacyjne rozwiązania projektowe, technologiczne i produktowe. Rynkowe oczekiwania wspiera prawodawstwo, w tym znowelizowane warunki techniczne (Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, z późniejszymi zmianami).
Począwszy od 1 stycznia 2014 roku stopniowo rosną wymagania dotyczące izolacyjności cieplnej przegród (ścian, dachów, stropodachów) poprzez obniżenie wymaganego współczynnika przenikania ciepła UCmax. 1 stycznia 2021 roku wszystkie nowe budynki będą obligatoryjnie wznoszone w standardzie pasywnym lub zeroenergetycznym (w przypadku budynków użyteczności publicznej cezurą jest już rok 2019).
- Czytaj też: Jaki styropian na elewację budynku? Jakie parametry są najważniejsze przy wyborze styropianu?
Styropian grafitowy czy biały?
Osiągnięcie takich parametrów wymaga albo zwiększenia grubości stosowanej, zgodnie z dzisiejszymi kryteriami, warstwy izolacji, albo poprawy parametrów cieplnych instalowanych wyrobów izolacyjnych. Z wielu względów to drugie rozwiązanie jest bardziej korzystne. Termoizolacja o nadmiernej grubości może wzmagać obciążenie mechaniczne zarówno ocieplenia, jak i samej ściany, co wiąże się z ryzykiem uszkodzeń czy awarii. Problemem bywa też ograniczenie dostępu światła dziennego do wnętrza budynku przez okna i oszklone drzwi. Ponadto cieńsza warstwa ocieplenia oznacza ogólnie mniejsze zużycie (a więc i niższe koszty) materiałów.
Chodzi nie tylko o zredukowanie ilości samego styropianu, ale również pozostałych komponentów systemu ociepleń, takich jak siatki zbrojące, łączniki mechaniczne czy wyprawa tynkarska. Łatwiejsze – i jednocześnie tańsze – jest też ocieplenie przestrzeni przy parapetach, wykonanie obróbek blacharskich i innych prac wykończeniowych.
Styropian grafitowy wydaje się być w takiej sytuacji naturalnym wyborem. O ile bowiem zgodnie z rosnącymi wymaganiami w zakresie ochrony cieplnej budynków zastosowanie standardowych białych płyt może się wiązać z koniecznością zwiększenia ich grubości, o tyle styropiany grafitowe, dzięki lepszym parametrom termoizolacyjnym, pozwolą osiągnąć ten sam efekt przy użyciu cieńszych płyt.
Tab. Styropian grafitowy a biały: minimalna grubość ocieplenia ścian dla wybranych rozwiązań konstrukcyjnych zgodna z aktualnymi i najwyższymi wymaganiami (od 2021 roku)
Rodzaj styropianu |
Materiał konstrukcyjny ściany |
Wymaganie współczynnika UCmax dla ściany na dzień 1 stycznia 2017 roku [W/(m²K)] |
Minimalna grubość izolacji styropianowej [cm] |
Wymaganie współczynnika UCmax dla ściany na dzień 1 stycznia 2021 roku [W/(m²K)] |
Minimalna grubość izolacji styropianowej [cm] |
Styropian biały na fasady λ = 0,040 W/(mK) |
Gazobeton, gr. 24 cm, odmiana 600, λ = 0,17 W/(mK) |
0,23; poprawka: U = 0,05 W/(m²K) |
14 | 0,20; poprawka: U = 0,05 W/(m²K) |
21 |
Pustak ceramiczny, gr. 25 cm, λ = 0,27 W/(mK) |
16 | 23 | |||
Styropian grafitowy na fasady λ = 0,031 W/(mK) |
Gazobeton, gr. 24 cm, odmiana 600, λ = 0,17 W/(mK) |
11 | 16 | ||
Pustak ceramiczny, gr. 25 cm, λ = 0,27 W/(mK) |
13 | 18 |
W tabeli zestawiono minimalną grubość ocieplenia ścian dla wybranych rozwiązań konstrukcyjnych zgodną z aktualnie obowiązującymi i z najwyższymi wymaganiami, które wejdą w życie od roku 2021. Z wyliczeń tych wynika, że zastosowanie styropianu grafitowego pozwala wyraźnie, bo o kilka centymetrów, zredukować grubość termoizolacji – przy zachowaniu identycznych kryteriów ochrony cieplnej. Ma to niemałe znaczenie dla bardziej wymagającego budownictwa pasywnego, gdzie współczynnik UCmax = 0,10 W/(m²K). W tym przypadku grubość tradycyjnej termoizolacji z białego styropianu może osiągnąć nawet 30 cm.

Montaż styropianu grafitowego - 6 ważnych zasad
Montaż każdego nowoczesnego wyrobu budowlanego wymaga staranności, przestrzegania reżimów wykonawczych i zaleceń producenta. Podobnie jest w przypadku montażu płyt ze styropianu grafitowego. Najważniejsze są następujące reguły:
1. na początku trzeba odpowiednio oczyścić i zagruntować powierzchnię ścian konstrukcyjnych,
2. płyty z grafitowego styropianu przed przyklejeniem należy (od strony ściany) przeszlifować papierem ściernym o grubej granulacji lub specjalnymi tarkami,
3. do mocowania styropianu grafitowego odpowiednie są wyłącznie przeznaczone do tego lepiszcza – kleje na bazie cementu lub specjalne piany poliuretanowe,
4. spoiwo należy nakładać metodą punktowo-liniową (przy pokryciu, po dociśnięciu, minimum na 40% powierzchni płyty),
5. można też pokryć klejem całą powierzchnię styropianu grafitowego (używając pacy grzebieniowej),
6. warstwa zbrojona powinna być wykonana w jak najkrótszym czasie od momentu przyklejenia płyt, po odpowiednim przygotowaniu płaszczyzny (przeszlifowaniu) i wypełnieniu ewentualnych szczelin. np. pianą poliuretanową.
Styropian grafitowy - wady
Styropian grafitowy ma w zasadzie jedną wadę, związana właśnie z ciemnym kolorem tego materiału izolacyjnego. Na wszystkich etapach prac ociepleniowych z wykorzystanie styropianu grafitowego niezbędna jest ochrona płyt przed nasłonecznieniem, co jest utrudnieniem dla wykonawców. Mając na uwadze dużą absorpcję promieniowania słonecznego przez płyty o szarym zabarwieniu, proces ich klejenia powinien odbywać się w dni bezsłoneczne lub pod osłoną siatek ochronnych. Następnie, aż do czasu nałożenia warstwy zbrojonej, należy bezwzględnie utrzymywać przyklejony styropian w zacienieniu.
Montaż styropianu grafitowego w pełnym słońcu, bez siatek ochronnych na rusztowaniu, to niestety jeden z często powtarzających się błędów na budowach.
Ewentualne szczeliny, które mogą powstać pomiędzy płytami po ustąpieniu nasłonecznienia, należy wypełnić pianą uszczelniającą PU, co zresztą jest obecnie standardem w ociepleniach, niezależnie od typu i koloru zastosowanego styropianu.
Styropian grafitowy - zalety
- lepsze właściwości termoizolacyjne, a w efekcie – mniejsze zużycie energii potrzebnej do ogrzewania i klimatyzacji,
- możliwość zastosowania cieńszych płyt bez szkody dla bilansu energetycznego budynku,
- mniejsze obciążenie mechaniczne ocieplenia i samej ściany, redukujące ryzyko uszkodzeń i awarii,
- lepsze doświetlenie pomieszczeń światłem słonecznym dzięki ograniczeniu powierzchni ościeży,
- kompleksowe zastosowanie – do ocieplania fasad, podłóg, stropodachów i dachów skośnych,
- mniejsze zużycie, a co za tym idzie – niższe koszty materiałów składających się na ocieplenie,
- ograniczenie wydatków na prace wykończeniowe w trakcie inwestycji ociepleniowej.
Styropian grafitowy ceny
Przezorni inwestorzy mają świadomość, jak istotny jest wybór efektywnego ocieplenia i już dziś decydują się na wdrożenie rozwiązań, które w niedługim czasie będzie trzeba zastosować dla sprostania formalnym wymogom z zakresu energooszczędności. Zwiększające się kryteria wymuszają stosowanie lepszych wyrobów, do których należy m.in. styropian grafitowy.
Styropian grafitowy jest co prawda droższy od białego, ale okazuje się, że ta różnica w cenie jest niewielka, na korzyść parametrów. Inwestycja w styropian grafitowy opłaca się zdecydowanie bardziej, ponieważ w relacji do ceny, to skuteczniejszy materiał izolacyjny. Pozwoli on dobrze ocieplić budynek – zgodnie z najwyższymi wymaganiami, jakie nowo powstającym budynkom stawiają warunki techniczne, zwłaszcza w perspektywie roku 2021.
Przykładowe ceny styropianu grafitowego i białego
Styropian grafitowy: współczynnik λ [W/(m·K)] 0,030 - cena 220 zł/m³
Styropian grafitowy: współczynnik λ [W/(m·K)] 0,031 - cena 200 zł/m³
Styropian biały: współczynnik λ [W/(m·K)] 0,038 - cena 175 zł/m³
Styropian biały: współczynnik λ [W/(m·K)] 0,040 - cena 160 zł/m³