Programy do projektowania 3D. BIM dla instalatorów

2012-02-07 12:51
Programy do projektowania 3D. BIM dla instalatorów
Autor: dzięki uprzejmości Autodesk Polska Tianjin International Cruise Terminal, widoczne systemy MEP budynku (wodno-kanalizacyjne, elektryczne, wentylacyjne). Materiał graficzny dzięki uprzejmości CCDI Group

Projektowanie parametryczne, dużo się o nim mówi. Komu jest potrzebne i dlaczego? Czy Modelowanie Informacji o Budynku BIM może być przydatne na każdym poziomie realizowania inwestycji – pytamy Wojciecha Jędrzejczaka, dyrektora zarządzającego Autodesk w Polsce

Programy do projektowania 3D. BIM dla instalatorów
Autor: TME Przekrój przez budynek, widoczne systemy MEP, materiał graficzny dzięki uprzejmości TME, Inc and Corgon Associetes

– Kilka lat temu, gdy pojawiły się narzędzia Modelowania Informacji o Budynku (ang. Building Information Modeling), BIM, takie jak platforma Autodesk Revit - ich zastosowanie było dla większości projektantów rewolucją. Wymagało przestawienia się z tworzenia w dwóch wymiarach do projektowania budynku w 3D. Jak każda zmiana, tak i ta wymagała trochę czasu, by projektujący oswoił się ze specyfiką nowego podejścia i wykorzystał tkwiący w nim potencjał. Ale korzyści jakie daje BIM są wprost nieocenione – znacząco podnosi bowiem efektywność projektowania i realizacji inwestycji, pomaga sprostać wymaganiom rynku, ograniczając przy tym koszty i czas. Jego zalety zaczynają dostrzegać zarówno pracownie wielobranżowe, jak i mniejsze, specjalistyczne. Revit jest bowiem narzędziem uniwersalnym, sprawdzającym się w każdych warunkach i w każdym projekcie bez względu na jego specyfikę i zakres.

Efektywność projektowania – dlaczego jest tak ważna i co na nią wpływa?

– Praca, w oparciu o dane zintegrowane, w obrębie jednego modelu cyfrowego, przynosi korzyści na każdym etapie procesu tworzenia budynku. Pozwala na integrację wszystkich systemów obiektu oraz weryfikację i wyeliminowanie konfliktów, które mogłyby spowodować znaczne przestoje na budowie. Umożliwia analizę zachowania budynku w warunkach rzeczywistych już na etapie projektowania, a w kolejnych etapach - włączenie integracji harmonogramów i modelowanie kosztów. W obrębie jednego modelu trójwymiarowego architekci oraz inni członkowie zespołu projektowego mogą jednocześnie umieszczać informacje, które będą potem udostępniane inwestorom i wykonawcom. Tworzy to ramy rozwoju dla zintegrowanego środowiska projektowego.

Czy zintegrowane projektowanie jest popularne?

Zarówno projektowanie, jak i budowanie obiektów jest dzisiaj zespołowe. BIM oznacza przekształcanie sposobu pracy zespołów projektowych w nastawione jeszcze bardziej na współpracę grono inżynierów i specjalistów różnych dziedzin. Raport McGraw Hill Construction, opublikowany w Stanach Zjednoczonych, wskazuje na to, że wykorzystanie BIM w projektach budowlanych gwałtownie rośnie - 62% użytkowników badanych odpowiada, że będzie używać BIM w ponad 30% projektów. 82% ankietowanych zaawansowanych użytkowników BIM uważa, że BIM ma bardzo pozytywny wpływ na ich produktywność. Znamienny jest fakt, że im użytkownik dłużej korzysta z oprogramowania do modelowania w 3D, tym bardziej narzędzie zyskuje w jego oczach. Co więcej - zaczyna dostrzegać nowe możliwości. Charakterystyczne jest, że wraz ze wzrostem doświadczenia rośnie ocena korzyści.

A jakie konkretne korzyści daje użycie narzędzi do modelowania w 3D?

– Są to w pierwszej kolejności: lepsza komunikacja w zespole dzięki wizualizacji pozwalającej lepiej zauważyć szczegóły projektowanego obiektu, wykorzystanie BIM przy pracach budowlanych do łatwiejszego odczytania planów projektowych i wreszcie – więcej czasu na to co najważniejsze, czyli projektowanie. Bo BIM to także mniej wysiłku koniecznego na sporządzanie dokumentacji.

BIM ułatwia także projektowanie budynków zrównoważonych, cechujących się wyższą efektywnością energetyczną, lepszym wykorzystaniem światła naturalnego w miejsce sztucznego oświetlenia oraz zoptymalizowanym użyciem materiałów. To bardzo istotna cecha rozwiązań dedykowanych BIM, bo aż 77% ankietowanych przyznało, że brało udział w projektach zawierających elementy „green” w swoich założeniach. Również w Polsce powstaje coraz więcej zrównoważonych budynków, które uzyskują certyfikaty LEED, BREAM, DGNB, czyli podlegają wielokryterialnej ocenie pod katem efektywności energetycznej i środowiskowej. Parametryczny model budynku, którego stworzenie umożliwia Platforma Revit znacznie to ułatwia.

Parametryczny charakter rozwiązań Autodesk – co to znaczy?

Projekt parametryczny, to „bazodanowy” zapis wzajemnie połączonych ze sobą obiektów w projekcie, dostępny z równych poziomów – to zapis, w którym każda zmiana odzwierciedla się w całej strukturze. Przy czym ”bazodanowy” oznacza, że jest to pełny zapis relacji pomiędzy poszczególnymi obiektami projektu, a nie tylko dane o ich geometrii i wyglądzie. BIM znacznie upraszcza sam proces projektowy poprzez możliwość testowania w świecie wirtualnym wielu wariantów i schematów, w celu wybrania optymalnego wariantu, także pod względem środowiskowym. Modelowanie i symulacja rzeczywistości w świecie cyfrowym daje nieskończone możliwości analityczne, co ma ogromny wpływ na zrozumienie i popularyzację rozwiązań przyjaznych środowisku.

Wirtualne modelowanie procesów zachodzących w świecie rzeczywistym – na ile jest dokładne? Czy można ufać mu w 100%? Jakie narzędzia informatyczne ułatwiają projektowanie urbanistyczne i infrastrukturalne?

Stare metody projektowania są dzisiaj dalece niewystarczające, zwłaszcza przy dużych i skomplikowanych technicznie projektach, a także w projektowaniu infrastruktury i urbanistyki. Wspomina o tym autor artykułu „Budynek a infrastruktura. Nowe wyzwanie dla projektantów XXI wieku”, który przeczytałem z zainteresowaniem. Takie procesy jak migracje ludności, prognozowany rozwój komunikacji czy problemy modelowania zabezpieczeń powodziowych, wymagają nowoczesnych metod symulowania skomplikowanych procesów zachodzących w rzeczywistości. Platforma Revit jak i AutoCAD Civil 3D odpowiadają na to zapotrzebowanie. Projektowanie infrastruktury, dróg, miejskich sieci wodno-kanalizacyjnych czy energetycznych, robót ziemnych, melioracyjnych, symulacja powodzi i modelowanie obszarów zalewowych to tylko niektóre obszary zastosowania tego narzędzia. W połączeniu z Autodesk Revit MEP służącym do projektowania instalacji wewnętrznych, Autodesk Navisworks – oprogramowaniem do zarządzania procesem inwestycyjnym oraz z licznymi już specjalistycznymi aplikacjami otrzymujemy bardzo nowoczesne, sprawne i efektywne narzędzie projektowania inżynierskiego. W sferze dużych projektów jest ono powszechnie już stosowane. Czas, by platforma Revit była dostępna także dla małych firm wykonawczych i projektowych.

Dlaczego  BIM powinien być dostrzeżony także przez instalatorów i wykonawców? Jakie będą mieli z tego korzyści?

Korzyści, jakie dzięki BIM mogą czerpać inżynierowie instalacji wewnętrznych (wodno-kanalizacyjnych, elektrycznych, mechanicznych) są w pełni uzasadnione. Stopień odwzorowania rzeczywistości w projekcie wykonanym z użyciem platformy Revit jest bardzo wysoki, co więcej, umożliwia nanoszenie zmian i doprecyzowanie szczegółów na każdym etapie inwestycji poprzez łatwą komunikację z architektem, konstruktorem i wykonawcą. Praca na jednym modelu umożliwia korzystanie w każdym momencie z całej wiedzy zawartej w projekcie (dostępnej nawet podwykonawcom poszczególnych instalacji). Dlatego uniknięcie kolizji instalacji jest dużo łatwiejsze niż przy tradycyjnym sposobie projektowania. Ale są także i inne korzyści. Dla instalatorów i wykonawców najważniejsze to:

  • praca na jednym parametrycznym modelu, która umożliwia jednoczesne nanoszenie zmian w wielu planach i na wielu poziomach projektu;
  • dostęp do danych parametrycznych, co ułatwia wykonanie wielu symulacji zachowania się budynku w świecie rzeczywistym według różnych scenariuszy;
  • uzyskanie niezbędnych zestawień zysków i strat, np. ciepła, szybkie i nieskomplikowane badanie procesów cieplnych, wilgotnościowych czy nasłonecznienia;
  • możliwość przeprowadzania licznych analiz – ogrzewania, klimatyzacji, oświetlenia;
  • sprawne i szybkie konsultacje, co jest niezwykle ważne w razie jakichś nieprzewidzianych zdarzeń na budowie. Kierownik budowy czy podwykonawca instalacji, w każdej chwili, poprzez urządzenie mobilne, może komunikować się z komputerem w pracowni i ma do dyspozycji wszystkie potrzebne mu dane projektu.

 

Jakim narzędziem powinien dysponować zatem wykonawca? A jakim projektant instalacji?

W polskiej rzeczywistości są to często firmy małe, nawet jednoosobowe. Podstawowe narzędzie to wspomniany wcześniej Autodesk Revit MEP. To dzięki niemu można uzyskać wszystkie wymienione wyżej korzyści. Jeśli natomiast projektant pracuje w AutoCAD, może uzupełniać w nim projekt (ostatecznie tworzony w Autodesk Revit), np. poprzez dorysowywanie detali. Taka forma pracy nie zapewnia jednak pełnej wygody ani efektywności. Także współpraca międzybranżowa oraz poziom komunikacji z innymi uczestnikami procesu projektowego są niewystarczające. Przede wszystkim jednak, nie zapewnia szybkości podejmowania decyzji. A to, na dzisiejszym konkurencyjnym rynku, jest bardzo ważne.

Czy Revit MEP jest dostępny w języku polskim?

Polska premiera oprogramowania Autodesk Revit MEP miała miejsce w listopadzie 2011 roku. Ale już wcześniej, zanim dostępna była wersja polska programu, były u nas firmy, które pracowały z Revit MEP w wersji angielskiej. Wersja polska jest jednak znacznie wygodniejsza. Normy budowlane obowiązujące w różnych krajach są odmienne, dlatego do platformy Revit mogą być dodawane lokalne aplikacje, zgodne z wymogami danego kraju.

 

Wojciech Jędrzejczak - ukończył Politechnikę Łódzką na Wydziale Inżynierii Środowiska. Uczestniczył w wielu kursach podyplomowych z zakresu zarządzania, w tym „Technology Commercialization Assessment Workshops” organizowanym w ramach programu offsetowego przez University of Texas. Z branżą CAD/CAM związany jest od 20 lat. W latach 1999-2005 pełnił funkcję Prezesa Zarządu firmy Aplikom 2001 Sp. z o.o. Do zespołu Autodesk dołączył w 2005 roku obejmując stanowisko BSD Sales & Development Manager w regionie Emerging Countries (Europa Środkowa i Wschodnia, Bliski Wschód i Afryka). Od 2006 roku pełni funkcję Dyrektora Zarządzającego Autodesk w Polsce.

Programy do projektowania 3D. BIM dla instalatorów
Autor: Autodesk
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej