Perła Żeliszowa pierwotnie była świątynią protestancką, co do dziś widać we wnętrzach. Niezwykła, owalna bryła budynku mierzy ok. 20 x 30 m.

Przed remontem rozpoczętym w 2014 r. budynek znajdował się w opłakanym stanie.

Obiekt powstał pod koniec XVIII w. Budynek, znany też jako Świątynia Sztuki i Światła, pełni rolę wielofunkcyjnej areny kulturalnej.

Niezwykła architektura obiektu w połączeniu z grą światła przyciąga m.in. turystów i fotografów.

Wśród licznych wydarzeń odbywających się w Świątyni są zarówno koncerty i wystawy, jak i wydarzenia sportowe.

Perła Żeliszowa była kościołem do 1945 r. Później jednak w wyniku przesunięć granic i przesiedleń przestała istnieć społeczność protestancka, która korzystała z obiektu.

Co ciekawe, z zewnątrz Perła Żeliszowa raczej nie przykuwa wzroku i nie sposób odgadnąć, jak niezwykłe wnętrza kryje.

Obok dawnego kościoła znajduje się wieża, która pierwotnie pełniła funkcję dzwonnicy.

Przed remontem, którego dokonano w latach 2014–2019, budynek znajdował się w opłakanym stanie.

Budynek funkcjonował jako świątynia do 1945 r. Co ciekawe, jego dewastacja nie nastąpiła w wyniku drugiej wojny światowej, którą Perła przetrwała bez szwanku.

W chwili zakończenia wojny Perła miała nawet komplet wyposażenia, co należało wówczas do rzadkości, gdyż obiekty sakralne na ogół były okradane przez Armię Czerwoną.

Po upaństwowieniu obiektu po wojnie zaczęło się powolne popadanie w ruinę. Władze komunistyczne używały budynku jako owczarni oraz magazynu, aż w końcu całkiem go porzuciły.

Przez cały okres PRL-u o budynek nie dbano. Ograniczono się jedynie do zamurowania okien i drzwi, by do środka nie wchodziły osoby niepowołane.

Budynkowi nie pomógł fakt, iż wskutek błędnego datowania przez wiele dekad nie był on uznawany za zabytek. Zmieniło się to dopiero w 2005 r., gdy obiekt był już w stanie ruiny.

W późniejszym okresie pojawiały się różne pomysły na odrestaurowanie Perły, jednak problemem był brak środków na remont.

Perła Żeliszowa stała się sławna w 2010 r., kiedy to na jej temat powstał film krótkometrażowy pt. „The Chapel”.

W 2012 r. warszawska Fundacja Twoje Dziedzictwo rozpoczęła starania o przejęcie opieki nad obiektem. Udało się to osiągnąć w lipcu 2013 r.

Budynek został w 2013 zabezpieczony, a na remont udało się pozyskać m.in. rządowe fundusze. Pomogli także liczni darczyńcy. Do 2019 r. obiekt odrestaurowano.

W późniejszych latach wewnątrz Świątyni Sztuki i Światła przeprowadzono liczne prace remontowe oraz konserwatorskie, dzięki którym odzyskało ono dawny blask.

Odbudowa Perły wiązała się też ze znalezieniem dla niej nowej funkcji. Stała się nią rola centrum kulturalnego.

W Perle odbywają się m.in. wystawy, koncerty, spektakle teatralne oraz sesje fotograficzne.

Nazwę Świątyni Sztuki i Światła nadano budynkowi z uwagi na niezwykłą grę światła we wnętrzu.

Wydarzenia odbywające się w Perle Żeliszowa cieszą się dużym zainteresowaniem. Obiekt jest też udostępniany turystom do zwiedzania.

W 2023 r. Fundacja świętowała dziesięciolecie przejęcia opieki nad Perłą Żeliszowa. Aż trudno uwierzyć, że dekadę wcześniej obiekt popadał w ruinę.

Większość elementów drewnianych Perły wymagała uzupełnienia, naprawy lub konserwacji. Przez lata niszczały one bowiem m.in. wskutek wilgoci.

Perła oferuje wyjątkową przestrzeń dla artystów i unikalne tło dla rozmaitych spektakli.

W 2022 r. Fundacja otrzymała nagrodę marszałka województwa dolnośląskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury – w zakresie konserwacji zabytków.

Jedno z wielu wydarzeń, jakie odbywają się w przestrzeni Świątyni Sztuki i Światła.

Wnętrze Perły Żeliszowa przyciąga także filmowców.

Obiekt najlepiej jest fotografować w słoneczne dni, gdy najlepiej widać jego unikalną architekturę.

Jak widać, frekwencja w czasie koncertów organizowanych w Perle zdecydowanie dopisuje.

W obiekcie odbywają się m.in. koncerty muzyki klasycznej, jazzowej oraz operowej.

Obecnie Fundacja Twoje Dziedzictwo zajmuje się ratowaniem kolejnego obiektu – tzw. Klasztoru Dusz w Nowogrodźcu.

Do sfinansowania remontu przyczyniły się m.in. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego.

Znaczą rolę w rewitalizacji Perły odegrali też liczni darczyńcy wpłacający pieniądze na remont.

Perła Żeliszowa sprawdza się także jako przestrzeń wystawowa lub galeria sztuki.

Konstrukcję Perły najprawdopodobniej zaprojektował architekt Carl Gotthard Langhans, który stworzył także m.in. Bramę Brandenburską w Berlinie.

Możliwe jest też jednak, że za projekt budynku odpowiada jego syn Carl Gotthard Langhans junior lub budowniczy Grundmann.