Polacy budują sobie przydomowe schrony. A takie schrony projektują polscy architekci
Autor: BXB studio
Schronów w Polsce buduje się coraz więcej. Mowa o schronach prywatnych, przydomowych, bo obrona cywilna w naszym kraju leży z powodu braku przepisów i lat zaniedbań. Polacy postanowili więc sami zadbać o siebie. Ci zamożniejsi, bo budowa schronu to niestety dość droga inwestycja. Ile kosztuje przydomowy schron? Jak może wyglądać? Bo wcale nie jak mroczny bunkier.
Spis treści
- Ile kosztuje budowa przydomowego schronu?
- Schron jak luksusowy dom, czyli Scorpio House
- Domowy schron z ważną nagrodą architektoniczną
- Zmiana przepisów w trakcie
Kraje, jak np. Szwajcaria czy Finlandia są w stanie zabezpieczyć w schronach wszystkich swoich mieszkańców. Szwecja dysponuje takimi obiektami dla 70% społeczeństwa, Norwegia dla 50%. Polska jedynie dla 3,8%, co pokazała chociażby ostatnia inwentaryzacja schronów przeprowadzona przez straż pożarną.
Zainteresowanie prywatnymi schronami jest coraz większe. Chodzi tu o schrony profesjonalne, zaprojektowane i zbudowane przez specjalistów, a nie zaadaptowane na schrony prefabrykaty, czy mini piwniczki.
- Zapytań o schrony jest bardzo dużo, choć ludzie nie zdają sobie często sprawy z kosztów budowy schronu z prawdziwego zdarzenia - mówi nam Ewa Leszczyńska z firmy Schron.pro, specjalizującej się w realizacji przydomowych schronów, która w tej chwili realizuje 6 takich inwestycji w różnych regionach Polski.
- Zgłaszają się osoby zainteresowane budową schronów przy domach, ale jest też coraz więcej zapytań od tych, którzy właśnie budują domy czy są w fazie wybierania projektu i chcą adaptować na schron np. piwnicę - wyjaśnia Ewa Leszczyńska.
Ile kosztuje budowa przydomowego schronu?
Trzeba wiedzieć, że schrony kosztują, i to dużo. Mowa tu o faktycznie bezpiecznych schronach. Schron to przecież monolit żelbetowy, autonomiczny energetycznie, z bezpiecznym wejściem i systemem wentylacji.
Koszt schronu w podstawowej wersji to mniej więcej 450 tys. zł. Szacuje się, że za metr kwadratowy schronu trzeba zapłacić 21 tys. zł.
- Ponieważ barierą w budowie schronów są koszty, nasz firma przygotowała 2 rodzaje gotowych projektów schronów wraz z pełną dokumentacją, z wybranymi komponentami w kilku wersjach. To pozwala nieco obniżyć koszty realizacji. Jest to też zupełna nowość na rynku - jak mówi Ewa Leszczyńska z firmy Schron.pro.
Przykładowo, koszt dokumentacji schronu o powierzchni 13 m² dla 4-6 osób z autonomią do 7 dni to 3900 zł. Koszt budowy i wyposażenia schronu z 1 wejściem to 225 tys. zł. Za schron wielkości 25 m² z autonomią do 21 dni trzeba zapłacić 340 tys. zł. Dochodzą do tego koszty dokumentacji - 4800 zł.
Specjaliści ostrzegają, żeby za budowę schronów nie zabierać się samodzielnie, metodą gospodarczą, jak to Polacy potrafią. A pomysłów na schrony własnej produkcji jest dużo, jak wkopanie w ziemię prefabrykatu czy choćby betonowego zbiornika na szambo. W przypadku fali uderzeniowej taka podziemna konstrukcja narażona jest na przechył nawet do 10 stopni. Coś co nie jest monolitem po prostu się złoży.
Autor: Studio Wektor
Schron jak luksusowy dom, czyli Scorpio House
Na rynku zaczynają pojawiać się też oferty na schrony z wyższej półki, projektowane przez architektów. Nie są to nawet typowe schrony jakie znamy, a designerskie podziemne domy. Taki projekt schronu-willi przygotowali architekt Bogusław Barnaś oraz zespół pracowni BXB studio.
- Postanowiliśmy pochylić się nad tematyką schronów, uznając iż jest to obszar przemilczany przez środowisko architektów w Polsce, ale również na świecie. Jesteśmy pracownią architektoniczną, w której powstała zupełnie nowa definicja schronów - Scorpio House. Odczarowaliśmy mroczne bunkry i stworzyliśmy starannie opracowaną architekturę pod kątem inżynieryjnym, technologicznym, estetycznym i ideowym - mówią architekci.
Zapewniają też, że ich projekt nie tylko robi wrażenie. To schron przeciwlotniczy o odporności NBC (nuklearnej, biologicznej i chemicznej), zapewniający bezpieczeństwo także na wypadek pandemii, kataklizmów i wojny. Projekt bazuje na elementach modułowych, które umożliwiają kilka konfiguracji budowli od 35 do 200 m². Do wyboru jest wariant jednopoziomowy, dwu- i trzykondygnacyjny.
Domowy schron z ważną nagrodą architektoniczną
Trzeba też dodać, że projekt schronów Scorpio House pracowni BXB studio otrzymał właśnie wyróżnienie Iconic Awards 2024 Winner w kategorii Innowacyjna Architektura - Wnętrza.
Jak mówią twórcy projektu, Scorpio House kompletnie odwraca wyobrażenie o schronach, a nawet buduje modę na ich posiadanie.
Dodają też, że nagroda to dowód uznania dla podjętej w BXB studio tematyki schronów, który jest przemilczany przez środowisko architektów w Polsce, ale również na świecie.
- Jesteśmy dumni z tego, że rozwijamy tak trudne a zarazem istotne zagadnienie w dziedzinie projektowania. Już niedługo zaprezentujemy kolejny etap rozwoju naszych schronów. Będzie to Scorpio Garden House - czyli schron z bezpośrednim dostępem do ogrodu - zapowiadają architekci.
Autor: BXB studio
Zmiana przepisów w trakcie
Aktualnie trwają prace legislacyjne, które mają na celu poprawę sytuacji schronów i bezpieczeństwa w naszym kraju. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów poinformowała, że budowa przydomowych schronów oraz ukryć doraźnych ma być zwolniona z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Schrony będą mogły być budowane jedynie na zgłoszenie, ale z obowiązkiem dołączenia dokumentacji technicznej.
Co ważne, do Prawa budowlanego ma zostać wprowadzona bardzo potrzebna definicja przydomowego schronu - "budowli ochronnej o konstrukcji zamkniętej i hermetycznej, o powierzchni użytkowej do 35 m², wyposażonej w urządzenia filtrowentylacyjne, przeznaczone do ochrony użytkowników do ochrony użytkowników budynku mieszkalnego jednorodzinnego przed skutkami zagrożeń militarnych, zjawisk pogodowych i skażeń, znajdującej się pod ziemią lub częściowo zagłębionej w gruncie" oraz "przydomowego ukrycia doraźnego", które tym różni się od schronu, że nie chroni przed skażeniami.
Jednocześnie ma być wydane rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakie mają spełnić schrony.
Projekt noweli Prawa budowlanego trafił już do wykazu prac legislacyjnych i programowych rządu. Nad projektem noweli pracuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii. W dokumencie zapowiedziano uregulowanie kwestii budowy przydomowych schronów. "Ochrona dla 50 proc. ludności kraju" – tak brzmią założenia projektu rozporządzenia dotyczącego schronów w Polsce.
