Wtórna izolacja pozioma. Rodzaje preparatów iniekcyjnych i metody iniekcji
Prace naprawczo-renowacyjne polegają przede wszystkim na odtwarzaniu izolacji poziomej i pionowej, a także rozwiązaniu problemów wynikających z obecności związków soli w zawilgoconym murze. Podczas wyboru technologii naprawy uwzględnić ograniczenia wynikające z warunków i struktury odnawianego obiektu oraz właściwości zastosowanych materiałów. Jednym ze sposobów wykonania wtórnej izolacji poziomej jest iniekcja.
Spis treści
Do prac renowacyjnych należy podchodzić kompleksowo, na podstawie opracowanego w odniesieniu do danej sytuacji rozwiązania technologiczno-materiałowego, z uwzględnieniem konkretnych produktów.
Niezwykle ważne jest, aby wybierając technologię naprawy brać pod uwagę ograniczenia wynikające z warunków i struktury odnawianego obiektu oraz charakterystyki zastosowanych materiałów. Nie wolno kierować się jedynie materiałami reklamowymi – producenci podają w nich zalety produktów, nie informują natomiast o ewentualnych ograniczeniach, wadach czy konsekwencjach złego zastosowania.
Przyczyny zawilgocenia budynku
Brak izolacji poziomej w budynkach lub jej niepoprawne wykonanie i związana z tym nieskuteczność to jedna z przyczyn zawilgocenia fundamentów oraz pomieszczeń piwnic lub parteru. Jest to usterka trudna i kosztowna w usunięciu, musimy bowiem w strukturę (przekrój) muru wprowadzić materiał, który będzie w stanie przerwać podciąganie kapilarne.
Dodatkową trudnością jest zwykle konieczność odtworzenia lub naprawy (zależy to od konkretnej sytuacji) izolacji pionowej ścian fundamentowych oraz izolacji posadzki na gruncie. Te poszczególne fragmenty izolacji muszą być ze sobą połączone, co oznacza, że do wykonania wtórnej izolacji poziomej nie można bezkrytycznie stosować każdej z dostępnych metod.
Również dobór samego materiału jest obwarowany kilkoma warunkami. Celem przepony poziomej jest wytworzenie w przegrodzie bariery przerywającej podciąganie kapilarne, a także uzyskanie, w dalszym czasie, w strefie muru nad przeponą, obszaru o normalnej wilgotności. Preparaty do iniekcji mogą wypełniać zarówno rysy oraz pustki, jak i pory oraz kapilary.
Do tego dochodzą sposób zachowania się wilgoci, a także preparatów iniekcyjnych w porach i kapilarach iniektowanej przegrody, jak również stopień ich wypełnienia wilgocią, oraz to, w jaki preparat iniekcyjny przerywa podciąganie kapilarne.
Iniekcja jest skuteczna jedynie przy kapilarnym podciąganiu wilgoci i jeżeli mamy do czynienia z innymi źródłami zawilgoceń (opady, woda z roztopów, higroskopijny pobór wilgoci, woda nienapierająca, woda pod ciśnieniem), należy stosować dodatkowe środki zaradczo-flankujące lub inne rozwiązania technologiczno-materiałowe.
Przeczytaj również:
- Zasady wykonywania wtórnej izolacji poziomej metodą iniekcji ciśnieniowej
- Posadzki przemysłowe - uszkodzenia i sposoby naprawy posadzek betonowych
- Jak zapobiec zawilgoceniu podłogi przemysłowej? Rodzaje i zastosowanie hydroizolacji
Rodzaje preparatów iniekcyjnych
Głębokość penetracji iniektu w podłoże zależeć będzie m.in. od stopnia zawilgocenia muru, jego chłonności czy spoistości. Z drugiej strony głębokość penetracji determinuje rodzaj materiału, z którego wykonany jest mur. Inaczej zachowują się np. stare, ręcznie lepione cegły o otwartej kapilarnie strukturze czy też bloki z piaskowca.
Producenci materiałów do iniekcji podają w kartach technicznych maksymalny rozstaw osiowy otworów wynikający właśnie z głębokości penetracji preparatu w mur. Dlatego też decyzja o wyborze metody iniekcji i rodzaju iniektu musi być poprzedzona wstępnymi badaniami. Jeżeli nie wykonano ich na etapie przygotowywania dokumentacji projektowej (co jest rzadkością), należy je wykonać przed rozpoczęciem prac.
Z powyższych powodów przy opracowywaniu dokumentacji technicznej wykonywania przepony poziomej należy brać pod uwagę tzw. czynniki niepewności (ryzyka), które trzeba uwzględnić i zminimalizować, a przed rozpoczęciem prac na reprezentatywnym odcinku muru – wykonać iniekcje próbne pozwalające na oszacowanie czasu trwania procesu i określenie rzeczywistego zużycia preparatu iniekcyjnego (ta ostatnia czynność może być pominięta w przypadku stosowania kremów iniekcyjnych, jednak nie zawsze mogą one być stosowane).
Do iniekcji stosuje się w praktyce kilka rodzajów materiałów: mikroemulsje silikonowe (mieszane z wodą przed iniekcją) lub krzemianowe z modyfikatorami (gotowe do zastosowania) – są to materiały ciekłe, kremy oraz parafiny. Parafiny wymagają specjalistycznego osprzętu i w zasadzie mogą być iniektowane wyłącznie przez specjalistyczne firmy. Preparaty ciekłe teoretycznie są łatwe w stosowaniu, tym bardziej że jedną z metod jest iniekcja grawitacyjna. Punktem wyjścia przy doborze materiału do iniekcji jest bowiem nie – jak się mylnie przyjmuje – wilgotność masowa ściany (czyli masa wchłoniętej wilgoci w konkretnej próbce materiału podzielona przez masę wysuszonej tej samej próbki materiału), lecz tzw. stopień przesiąknięcia wilgocią (zwany także stopniem zawilgocenia). Jest to związane z zachowaniem się wody w materiałach porowatych (do takich zaliczamy bowiem cegłę czy beton). Otóż woda wypełnia pory i kapilary w materiale.
Upraszczając sytuację, zdolność wchłaniania wilgoci zależy od średnicy i ilości dostępnych dla wilgoci kapilar. Stopień przesiąknięcia wilgocią to ilość wilgoci wchłoniętej (wilgotność masowa) w danym momencie do maksymalnej, możliwej wilgotności (gdy wszystkie możliwe do wypełnienia pory i kapilary są wypełnione wodą). Wielkość ta mówi nam zatem, ile procent porów jest wypełnionych wodą. Z tego wynika, że nie wszystkie preparaty można stosować w każdej sytuacji. Najlepiej stosować te, których skuteczność została potwierdzona certyfikatem WTA dla stopnia przesiąknięcia wilgocią 95%±5%.
Metody iniekcji
Iniekcja może być wykonywana metodą:
- ciśnieniową,
- bezciśnieniową (grawitacyjną).
Wariantami iniekcji ciśnieniowej są:
- iniekcja wielostopniowa (z aktywatorem lub metodą mokre w mokre),
- iniekcja impulsowa.
Generalnie rozróżnia się iniekcję grawitacyjną i ciśnieniową. Obie wykonywane są z zastosowaniem preparatów ciekłych (mikroemulsji silikonowych i krzemianów z modyfikatorami).
Do zalet iniekcji grawitacyjnej można zaliczyć jedynie nieskomplikowaną technologię (tabela). Z wad należy wymienić: nieskuteczność w murach mokrych (stopień przesiąknięcia wilgocią nie większy niż 60%, co dla murów z cegły odpowiada wilgotności masowej rzędu 10-12%), ograniczenie grubości ściany, konieczność stosowania lejków i długi czas wysycania ściany (24 do 48 godz.). Z podanych powyżej powodów wykonywanie iniekcji grawitacyjnej jest mocno ograniczone.
Zaletami iniekcji ciśnieniowej są przede wszystkim skuteczność w murach mokrych i możliwość iniekcji w murach grubych. Z wad należy wymienić konieczność posiadania odpowiedniego osprzętu (pompa, pakery), dlatego prace te są wykonywane przez firmę dysponującą odpowiednim osprzętem. Dla obu typów iniekcji problemem są także rysy, spękania i pustki w iniekowanej ścianie (wymagane jest wówczas wykonanie tzw. wstępnej iniekcji wypełniającej rysy i pustki lub zastosowanie tzw. iniekcji wielostopniowej).
Wariantem iniekcji ciśnieniowej jest tzw. iniekcja impulsowa, która jest znacznie mniej wrażliwa na rysy i spękania, jednak wymaga specjalnego, programowalnego agregatu oraz lanc iniekcyjnych przygotowywanych do konkretnej grubości muru. Do jej wykonania stosuje się mikroemulsje silikonowe.
Pewną odmianą iniekcji grawitacyjnej jest iniekcja z zastosowaniem kremów. Jej zaletą jest brak specjalistycznego osprzętu (pompy, pakery) – do aplikacji można wykorzystać zwykły pistolet aplikacyjny, możliwość stosowania w murach mokrych (choć nie bezkrytycznie) oraz niewrażliwość na rysy i pustki. Wadą jest konieczność takiego wprowadzania kremu w nawierty, aby nie doszło do nieciągłości jego wypełnienia, co wymaga dużej staranności i pewnego doświadczenia.
Ze względu na sposób działania kremów iniekcyjnych powinno się je stosować w miejscach, w których w momencie aplikacji występuje silne podciąganie kapilarne. Z kolei parafiny wymagają specjalistycznego osprzętu. Zarówno iniekt, jak i ściana w strefie iniekcji muszą być podgrzane, wynika to ze specyfiki samego materiału – wprowadzany jest w ścianę w postaci ciekłej, po ostygnięciu tężeje.
Skuteczność iniekcji
Sama przepona pozioma nie gwarantuje wyschnięcia muru, dlatego błędem jest nazwanie jej metodą osuszania muru. Jest to tylko jeden ze sposobów wykonania izolacji poziomej. Mur może wysychać, ale wcale nie musi. Zależy to od bardzo wielu czynników. Mało tego, pozostawienie muru „samego sobie” może w pewnych sytuacjach przyspieszyć degradację ściany – po rozpoczęciu procesu wysychania ściany powyżej przepony może dojść tam do wykrystalizowania się soli budowlanych oddziałujących szkodliwie na ścianę.
Konieczne może być dodatkowe zabezpieczenie ściany tynkiem renowacyjnym WTA, uszczelnienie pionowe w obszarze cokołu i fundamentów, wykonanie wewnętrznej wanny szczelnej, zastosowanie preparatów do zwalczania biologicznej korozji (grzyby), dodatkowe zabezpieczenie (zaimpregnowanie) cokołów itp.
