Lewitujące rzeźby Jerzego Kędziory dosłownie tańczą nad głowami przechodniów, choć są duże i ciężkie
Autor: D. Witt
Te rzeźby zdają się przeczyć prawom fizyki. Największa stała ekspozycja prac słynnego polskiego rzeźbiarza na świecie jest w Polsce. Balansujące rzeźby Jerzego Kędziory wiszą nad Starym Rynkiem w Częstochowie. Postaci skaczą przez płotki, chodzą na szczudłach, skaczą do wody i tańczą. Świat się zmienia, klasyczna rzeźba również potrzebuje odmiany - mówił artysta. Nowe wiszące w powietrzu rzeźby będzie mieć Bydgoszcz, są też w Krakowie.
Spis treści
- Rzeźby Jerzego Kędziory w Bydgoszczy
- Rzeźby, które zdają się przeczyć prawom fizyki w Polsce
- Największa plenerowa galeria Jerzego Kędziory
- Stary Rynek w Częstochowie
- Kim jest Jerzy Jotka Kędziora?
- Zobaczcie zdjęcia wiszących rzeźb
Rzeźby Jerzego Kędziory w Bydgoszczy
Balansujące rzeźby Jerzego Kędziory staną się nową atrakcją kulturalną Bydgoszczy. Bydgoszcz zyska dwie nowe. „Wioślarz” („Na mecie”) pojawi się nad Młynówką, a kobieca postać stanie na placu Praw Kobiet.
- Podpisaliśmy już trójstronny list intencyjny, w którym wyrażamy wolę m.in. nabycia rzeźby „Wioślarz” ("Na mecie") oraz stworzenia nowej rzeźby przedstawiającej postać kobiety - mówi Iwona Waszkiewicz, zastępczyni prezydenta Bydgoszczy, cytowana przez Eskę, która opisuje los rzeźb balansujących w Bydgoszczy.
Te trzy strony to: Bydgoszcz, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego oraz Fundację Art&Balance. Rzeźby mają pojawić się do końca 2025. W przyszłości muzeum planuje utworzenie szlaku tematycznego z pracami Kędziory – od ul. Gdańskiej po Wyspę Młyńską – który stanie się kolejną wizytówką miasta.
Rzeźby, które zdają się przeczyć prawom fizyki w Polsce
Te rzeźby niemal przeczą prawom fizyki. Balansują wysoko nad głowami obserwujących, a kiedy tylko powieje wiatr, dosłownie tańczą. Robią wielkie wrażenie! Ale mało kto wie, że największa na świecie plenerowa ekspozycja dzieł jednego z najbardziej znanych polskich rzeźbiarzy jest w Częstochowie. Można je oglądać zupełnie za darmo. Ekspozycja kilka lat temu pojawiła się na zmodernizowanym Starym Rynku.
Jest tu aż 14 rzeźb Jerzego Kędziory. A zatem nad płytą starego rynku m.in. balansuje dosłownie przepołowiona Sztukmistrzyni, nad fontanną tańczą Szczudlarze, a w głębi placu sportowcy: skoczek do wody, sprinter, który przeskakuje przez płotek i skoczek przez poprzeczkę.
Największa plenerowa galeria Jerzego Kędziory
Wystawa rzeźb balansujących nad zrewaloryzowaną płytą Rynku Starego Miasta w Częstochowie jest największą na świecie, zwartą i trwałą ekspozycją dzieł Jerzego Jotki Kędziory w otwartej przestrzeni publicznej. Jest tu 14 figur. Tworzą rodzaj napowietrznego widowiska. Patron tego widowiska to już stojący na ziemi Częstoch, etymologiczny ojciec miasta.
– Mnie zawsze interesowała rzeźba człowieka w ruchu i ruch w rzeźbie – opowiadał Jerzy Kędziora w wywiadzie dla Rzeczpospolitej. – Wyniesienie człowieka w powietrze, powyżej piedestału, w kierunku czegoś nieosiągalnego. Podobno zaludniałem niebo, a niełatwo do niego wejść. – I dodał: – Jestem inżynierskim laikiem z wyczulonym okiem, ale i z poważnym zmysłem konstruktorskim.
Stary Rynek w Częstochowie
Stary Rynek to miejsce historyczne. To tu od XIV wieku było serce Częstochowy, jego agora. Był tu ratusz, studnia miejska, kramy. Aż do czasu, gdy powstały Aleje Najświętszej Maryi Panny to była najważniejsza część miasta. Dziś – jest raczej na uboczu.
Jednak w 2021 Stary Rynek w Częstochowie zmienił swoje oblicze. – Z pawilonem eksponującym pozostałości Ratusza Starej Częstochowy i „teatrem” rzeźb balansujących Jerzego Kędziory stał się jedną z głównych atrakcji miasta. Stary Rynek to nowe, magiczne miejsce w centrum Częstochowy, bardzo nastrojowe także po zmierzchu – opisują urzędnicy.
Modernizacja trwała 2 lata. Projekt rewitalizacyjny kosztował 27,3 mln zł. Prócz ekspozycji balansujących rzeźb Kędziory, na Starym Rynku stanął też przeszklony pawilon dla potrzeb muzeum archeologiczno-historycznego z częścią usługową, gastronomiczną i toaletami publicznymi. Powstał w miejscu dawnego ratusza.
Autorem projektu był częstochowski architekt Tomasz Borowiecki. Inwestycję realizowało konsorcjum firm ,,BUDO-MAX” Radosław i Piotr Marks, FUH Maciej Dobosz oraz ,,Żelbet-Montex” Andrzej Osmola.
Zobacz też:
Unikatowy pałac ślubów w Częstochowie
Plac Biegańskiego. Ta przebudowa im nie wyszła
Kim jest Jerzy Jotka Kędziora?
Jerzy Kędziora urodził się w Częstochowie w 1947 roku. To artysta, który obok Magdaleny Abakanowicz i rzeźb Igora Mitoraja, jest obecnie najbardziej znanym i rozpoznawalnym na świecie polskim rzeźbiarzem. Jego balansujące rzeźby są prezentowane w Polsce i za granicą, m.in. na wystawach w Wenecji, Nowym Jorku, Londynie, Berlinie, Madrycie, Miami, Abu Dhabi, Dubaju.
Są też instalowane na trwale w przestrzeni publicznej. Możecie je spotkać np. na kładce nad Wisłą w Krakowie. Tu, na kładce o. Bernatka w 2016 roku powstała wystawa „Między wodą a niebem” - z inicjatywy ich twórcy - Jerzego Kędziory oraz Fundacji Art&Balance. Potem UM kupił cztery spośród 10 eksponowanych. Zapłacił za nie 300 tys. zł.
Są też nad rzeką w Bydgoszcz, nad ulicą Mariacką w Katowicach, w Olsztynie czy Warszawie (Akrobata w Arkadii i Linoskoczek w Blue City). Jego prace znajdują się w muzeach, galeriach, instytucjach rządowych i placówkach dyplomatycznych, w zbiorach prywatnych. Artysta jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków. Pracownię ma w Poczesnej pod Częstochową.
Zobaczcie zdjęcia wiszących rzeźb
Autor: D. Witt