Drenaż wewnętrzny
W sytuacji, gdy konieczne jest obniżenie poziomu wody gruntowej i nie ma możliwości wykonania drenażu zewnętrznego - otaczającego istniejący dom wokół jego zewnętrznych ścian - stosuje się drenaże instalowane w piwnicach budynku.
Tak może się zdarzyć na przykład z domami w zabudowie szeregowej lub gdy zalewana piwnica jest tylko pod niewielką częścią domu i nie ma potrzeby robienia drenażu wokół całego budynku. Drenaż wewnętrzny powinien być zaprojektowany na podstawie badań gruntowo-wodnych.
Zasady układania drenażu
Rury drenarskie należy ułożyć we wszystkich pomieszczeniach piwnicy. Gdy pomieszczenia są dostatecznie wysokie, drenaż można ułożyć na istniejącej podłodze piwnicy. Zazwyczaj pomieszczenia piwniczne są jednak niskie. Aby ułożyć drenaż, trzeba wtedy zerwać istniejącą posadzkę piwnicy lub wykonać wykopy tylko wzdłuż przewidzianej trasy drenażu.
Rury drenarskie układa się wzdłuż ścian, a w dużych pomieszczeniach także w kilku liniach równoległych do krótszego boku (rys. 1).
Na wszystkich połączeniach ciągów i ich załamaniach powinny znajdować się studzienki kontrolne, które łączą poszczególne fragmenty drenażu oraz pozwalają na kontrolowanie i czyszczenie systemu. Rury drenarskie, również te, które ułożono na starej podłodze, należy obsypać drobnym żwirem. Obsypkę żwirową należy wykonać z czystego, płukanego żwiru frakcji 8-15 mm. Otoczka żwirowa powinna mieć grubość co najmniej 20 cm. Na powierzchni żwiru układa się nową izolację i posadzkę (rys. 2), pozostawiając dostęp do studzienek kontrolnych.
Należy zwrócić szczególną uwagę na rury układane wzdłuż wewnętrznych ścian pomieszczeń piwnicy, zwłaszcza gdy zrywa się istniejącą podłogę. Rury powinny być usytuowane na wysokości ławy fundamentowej - między poziomem posadowienia a górnym poziomem ławy. Umieszczenie drenażu poniżej poziomu posadowienia fundamentów jest niebezpieczne. Przepływająca woda może wymywać drobne ziarna gruntu, a więc spowodować osiadanie fundamentu, a wraz z nim całego budynku. Jeżeli drenaż układa się w wykopach zrobionych w istniejącej podłodze (bez zrywania całej podłogi), należy pamiętać, aby po zasypaniu drenażu połączyć izolację przeciwwilgociową istniejącej podłogi z izolacją ułożoną nad ciągiem drenarskim. Rury drenarskie muszą być ułożone ze spadkiem. Zwykle spadek 5 promili zapewnia właściwy przepływ wody. Zazwyczaj wystarczające są rury średnicy 10 centymetrów. Średnicę rur dobiera się na podstawie ilości dopływającej wody, ta zaś zależy od rodzaju gruntu.
Odprowadzanie wody z drenażu
Zasada działania drenażu wewnętrznego jest taka sama, jak drenażu zewnętrznego: rury drenarskie doprowadzają wodę do studni zbiorczej, z której grawitacyjnie lub pompami jest ona odprowadzana na zewnątrz. Jeżeli w terenie występują znaczne wahania poziomu wody gruntowej, można zastosować specjalne pompy, które automatycznie włączają się, gdy woda w studni zbiorczej osiągnie określony poziom. Pompy należy regularnie konserwować – ich awaria może być przyczyną zalania piwnic. Wodę z drenażu można odprowadzić na przykład do kanalizacji deszczowej. Jeśli nie ma takiej kanalizacji, sposób odprowadzenia wody z drenażu należy dobrać odpowiednio do warunków gruntowych. Jeśli w podłożu znajdują się grunty przyjmujące wodę, na przykład piaski, można zastosować metodę rozkroplenia. Polega ona na rozprowadzeniu wody z drenażu po terenie działki w odległości 20–30 m od budynku. Woda przenika do podłoża siecią rur rozkraplających zakopanych w gruncie. Oczywiście rury te muszą być umieszczane poniżej poziomu rur drenarskich. W przeciwnym razie woda z rur rozkraplających trafi z powrotem do rur drenarskich. Gdy budynek jest posadowiony na gruncie nie przepuszczającym wody, natomiast głębiej są warstwy gruntu przepuszczalnego, wodę z drenażu można odprowadzić do studni chłonnej. Studnia taka łączy warstwę gruntu spoistego (nieprzepuszczającą wody) z warstwami mogącymi przyjąć wodę, na przykład piaskami. Robienie studni chłonnej jest racjonalne, jeśli występująca warstwa gruntu spoistego, na przykład gliny, jest stosunkowo cienka.
Kontrola przed zasypaniem
Przed zasypaniem drenażu należy przeprowadzić kontrolę sprawności jego działania. Jeżeli zachowano spadki rur, a trasy pomiędzy studzienkami poprowadzono prostymi odcinkami, woda powinna swobodnie przepływać od studzienki umieszczonej na początku drenażu do studni zbiorczej znajdującej się na końcu ciągu.
